گروهی که با نام داعش افغانستان در خاک این کشور به عملیاتهای تروریستی میپردازد، هیچ زمان خود را با هسته مرکزی داعش در سوریه هماهنگ نکرده، برای انجام عملیات از آنها کسب اجازه نمیکند و حتی اهداف مشترکی نیز با آنها نداشته و ندارد. به جرأت میتوان اینگونه ادعا کرد که داعش افغانستان در واقع گروهیست متشکل از تروریستهای سابقا عضو در گروههای بومی که تنها از برند داعش بهره میجویند.
این اتفاق در شمال آفریقا، جنوب شرقی آسیا و نقاط دیگر نیز رخ داده و منحصر به افغانستان نبوده و نخواهد بود. ولی وضعیت موجود در افغانستان دارای تفاوتی عمده با سایر نقاط فوق الذکر است، در تمام مناطق، افراد بومی هستند که دست به عملیات تروریستی میزنند یا اگر تروریستها از قشر مهاجر باشند نیز در اقلیت هستند لیکن در افغانستان افراد مهاجر تروریست دارای تعددی چشمگیر بوده که غالباً از کشورهای عرب زبان خصوصاً عربستان، یمن، مصر و کشورهای آسیای مرکزی میباشند. البته اخیراً و با وقوع درگیریها در کشورهای عرب زبان خاورمیانه و شمال آفریقا، عده زیادی از این تروریستها به کشورهای فوق کوچ کردهاند ولی تروریستهای متعلق به کشورهای آسیای مرکزی همچنان در افغانستان حضوری پررنگ دارند.
در تحلیل اوضاع افغانستان این بیان منتج میشود که افرادی که گروه داعش افغانستان یا "امارت افغانستان" را پایه گذاری کرده و اکثر افرادی که عضو آن هستند، سابقا از اعضای طالبان و القاعده افغانستان بوده و به شورش علیه آنها دست زدهاند. از این روی این افراد برای به دست آوردن اقبال عمومی در بین مردم، باید طالبان را به سایه برانند و ابزار آنها برای نایل آمدن به این هدف، سازشگر و خائن به اسلام جلوه دادن طالبان است و اتفاقا دولت نیز با بی بند و بار خواندن طالبان، به طور ناخواسته داعش افغانستان را در این مورد همراهی میکند. لیکن غیر افغان بودن اکثر اعضاء داعش افغانستان این امر را با اخلال جدی مواجه خواهد کرد.
طبیعتا گروه تازه تاسیس موسوم به امارت افغانستان هرگز نخواهد توانست از جایگاه اجتماعی و مذهبی طالبان دهه ۹۰ قرن بیستم میلادی برخوردار شود و رشد جامعه مدنی افغانستان، رشد آگاهی دینی مردم و تجربه تلخ سالهای انتهایی قدرت طالبان از دلایل این امر میباشند.
اگر داعش افغانستان موفق به تاسیس یک حکومت حتی کوچک در حد یک ایالت در افغانستان شود شاهد درگیریهای گسترده این گروه با طالبان خواهیم بود که میتواند خاک افغانستان را به صحنه جنگ تمام عیار داخلی بدل کند و اگر داعش افغانستان در اهداف خود به طور کامل شکست را تجربه کند آنگاه شاهد کوچ تروریستهای غیر بومی به کشورهای شان خواهیم بود که همین مسئله میتواند تشکیل و شکل گیری گروههای مشابه را در خاک کشورهای ترکمنستان و تاجیکستان سبب شود.
نوع رفتار حکومت افغانستان با طالبان نقشی اساسی در این واقعه خواهد داشت. دولت افغانستان نمیتواند اسلام تندرو و تکفیری را از ریشه از بین ببرد و تنها میتواند انتخاب کند پرچم اسلام تندرو در این کشور در دست کدام گروه باشد، طالبان؟ یا امارت افغانستان؟
و در پایان باید ذکر کرد تمام این تحلیلها در شرایطیست که گروهی از تروریستهای بومی و غیربومی هم زبان که سابقه عضویت در گروههای طالبان و حتی القاعده افغانستان را داشتند به تشکیل گروهی با برند داعش دست زدهاند و در صورت کوچ گروه اصلی داعش به رهبری ابوبکر البغدادی به خاک افغانستان، تمام معادلات تحلیلی دچار تغییری شگرف خواهند شد.
نویسنده : مانی محرابی، پژوهشگر و تحلیلگر مسائل بین الملل
خبرگزاری جمهور
https://alnusrafront.wordpress.com