۰

گفتگوهای صلح، عرصه تازه رویارویی امریکا و روسیه

پنجشنبه ۲۸ جدی ۱۳۹۶ ساعت ۲۳:۱۴
روسیه که از ابتدای ظهور داعش در افغانستان، از آنجایی که شناختی کامل، واقعی و دقیق از ماهیت این پروژه پیچیده و خطرناک و دست های قدرتمند دخیل در مهندسی و اجرای آن‌ داشت، آگاهانه به سراغ طالبان رفت؛ نیرویی عملگرا و تنها عاملی که توان توقف پروژه داعش در افغانستان را دارد.
گفتگوهای صلح، عرصه تازه رویارویی امریکا و روسیه
 
جان بس؛ سفیر امریکا در افغانستان به بیانیه روز چهارشنبه وزارت خارجه روسیه که خواهان آغاز فوری و جدی مذاکرات صلح میان دولت افغانستان و طالبان شده بود، واکنش نشان داده است.
آقای بس گفته که امریکا از روند صلحی حمایت می‌ کند که به رهبری و مالکیت افغان ‌ها به پیش برده شود.
او گفت قرار است ماه آینده میلادی دومین نشست روند کابل با شرکت نمایندگان کشورهای منطقه و جهان در مورد صلح، در پایتخت افغانستان برگزار شود و ا مریکا فکر نمی ‌کند که یک روند موازی دیگر در یک پایتخت دیگر به صلح افغانستان کمکی بکند.

وزارت خارجه افغانستان در واکنشی مشابه، با اشاره به برگزاری دومین نشست روند کابل، بر پیشبرد تلاش های صلح در یک چارچوب واحد، تأکید کرده است.

وزارت خارجه روسیه روز چهارشنبه اعلام کرده بود که این کشور حاضر است میزبان مذاکرات صلح میان دولت افغانستان و گروه باشد و در این زمینه طرح کاری هم روی دست دارد.

هماهنگی مواضع امریکا و افغانستان در واکنش به پیشنهاد روسیه نشان می دهد که در عرصه صلح افغانستان، هنوز بازی به کام روس ها نیست.

روسیه که از ابتدای ظهور داعش در افغانستان، از آنجایی که شناختی کامل، واقعی و دقیق از ماهیت این پروژه پیچیده و خطرناک و دست های قدرتمند دخیل در مهندسی و اجرای آن‌ داشت، آگاهانه به سراغ طالبان رفت؛ نیرویی عملگرا و تنها عاملی که توان توقف پروژه داعش در افغانستان را دارد.

این اقدام روسیه اما به مذاق دولت افغانستان خوش نیامد. امریکا هم از آن احساس هراس کرد.
پس از آن، روس ها بخت شان را با بازی های صلح به آزمون گرفتند. دست کم سه نشست با حضور قدرت های منطقه ای در این زمینه با میزبانی روسیه، برگزار شد که در آخرین مورد آن، دولت افغانستان، شرکت کرد؛ اما امریکا از حضور در آن، احتراز نمود.

اکنون که یکبار دیگر موضوع صلح و جنگ افغانستان قوت گرفته و در سایه تنش هایی که در روابط امریکا و پاکستان به وجود آمده، روند صلح مورد انتظار دولت افغانستان نیز با ابهام گیج کننده ای مواجه شده، روس ها با استفاده از فرصت تلاش می کنند به عنوان یک بازیگر فعال، از انسداد به وجودآمده، گره گشایی کنند و به این ترتیب، امریکا را در این زمینه پشت سر بگذارند و خود به یک بازیگر محوری در این عرصه، بدل شوند.

نتیجه اما از هم اکنون مشخص است. امریکا اجازه نمی دهد که تجربه سوریه، این بار در افغانستان تکرار شود. میدان دادن به روسیه برای ورود به بازی های صلح افغانستان، دقیقا آن کشور را به شریک سیاست و امنیت افغانستان بدل می کند. این چیزی نیست که امریکا طرفدار آن باشد.
دولت افغانستان هم بدیهی است که به ناگزیر از موضع واشنگتن، تبعیت خواهد کرد.

در این میان، روس ها همچنان با یک انتخاب سخت، باقی می مانند: همکاری نظامی و اطلاعاتی با طالبان.
اما اگر پاکستان رسما از اردوگاه غرب و ناتو و امریکا فاصله بگیرد و به محور شرق نزدیک شود، این امکان برای روس ها بیش از هر زمان دیگری، تسهیل خواهد شد. البته در این میان، نقش استراتژيک و محوری چین را نیز نباید از یاد برد.
چینی ها بر پاکستان و از آن رهگذر بر طالبان، نفوذ عمیقی دارند.

از سوی دیگر، اگرچه میان چین و روسیه نیز در زمینه سروری بر قلمرو شرق، رقابت های محسوسی وجود دارد؛ اما دو ابرقدرت، در مواجهه با امریکا و توقف بلندپروازی های سیطره جویانه واشنگتن در منطقه، همسو هستند و همین امر، می تواند راه روسیه برای نزدیک شدن به پاکستان را هموارتر سازد.

لذا افغانستان اگر خط به خط و کلمه به کلمه، از مواضع واشنگتن در قبال نقش آفرینی مسکو در بازی های صلح و جنگ افغانستان، دنباله روی کند، کارش سخت خواهد شد.
تجربه تاریخی نشان داده است که بازی یکجانبه کابل در زمین غرب یا شرق، در نهایت به بروز بحران های بزرگ منجر به فروپاشی دولت های مقتدر ملی، منتهی شده است.

بنابراین، شایسته است که کابل فارغ از دیکته های تحمیلی امریکا، در تعامل با قدرت های بین المللی، یک سیاست مستقل مبتنی بر منافع ملی را به پیش ببرد. تجربه ای که کمی تا قسمتی در عراق پس از اشغال امریکا شاهد آن بودیم و تا حدود زیادی نیز موفق بود.

این رویکرد می تواند از تبدیل شدن روند صلح به عرصه ای تازه برای رویارویی ابرقدرت های جهانی، جلوگیری کند و این روند مصون از تحمیل سلطه امریکا یا اعمال نفوذ روسیه، صد در صد افغانی باقی بماند.
در غیر آن، اگر روند صلح هم به زمینه رویارویی و رقابت روسیه و امریکا بدل شود، تنها چیزی که هرگز محقق نخواهد شد صلح است؛ زیرا امریکا و روسیه، هردو از این قدرت برخوردار اند که نتایج صلح طرف مقابل را خراب کنند و به جنگ در افغانستان دامن بزنند.

عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین