۰

افغانستان و پاکستان؛ بازگشت به خانه اول

شنبه ۱۱ ثور ۱۳۹۵ ساعت ۱۵:۰۵
مناسبات و منافع درهم تنیده ایالات متحده امریکا، فرانسه و انگلیس با پاکستان از یکسو و روابط سنتی بسیار نزدیک چین با اسلام آباد، عملا هرگونه امیدی به نتیجه بخش واقع شدن تلاش های افغانستان علیه پاکستان را با ناکامی و بن بست مواجه می سازد.
افغانستان و پاکستان؛ بازگشت به خانه اول

ریاست جمهوری می گوید روی یک دیپلماسی قوی بین المللی کار می کند تا با استفاده از فشارهای بین المللی، پاکستان را وادار به مبارزه با تروریزم کند.
دواخان مینه پال؛ معاون سخنگوی رئیس جمهور روز جمعه گفت:"این روشن گردید که پاکستان در کار مبارزه با تروریزم جدی نیست. در این راستا این کشور با آنکه همکاری نکرده، سر هم باز زده است. حکومت افغانستان مجبور است که این معضل را از مراجع بین المللی حل سازد و به نماینده دایمی مان وظیفه سپرده شده است تا شکایتش را در پیوند به حملات اخیر در افغانستان و نیز حمایت پاکستان از تروریزم، در شورای امنیت سازمان ملل مطرح سازد."
این در حالی است که مقام های امنیتی افغانستان از طرح ریزی حمله مرگبار اخیر کابل توسط پاکستان سخن می گویند؛ حمله ای که در آن ۶۴ تن جان باخته و ۳۴۷ نفر دیگر زخم برداشتند.

سرتاج عزیز؛ مشاور روابط خارجی نخست وزیر پاکستان اما گفته است که تا چند هفته دیگر، گفتگوهای صلح میان طالبان و افغانستان آغاز خواهد شد و پاکستان در این راستا، تلاش می کند.

با وجود آنکه اکنون کابل ظاهرا تصمیم گرفته است از مجاری بین المللی، فشارها بر پاکستان را افزایش دهد و این کشور را وادار به بازنگری در سیاستهای مداخله جویانه اش در قبال افغانستان و حمایت از تروریزم کند؛ اما آنچه امیدها نسبت به موفقیت این تلاش ها را کمرنگ می سازد، تجارب مشابهی است که در گذشته به دست آمده است.

پیش از این هم دولت به رهبری حامد کرزی –شاید در مقیاسی بسیار جدی تر و شدیدتر نسبت به حکومت غنی- از اهرم های مشابه برای فشار بر پاکستان استفاده کرده که شکایت از پاکستان در شورای امنیت سازمان ملل نیز از جمله همین اقدامات بوده است؛ اما آنچه در عمل به دست آمده، نه تغییری در سیاست های پاکستان در قبال افغانستان و تروریزم به وجود آورده و نه نوع نگاه قدرت های جهانی و جامعه بین المللی نسبت به پرونده پیچیده صلح و جنگ در افغانستان را تغییر داده است.

با این وصف، پرسش این است که آیا اقدامات تازه کابل، می تواند فشارها بر اسلام آباد برای دست برداشتن از مواضع خصمانه خود علیه افغانستان را افزایش دهد و در نتیجه، موجب قطع همکاری های همه جانبه جاری میان پاکستان و جریان های تروریستی شود؟ در حال حاضر، هیچ پاسخ مثبت و امیدوارکننده ای در این زمینه وجود ندارد.

در این میان، یکی از مسایلی که به ناامیدی موجود در این زمینه، دامن می زند و آن را تشدید می کند، رویکرد مبهم و سیاست های پرسش برانگیز قدرتهای بزرگ مسلط بر سازمان ملل متحد و شورای امنیت این سازمان، در قبال پاکستان و تروریزم است.

به عنوان نمونه، مناسبات و منافع درهم تنیده ایالات متحده امریکا و دو متحد قدرتمند این کشور –فرانسه و انگلیس- با پاکستان از یکسو و روابط سنتی بسیار نزدیک و دوستانه چین به عنوان دیگر عضو دایمی شورای امنیت سازمان ملل متحد با اسلام آباد، عملا هرگونه امیدی به نتیجه بخش واقع شدن تلاش های افغانستان علیه پاکستان را با ناکامی و بن بست مواجه می سازد.

نقش کمرنگ و و غیر فعال روسیه در قضایای افغانستان و اولویت و موضوعیت نداشتن روابط افغانستان و پاکستان برای مسکو نیز دیگر مساله ای است که اجازه نمی دهد تلاش های افغانستان بر علیه پاکستان در این سازمان بین المللی، انتظارهای مورد نظر کابل را محقق سازد.

در کنار اینها، مسایل پیچیده سیاست داخلی افغانستان و سایه سنگین آرایش ها و صف بندی های سیاسی- قومی حاکم بر این عرصه هم به پاکستان فرصت می دهد تا با آرامش و اطمینان خاطر، به سیاست های همیشگی خود در قبال افغانستان و حمایت از تروریزم در کشور ما ادامه دهد.

شماری از حلقات در کابل، منافع سیاسی و قومی خود را در همسویی و انعطاف در قبال پاکستان تعریف می کنند و به این ترتیب، حتی برخورد خشن و کوبنده با تروریزم مورد حمایت پاکستان که آشکارا در صدد براندازی دولت کابل است را نیز با فرمول قومیت و آرایش های قومی مورد سنجش و ارزیابی قرار می دهند.

بنابراین، به دشواری می توان انتظار داشت که تلاش های تازه کابل بر علیه پاکستان در عرصه بین المللی، به نتایج مطلوب و مثبتی، منتهی شود؛ زیرا نه وزنه افغانستان در معادلات بین المللی، سنگین تر از پاکستان است، نه قدرت های بین المللی مسلط بر سازمان ملل متحد، منافع خود را در فشار بیشتر بر پاکستان و مبارزه ای واقعی و همه جانبه با تروریزم پاکستانی در افغانستان می بینند و نه اراده صادقانه و مؤثری در کابل برای ضدیت با پاکستان، وجود دارد.

با این حال، با وجود آنکه کابل پس از تجربه ناکام یک دوره نزدیکی و همسویی همه جانبه به پاکستان، اکنون ناامید شده و بار دیگر با تکرار راه رفته دولت کرزی، به خانه اول بازگشته است؛ اما انتظار نمی رود که تجربه دوباره این مسیر به بن بست خورده نیز گرهی از کار فروبسته صلح و جنگ با پاکستان و تروریزم پاکستانی باز کند.
عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین