صلح با پاکستان، امتیاز به طالبان؟

رییس جمهور اشرف غنی اخیراً مدعی شد که افغانستان با پاکستان صلح می کند نه با طالبان؛ زیرا به عقیده وی در طول این سال ها افغانستان و پاکستان به زعم او در یک «جنگ اعلام نشده» قرار داشته اند و این در حالی است که از این پس می خواهند در یک «صلح اعلام شده» قرار داشته باشند.
سخنان آقای غنی علی رغم آنکه با واقعیت های سیاسی و امنیتی حاکم بر روابط دو کشور همسایه طی سال های گذشته همخوانی بسیار نزدیکی دارد، از سوی دیگر، تناقض های بسیار جدی را در رفتار و کنش دولت او در قبال مذاکرات صلح نیز آشکار می سازد و از جانب دیگر، به تبع آن نگرانی های بسیار جدی و عمیقی را در خصوص آینده و نتایج و عواقب احتمالی روند جاری صلح میان دولت او و طالبان یا به تعبیر دقیق تر بر پایه آنچه خود او مدعی شد پاکستان، به دنبال دارد.
نخستین تناقض جدی این اظهارات این است که اگر طرف مذاکره و صلح افغانستان، حکومت سلطه جوی پاکستان است، پس دلیل مذاکره با طالبان و زمینه سازی برای مشارکت آن گروه در قدرت چیست؟
آیا این بدان معنا نیست که اشرف غنی به منظور دستیابی به آنچه خود پایان «جنگ اعلام نشده» میان افغانستان و پاکستان و رسیدن به «صلح اعلام شده» میان دو کشور می خواند عملا می خواهد پاکستان را به مثابه شریک سوم حکومت وحدت ملی به رسمیت بشناسد؟
نتیجه عملی و معنای واقعی اظهارات و موضع گیری تازه رییس جمهور چیزی غیر از این نیست و این، مستقیما حاکمیت و امنیت ملی افغانستان را نشانه می رود و نشان می دهد که نگرانی های اولیه مردم و ناظران مبنی بر اینکه ادامه مذاکرات صلح با رویکردی که اشرف غنی در پیش گرفته است، در نهایت به سلطه بیشتر پاکستان بر مقدرات سیاسی و امنیتی افغانستان منجر خواهد شد و اگر یکی از توابع این تصمیم، مشارکت دادن طالبان در قدرت سیاسی افغانستان باشد در آن صورت نه تنها تمامی دستاوردهای ۱۴ ساله افغانستان از سوی یک عامل خارجی مصادره خواهد شد؛ بلکه مبارزات و پایمردی های مردم و مجاهدین افغانستان برای مبارزه با هرگونه سلطه خارجی را در معرض نابودی و مصادره از سوی کشوری قرار می دهد که از زمان پایه گذاری آن به عنوان یک واحد مستقل سیاسی در صدد تجاوز، اشغال و سلطه بر افغانستان بوده است.
با این حساب، روند جاری صلح میان اشرف غنی و طالبان یا پاکستان، یک بازی خطرناک و پیچیده با سرنوشت سیاسی و امنیتی و مهم تر از آن، حاکمیت و استقلال ملی افغانستان است.
تناقض جدی دیگری که در پی این اظهارات، آشکار می شود این است که اشرف غنی پیش از این اظهارات، در سخنانی که در کنگره امریکا ابراز داشت گفت که طالبان باید انتخاب کنند که از این پس می خواهند افغان باشند یا القاعده!
به این ترتیب، اشرف غنی دچار یک تناقض جدی بین دو گفتار و همچنین گفتار و رفتار شده است.
او از یکسو روند جاری صلح را تلاش برای صلحی اعلام شده میان افغانستان و پاکستان می داند و از سوی دیگر، از طالبان می خواهد میان افغان بودن و القاعده بودن یکی را انتخاب کنند.
این در حالی است که اگر طرف صلح او پاکستان هستند، پس طالبان نیز اساسا نمی توانند افغان باشند؛ زیرا آنها عوامل مستقیم جنگ اعلام نشده ای هستند که در طول این سال ها میان افغانستان و پاکستان جریان داشته و اکنون اشرف غنی می خواهد آن را به صلح اعلام شده تبدیل کند و به همین دلیل، امتیاز دادن به طالبان و شراکت استراتژیک آنها در ساختار قدرت سیاسی افغانستان که بدون تردید از عواقب و پیامدهای جدی روند جاری صلح اشرف غنی خواهد بود، نه امتیاز دادن به یک گروه سیاسی- نظامی افغان؛ بلکه مستقیما امتیاز دادن به پاکستان و پذیرش سلطه سیاسی و نظامی پاکستان بر افغانستان این بار از مسیر صلح اعلام شده اشرف غنی خواهد بود؛ چیزی که پیش از این در قالب جنگ اعلام نشده قرار بود به دست آید.
یکی دیگر از تناقض های این سخنان این است که اشرف غنی، پیش از این بارها از طالبان به عنوان «مخالفان سیاسی» حکومت خود نام برده است و این در صورتی است که او با این سخنان می پذیرد که طالبان سربازان جنگ اعلام نشده پاکستان با افغانستان هستند و اعلام نشده بودن این جنگ نیز در این است که طالبان خود را افغان می خوانند؛ اما عملا در خدمت اهداف سلطه جویانه پاکستان عمل می کنند.

محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور