کرزی و امریکا؛ آخرین تیرهای تنش

حامد کرزی؛ رئیس جمهور، هیئتی را مامور بررسی وجود زندان در قرارگاه‌های نظامی نیروهای خارجی در هلمند کرده است.
مسئولیت این هیئت "رفع ابهام و حقیقت‌یابی" در رابطه با اطلاعاتی خوانده شده که حکایت از وجود بازداشتگاه در قرارگاه‌های خارجی ها در هلمند و زندانی کردن شهروندان افغان دارد.
به گفته ی اداره امور، برخی مقام‌های امنیتی و دفاعی کشور و مسئولان امنیتی هلمند و قندهار، عضو این هیئت هستند.
هفته گذشته نیز آقای کرزی هیئتی را مامور بررسی وجود زندان در قرارگاه‌های نظامیان خارجی مستقر در قندهار کرده بود.
این هیئت ‌ها، صلاحیت بررسی "همه جانبه" در مورد تعداد زندان‌های موجود در این قرارگاه‌ها و تعداد زندانیانی ‌که توسط نیروهای خارجی نگهداری می‌شوند، داده شده است.
رئیس جمهور خواستار اقدام "ضروری و قانونی" این هیئت‌ها برای بستن این زندان‌ها و انتقال و مشخص شدن سرنوشت افرادی شده‌است که در آنجا زندانی هستند.
اوایل سال جاری میلادی آقای کرزی در یک نشست خبری در کابل، از زندان بگرام که پیش از این توسط نیروهای آمریکایی اداره می‌شد، با عنوان "کارخانه طالب‌ سازی" یاد کرد.
پرونده زندان ها در دوره های آخر ریاست جمهوری آقای کرزی یکی از جنجال برانگیزترین موارد در روابط افغانستان و امریکا بوده است.
شماری از ناظران اما طرح این دوسیه در سال های آخر حکومت کرزی را بی ارتباط با تنش ها و اختلافات پنهانی او بر سر مسایل نامشخص با امریکا نمی دانند؛ زیرا از دید تحلیلگران، این نخستین بار نیست که خارجی ها در داخل خاک افغانستان اقدام به تاسیس زندان و بازداشت اتباع افغانستان در سرزمین خویش می کنند. این رویه دست کم ۱۳ سال است که ادامه دارد.
بزرگ ترین نمونه آن که زبانزد رسانه ها و محافل جهانی است زندان بزرگ و مخوف بگرام بود که روزگاری به دلیل سیستم زندانبانی امریکایی اعمال شده بر آن، به گوانتاناموی دوم تشبیه می شد و در کنار زندان های مخوفی مانند ابوغریب، مطرح می گردید.
تردیدی نیست که رییس جمهور کرزی نیز از وجود این زندان و آنچه در آن می گذشت ناآگاه نبود و نمی توانست آگاه نباشد و ناآگاهی او در اینگونه موارد چه بسا عذری بدتر از گناه به حساب می آید.
با این حال، دوسیه زندان ها تنها در دوسال اخیر حاکمیت ۱۳ ساله او به یکی از عمده ترین موارد جنجال برانگیز و تنش زا در روابط افغانستان و امریکا تبدیل شد و این نشان می دهد که دست کم بخشی از این دعاوی، ماهیت و مبنای سیاسی و چه بسا شخصی دارد.
برخی ناظران اما می گویند که روی میز قرار دادن دگرباره دوسیه زندان های خارجی از سوی رییس جمهور کرزی در آخرین روزهای ریاست جمهوری او، پس از پایان ماجرای زندان بگرام به سود دولت افغانستان، می تواند کارکرد و منظوری دوگانه داشته باشد.
یکی از عمده ترین اهداف این اقدام بدون شک، شلیک آخرین تیرهای تنش به هدف ضربه زدن به منافع ایالات متحده و کاهش و محدود کردن سلطه آن کشور در افغانستان از سوی آقای کرزی است؛ زیرا سرانجام او به تنش هایش با امریکا تا آخر ادامه داد و در انتخابات این تنش ها به اوج خود رسید و دومین مورد منظور آقای کرزی در تجدید ماجرای زندان ها و به چالش کشیدن آن در قندهار و هلمند، اجرای آخرین تلاش ها برای کمک به طالبان یا همان برادران رییس جمهور است.
یکی از مسایلی که آقای کرزی بر سر آن با امریکا مشکل و اختلاف دارد بحث نحوه برخورد با طالبان بوده است. او پس از تحویل گیری زندان بگرام حدود ۶۵۰ زندانی «خطرناک» و «بسیار خطرناک» زندان بگرام و صدها زندانی دیگر از سراسر کشور را آزاد کرد و این امر به مذاق ایالات متحده خوش نیامد و خشم آن کشور را برانگیخت. اکنون برخی از همان افرادی که مسئول رسیدگی به دوسیه های زندانیان بگرام بودند به عضویت کمیسیون های رسیدگی کننده به وضعیت زندان های قندهار و هلمند منصوب شده اند.
رییس جمهور با تحت فشار قرار دادن نیروهای خارجی تلاش می کند، هم آخرین تیرهایش را به هدف هم پیمانان و حامیان سابق اش شلیک کند و هم آخرین تلاش ها برای کمک به برادران ناراضی را اجرا نماید.
محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور