شکست توافق یا تلاش برای بقا؟

احمدضیا مسعود؛ عضو ستاد اشرف غنی گفته که نیازی به تشکیل حکومت ائتلافی نیست و برای تشکیل دولت آینده به‌جز انتخابات هیچ راهکار دیگری قابل قبول نیست.
آقای مسعود در همایشی در کابل گفت:"ما هرگونه تعامل سیاسی، هرگونه زد و بند سیاسی و هرگونه ائتلاف سیاسی به جزا از طریق انتخابات را به صورت مطلق رد می‎کنیم."
او تاکید کرد:"معاملات پشت پرده سیاسی، کنارآمدن‌ها، فشار خارجی‌ها و موضوع‌های جانبی دیگر همه در جهت خلاف آرزوهای مردم شریف افغانستان است."
او تاکید کرد:"اگر کمیسیون انتخابات اعلام کند که تیم تحول و تداوم در روند انتخابات موفق نشده، ما هیچ‌گاهی از تیم اصلاحات و همگرایی تقاضا نمی‌کنیم که حکومت ائتلافی یا مشترک بسازیم. ما هیچ‌گاهی از تیم اصلاحات و همگرایی نمی خواهیم که ریاست اجرائی را به تیم تحول و تداوم بدهد. ما عین موضوع را از تیم اصلاحات و همگرایی هم توقع داریم."
اما فیض‌الله ذکی؛ سخنگوی ستاد آقای غنی گفت که این اظهارات "نظر شخصی" آقای مسعود است. او افزود:"ما به حکومت وحدت ملی متعهد هستیم."
در عین حال فضل الرحمن اوریا؛ از سخنگویان تیم آقای عبدالله اظهارات آقای مسعود را بیانگر بروز اختلاف در درون تیم اشرف غنی عنوان کرد.
کارشناسان نیز با تایید موضع آقای اوریا می گویند که حتی اگر احمدضیا مسعود چنین موضعی اتخاذ نمی کرد نیز بروز دو دستگی در تیم تحول و تداوم، اجتناب ناپذیر به نظر می رسید؛ زیرا از همان ابتدای توافق دو نامزد بر سر تقسیم قدرت میان هردو رقیب با واگذاری ریاست جمهوری به نامزد برنده و سمت ریاست شورای اجرایی به نامزدی که موفق نشده نسبت به دیگری آرای بیشتری به دست آورد، سمتی که اشرف غنی احمدزی به احمدضیا مسعود وعده کرده بود، با خطر و اما و اگر مواجه شده بود و این نشان از آن داشت که دو دستگی در تیم تحول و تداوم، دیر یا زود، رسانه ای خواهد شد.
اینک احمدضیا مسعود با این اظهارات،‌ نه تنها از مالکیت بلامنازع خود بر سمت ریاست شورای اجرایی، دفاع کرد؛ بلکه او کل توافق را زیر سؤال برد؛ تا به این ترتیب، راه را بر هرگونه تقسیم قدرت میان دو تیم رقیب، در صورت برنده اعلام شدن اشرف غنی احمدزی پس از شمارش مجدد آرا ببندد؛ اما این چیزی نیست که قابلیت اجرایی داشته باشد؛ مگر آنکه آقای مسعود و متحدان او در تحول و تداوم، واقعا علاقه داشته باشند کشور یکبار دیگر به بحران خطرناک پس از انتخابات بازگردد و آنها حاضر به پرداخت هزینه های سنگین این بحران نیز باشند.
رد این اظهار نظرها از سوی تیم تحول و تداوم هم نشانگر آن است که آقای مسعود بار دیگر دچار یک خطای سیاسی غیر قابل جبران و پرهزینه شده و در موضعی که اتخاذ کرد نشان داد که هیچ تحلیلی از تحولات سیاسی جاری در کشور ندارد و براساس همان منطقی تصمیم می گیرد و سخن می گوید که تاکنون تنها بازخورد و دستاورد آن، از دست شدن محبوبیت اجتماعی خود به مثابه یک چهره ناپایدار، بی ثبات و فاقد قدرت تحلیل و ارزیابی وضعیت سیاسی کشور بوده است.
او در اظهارات اخیرش به صورت تمام قد از نظام ریاستی دفاع کرد و آن را مایه ثبات و اقتدار سیاسی دانست، در حالی که پیش از آن، او در جبهه ملی خواستار نظام پارلمانی و چه بسا فدرالی بود!
با اینهمه، این اظهارات یکبار دیگر کارشناسان را بر آن می دارد؛ تا در خصوص سرنوشت سمت ریاست شورای اجرایی در صورت پیروز اعلام شدن اشرف غنی، تامل و درنگ کنند.
به راستی این سمت سرانجام به چه کسی خواهد رسید؟ آیا اشرف غنی می تواند در صورت پیروز اعلام شدن، احمدضیا مسعود را از خود براند و تن به تقسیم قدرت با اصلاحات و همگرایی بدهد؟ آیا طرح جایگزین دیگری برای حفظ رضایت آقای مسعود و حضور او در تیم تحول و تداوم وجود دارد؟ آیا آقای مسعود با توجه به مشکل دیرینه ای که با داکتر عبدالله دارد، حاضر به واگذاری این سمت به او در بدل هر امتیاز جایگزین دیگر خواهد شد؟
هریک از این مسایل به سهم خود مهم است و پاسخ دادن به آنها دست کم در حال حاضر، دشوار خواهد بود. همین مسایل و اما و اگرها در زمینه سرنوشت معاونان ریاست جمهوری نیز وجود دارد.
اینکه چه سرنوشتی در انتظار معاونان دو نامزد خواهد بود. آیا یک رییس جمهور با ۴ معاون خواهیم داشت؟ آیا معاونان نامزد بازنده با پست های دیگری، اقناع خواهند شد؟ و...
این مسایل و مشکلات در واقع نشانگر دشواری اجرایی شدن توافقی است که به دست آمده و تاکنون هیچ پاسخ قانع کننده ای در این زمینه ها وجود ندارد.
عدم انتشار متن توافق شده میان دو نامزد –اینکه آیا اساسا چنین متنی وجود دارد یانه و اگر وجود دارد شامل چه کلیات و جزئیاتی است- نیز بر ابهامات موجود در این زمینه افزوده و وضعیت را پیچیده تر و غیر قابل پیش بینی تر کرده است.
با همه این احوال، از رد اظهار نظرهای آقای مسعود از سوی سخنگوی تحول و تداوم، حد اقل در حال حاضر، می توان چنین نتیجه گرفت که این اظهارات، پیش از آنکه نشانه قطعی و آشکار شکست توافق دو نامزد باشد، بیشتر تلاش شخصی خود او برای بقا و حفظ امتیازات وعده داده شده از طرف اشرف غنی است؛ اما اگر در درون تیم تحول و تداوم برای این مواضع خود، حامیانی پیدا کند آنگاه است که می توان گفت توفیق توافق به دست آمده، با خطری جدی روبرو شده است.