افغانستان و این بار سیاست تازه ترامپ

دفتر ریاست جمهوری امریکا اعلام کرده است که به زودی استراتژی این کشور را در قبال افغانستان روشن خواهد کرد. کاخ سفید گفته است که سیاست تازه امریکا در افغانستان یک گام راهبردی در راستای مبارزه با هراس افگنی و تروریسم است و این مساله از اهمیت خاصی برای دولت امریکا برخوردار می باشد.
دفتر ریاست جمهوری امریکا گفته است که دونالد ترامپ عزمی جدی برای مقابله با تروریزم در سطح جهان دارد و این را برای امریکا یک وظیفه می داند. افغانستان هم فعلا زیر هجوم تروریستان است و این مساله منطقه را دچار آشوب کرده است. بنابراین برنامه های تازه و موثرتری روی میز آقای ترامپ قرار دارد تا بحران موجود در افغانستان به زودی فروکش کند.
این دفتر با اشاره به شرایط نابه سامان امنیتی و حوادث خونین در سراسر افغانستان از جمله حمله تروریستی به پایگاه نظامی ارتش در امن ترین منطقه افغانستان، بر لزوم تلاش بیشتر برای مقابله این پدیده تاکید کرده است.
کاخ سفید اما نگفته که ریشه مشکلات در کجای کار است. تروریستان از کجا می آیند و چه پشتوانه فکری برای این نهضت خونخوار وجود دارد که پس از یک و نیم دهه، هنوز از مردم افغانستان قربانی می گیرد.
استراتژی جدید امریکا بر پایه کدام اطلاعات و معلومات استوار خواهد بود تا به گفته کاخ سفید، بتوان بر اساس آن در زمانی مشخص بحران عمیق افغانستان را حل کرد. چالش خونباری که چند نسل افغانستان را در یک جهنم مطلق فرو برده و هیچ دورنمای امیدوارانه ای در اذهان مردم این کشور متصور نیست.
امریکا برای افغانستان، یک منبع مهم اطلاعاتی دارد. منبعی که تمامی معلومات این کشور را برای سیاست گذاری های کوتاه مدت نظامی و سیاسی در افغانستان تغذیه نموده و از آن برای برنامه های بلندمدت خویش بهره می برد. منبعی به نام پاکستان.
پاکستان نامی آشنا برای افغانستانی هاست. یک نام "دهشتناک و منفور" اما در اجتماع عامی این کشور کمتر کسی می داند که بزرگترین کشور جهان که "ولی نعمت" افغانستان هم است؛ سیاست های بزرگ خود را در مشورت و هماهنگی پاکستان بنیان گذاری و اجرا می کند.
در روز ۱۵ میزان سال ۱۳۸۰ وقتی اولین موشک های کروز امریکا مواضع طالبان را در افغانستان هدف قرار دادند؛ پیش از آن بوش در اتاق مخصوص پاکستان در کاخ سفید، با مشاوران پاکستانی خود روی عملیات بزرگ این کشور در افغانستان گفتگو کرد.
همان بود که ظرف یک هفته – پیش از حمله - تمامی دیپوهای مهمات طالبان خالی شدند؛ فرماندهان بزرگ آن ناپدید و اثری از پول در بانک مرکزی افغانستان نماند.
اوباما سیاست های خود را بر اساس مشورت با پاکستان در افغانستان اعمال نمود و اینک نوبت سیاست گذار جدید ایالات متحده است تا در یک مباحثه طولانی مدت با طرف پاکستانی خود، شامپاین بخورد و سیاست جدید خود را برای سرنوشت افغانستان تعیین کند.
طی این سالها؛ بارها کارشناسان امور سیاسی چه در بدنه نظام افغانستان و چه در بیرون، به امریکا هشدار دادند که افغانستان را با نظر خود افغانستانی ها اداره کند. گفتگوی صلح را با ابتکار و مدیریت افغان ها به پیش ببرد. برنامه های بزرگ نظامی خود را در هماهنگی و مشورت افغانستانی ها ترتیب و تنظیم نماید و از سیاست داخلی و خارجی افغانستان در برابر هجمه های منطقه ای دفاع کند؛ چه اینکه فقط در این صورت است که بحران در منطقه فروکش خواهد کرد.
اما برنامه های امریکا همیشه بر یک مدار شکل گرفته است. بر مدار ارتباط نزدیک با مشاوران پاکستانی و ارتش این کشور. کشوری که قلب پرورش تروریسم در جهان است. ابوبکر بغدادی را آموزش داد و به جان عراق و سوریه انداخت{رویترز} بن لادن را سالها در پایگاه نظامی ابیت آباد حفاظت کرد. ایمن الظواهری را در غارهای پیچ در پیچ تفتان مخفی کرده؛ برای حقانی ها در کویته محافظین شخصی گماشته و از جانب ملاعمر و ملاهیبت الله و ملا منصور و ملاهای دیگر با اسامی مختلف، بر علیه افغانستان اعلامیه صادر می کند.
امریکا سالهاست که سیاستش در گرو مشورت های پاکستان است. کشوری که برای افغانستان جنگ می خواهد تا به هزار مقصد و مرام خویش دست پیدا کند. از کشوری مشورت صلح می گیرد که خودش سربازان مسلح به کمربندهای انفجاری را در حاشیه دیورند خرید و فروش می کند و به پایتخت افغانستان می فرستد.
سیاست جدید امریکا با ابتکار ترامپ که جنگ را بر همه چیز ترجیح می دهد هم در افغانستان آزمایش خواهد شد و خواهیم دید که در برابر جنگ ترامپ، باز هم سرمایه گذاری های زیادی برای ساختن سنگرهای جدید به عمل خواهد آمد.
نه کشورهای اطراف افغانستان دست از جنگ برخواهند داشت و نه موضع سرسختانه اما احساساتی ترامپ می تواند روسیه را از حمایت قاطع طالبان باز دارد. امریکا مانند همین چند سالی که به شکلی کج دار و مریز با بحران افغانستان تعامل کرد و طالبان را گاه کشت و گاه نوازش نمود؛ تا سالها بعد نیز چنین خواهد کرد.
طالبان زمانی از بین می رفتند که جلو خروج آنها به شکل کاملا احمقانه از افغانستان گرفته نمی شد. آنها به دامن پاکستان گریختند و شالوده سیاست های امریکا و پاکستان در منطقه ریخته شد.
حالا ابتکار عمل، اگر خود امریکا هم بخواهد از دستش خارج شده و پاکستان بازی با مهره "ملا"های متعدد را با سرمایه گذاری جدید آغاز کرده است. روسیه به بهانه -- راست یا دروغ -- داعش، وارد کاروزار افغانستان شده و از خوب سلاح موثری نیز بهره می برد. پاکستان رفته رفته رفیق استراتژیک روسیه می شود و طالبان این بار به جای دالر، برای امرار معاش روبل خواهند گرفت.
ترامپ حالا بعد از جهنمی که پیشینیانش در افغانستان ساخته است؛ به دوران رسیده و قرار است بر اساس داده های اسلام آباد با "تروریسم" مبارزه کند. افغانستان هم مثل همیشه چشمان ملتمسش را به سرنوشتی دوخته که قرار است امریکا آن را در مشورت با پاکستان رقم بزند.
الیاس کاتب – خبرگزاری جمهور