روابط امریکا و اسراییل در سایه توافق اتمی

جان کری؛ وزیر خارجه امریکا گفت اگر کنگره این کشور توافق هسته‌ای با ایران را رد کند، اسرائیل منزوی‌تر خواهد شد.
آقای کری روز جمعه گفت:"می‌ترسم آنچه در صورت رد [توافق] رخ بدهد این باشد که دوستان ما در اسرائیل در نهایت منزوی‌تر شوند و بیشتر مورد انتقاد قرار بگیرند."
او گفت در این صورت امریکا همچنین در هیچ اقدام نظامی احتمالی [علیه ایران] نمی‌تواند از همراهی اروپا، روسیه و چین برخوردار باشد؛ چرا که به یک "برنامه بسیاری مشروع" برای نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران پشت کرده است.
جان کری پیشتر حمله احتمالی اسرائیل به ایران را اقدامی اشتباه خواند.
او گفت که اگر اسرائیل بخواهد به طور یکجانبه علیه برنامه هسته‌ای ایران دست به حمله بزند مرتکب اشتباه بزرگی شده است.
او در مورد حمله سایبری احتمالی اسراییل به ایران نیز گفت:"چنین حمله‌ای یک اشتباه بزرگ، اشتباهی با تبعات وخیم برای اسرائیل و منطقه خواهد بود و فکر نمی‌کنم که ضرورتی هم داشته باشد."
همه صاحب نظران در این خصوص اتفاق نظر دارند که امضای توافق هسته ای میان ایران و قدرت های جهانی به واسطه امریکا، یکی از بدترین رخدادها برای روابط دوجانبه امریکا و رژیم اسراییل بود؛ زیرا این درست همان چیزی بود که رژيم اسراییل نمی خواست؛ اما امریکا با توجه به وضعیت داخلی، گرفتاری های اقتصاد، افول قدرت جهانی و مسایل دیگر به شدت به آن نیازمند بود و همین تضاد اهداف و منافع، دو رژیم را وارد یک نزاع بر سر برنامه ای کرد که تا پیش از این، هردو در این زمینه، اتفاق نظر داشتند.
اکنون اسراییلی ها به ویژه تیم حاکم آن رژيم به رهبری نتانیاهو و تندروهای متحد او، از رویدادهای پیرامون توافق هسته ای ایران و جهان، به شدت عصبانی و منزجر اند؛ موضوعی که تحمل آن برای بسیاری از اسراییلی ها نیز سخت است، زیرا آنها تصور می کنند، علاوه بر آنکه به تبع امضای توافق هسته ای از سوی ایران و جهان، به نحوی جدی تنها شده و منزوی گشته اند، در برابر این عمل انجام شده، اکنون به اندازه ای خیره سرانه و نابخردانه مخالفت می کنند و از کنار آمدن با وضعیت پیش آمده، امتناع می کنند و این امکان وجود دارد که این رویکرد، اندک اندک روابط استراتژيک و تاریخی آنها با امریکا را نیز در این قمار دوسر باخت، قربانی کند.
از سوی دیگر، امریکا تن به توافقی با ایران داده است که افزون بر آنکه به زعم خود راه ایران برای رسیدن به بمب اتمی را برای همیشه سد کرده، خود نیز راه هرگونه برخورد نظامی با برنامه اتمی ایران را برای همیشه مسدود کرده است.
این مساله ای است که به باور منتقدان، بنیامین نتانیاهو و دیگر تندروهای همسو با او کمتر به آن فکر می کنند.
آنها همچنان انتظار دارند که امریکا با رد توافق اتمی در کنگره این کشور، در آینده نتانیاهو را برای حمله نظامی به تاسیسات هسته ای ایران، همراهی کند؛ اما واقعیتی که وجود دارد این است که حتی در صورت رد توافق هسته ای با ایران از سوی کنگره امریکا، انتظار همراهی و حتی حمایت سیاسی امریکا از حمله نظامی اسراییل به ایران، منتفی است. به این دلیل که دیگر قدرت های جهان و شورای امنیت سازمان ملل، به توافق امضا شده وفادار هستند و از آن حمایت می کنند؛ توافقی که جایگزینی برای جنگ است.
به تعبیر دیگر اگر تلاش های مذبوحانه نتانیاهو و لابی اسراییل –آیپک- جواب بدهد و دو سوم اعضای کنگره امریکا با دور زدن حق وتوی رییس جمهوری امریکا، به این توافق رأی منفی بدهند، بازهم کسی در کاخ سفید با ساز جنگ رژیم اسراییل علیه ایران، نخواهد رقصید.
جان کری هم به این مساله اشاره کرده است.
همچنین اگر کنگره امریکا، توافق اتمی با ایران را تایید کند که چنین امری البته محتمل تر به نظر می رسد، در آنصورت طبیعی است که اسراییل بازهم در کوبیدن بر طبل حمله نظامی علیه ایران و حتی تحریم مالی و تسلیحاتی آن کشور، محروم از حمایت کاخ سفید و تنها خواهد ماند.
با این حساب، ائتلاف و اتحاد نظامی اسراییل و امریکا علیه ایران با امضای توافق اتمی با ایران، به نحوی جدی، تَرَک برداشته و آسیب دیده است و این امر، هیچ ربطی به رد یا تایید توافق اتمی از سوی کنگره امریکا ندارد.
نتیجه اینکه در صورت رد یا تایید این توافق، اسراییل با سیاستی که نتانیاهو در پیش گرفته، منزوی تر خواهد شد.
اگر نتانیاهو متوجه این واقعیت نشود و همچنان بر ضدیت خود با کاخ سفید برای جلب آرای اعضای کنگره ادامه دهد، سرعت انزوای اسراییل را تشدید کرده است؛ اما اگر به زودی متوجه نادرستی این مسیر پرهزینه و پراشتباه شود و با واقعیت شکل گرفته کنار بیاید، امکان ترمیم مجدد روابط امریکا و رژيم اسراییل نیز وجود خواهد داشت.
محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور