افغانستان و کابوس ۲۰۱۸

گروه بین المللی بحران می‌گوید که در سال ۲۰۱۸ میلادی وضعیت امنیتی در افغانستان وخیم‌تر خواهد شد.
در گزارش اخیر این گروه، افغانستان در لیست ده کشور جهان قرار گرفته که با خطر وقوع جنگ مواجه اند.

بر اساس این گزارش در سال گذشته میلادی، طالبان با افزایش حملات خود، تلفات سنگینی را بر مردم افغانستان وارد کرده‌اند و احتمال دارد که این حملات در سال ۲۰۱۸ افزایش یابد تا به اعتماد مردم بر حکومت آسیب بزنند.

در گزارش گروه بین المللی بحران همچنین در انتقاد از استراتژي جدید امریکا برای افغانستان و آسیای جنوبی آمده است که در این راهبرد، روی فشار نظامی بیشتر تمرکز شده و تلاش‌ها برای حل سیاسی بحران، کم‌رنگ شده‌است.

در این گزارش همچنین گفته شده‌ که در سال ۲۰۱۸، به دلیل انحصار قدرت و تنش‌های اشرف‌غنی با عبدالرشید دوستم، عطامحمد نور، تأخیر در انتخابات پارلمانی و... افغانستان با بی‌ثباتی سیاسی مواجه خواهد شد.

گزارش گروه بحران از آنچه در افغانستان جریان دارد و چشم انداز تیره سال جاری، بازتاب درست و مطابق با واقع جریان رویدادهایی است که همه روزه واقع می شوند؛ از جولان های خونین تروریست های طالبان و مزدوران پاکستان تا استراتژي میلیتاریستی و زورگویانه ترامپ که هیچ منطقی برای توسعه سیاسی و ایجاد یک گفتمان مبتنی بر عدالت و عقلانیت در آن به چشم نمی خورد.

تنش های پردامنه و بی پایان اشرف غنی و منتقدان سیاسی اش نیز بر اوج و گستره دامنه بحران افزوده است.
اخیرا به دنبال شبکه ای از حمله های انتحاری و تهاجمی طالبان در کابل پایتخت و در پی واکنش های شدید افکار عمومی به سیاست های امنیتی دولت مرکزی، حکومت به رهبری غنی، تلاش های مذبوحانه ای را به منظور پوشاندن ضعف ها و توجیه ناکارآمدی های خود به راه انداخته است که سفر دو مقام مهم امنیتی به پاکستان به منظور ارائه اسناد و شواهد حضور رهبران، پایگاه ها و پناهگاه های تروریزم در خاک آن کشور، یکی از بزرگ ترین گام هایی بود که در این راه برداشته شد؛ اما نتیجه دقیقا همان چیزی بود که پیش بینی می شد.

تنها رهاورد این تلاش، به تعبیر مقام های امنیتی کابل «اعتراف» اسلام آباد به حضور رهبران طالبان و برنامه ریزی حمله های کابل در خاک آن کشور بود. این در حالی است که صرف اعتراف پاکستان به این امر،‌ لزوما حقیقت جدیدی را آشکار نمی کند و تحول مهمی در عرصه امنیت افغانستان به حساب نمی آید.

مهره های امنیتی آقای غنی همچنین اطمینان دادند که پاکستان «متعهد» شده که بر اساس شواهد کابل، پناهگاه های تروریزم را آماج قرار دهد و اعضا و رهبران تروریستی مورد نظر افغانستان را به کابل تحویل دهد.
این بنفسه اگر اتفاق بیفتد، رویداد بزرگی به حساب می آید؛ اما سفارت پاکستان در کابل، بلافاصله، بیانیه داد که چنین تعهدی در کار نیست!

بنابراین، تلاش تازه حکومت غنی برای مهار بخشی از بحران، به یک نتیجه مفتضحانه و شرم آور منتهی شد.
اکنون همه نگاه ها به امریکاست؛ امریکایی که بر پایه رجزخوانی های توییتری ترامپ، در سال ۲۰۱۸ میلادی تکلیف پاکستان و تروریزم را روشن خواهد کرد؛ اما مسأله این است که نه با تبلیغات توفانی توییتری و نه با یک استراتژي میلیتاریستی صرف نمی توان بر همه ابعاد بحرانی دیرسال و ریشه دار، احاطه پیدا کرد و آن را مهار نمود.

دلیل این مدعا هم این است که بیش از ۵۰۰ کشته و زخمی در کمتر از ۱۰ روز در مهم ترین نقاط کابل، نتیجه رجزخوانی های بی پشتوانه و غیر عملی ترامپ بر ضد پاکستان بود و در آینده هم هیچ تضمینی وجود ندارد که پاکستان و طالبان، این روند خونین و مرگبار را متوقف کنند.

موضوع دیگری که به بحرانی تر شدن وضعیت کمک می کند، عدم استقلال و ابتکار عمل کابل است. کابل حتی نمی داند که پس از هر رویداد تروریستی چگونه با عوامل مستقیم آن رویداد، مواجه شود. نمونه بارز آن، در همین قتل عام چهارراهی صدارت رخ داد. طالبان مسؤولیت فاجعه را بر عهده گرفتند، کابل هم محکوم کرد؛ اما در عین حال، اشرف غنی، امکان انتخاب طالبان میان صلح و جنگ را باز گذاشت.

اندکی پس از آن، ترامپ در نشستی با اعضای شورای امنیت در واشنگتن گفت که با طالبان در باره صلح گفتگو نخواهد شد؛ طنز ماجرا اینجاست که کابل هم بلافاصله از این موضع، استقبال کرد و به این ترتیب، موضع پیشین خود در این زمینه را نقض کرد!

این یعنی همه چیز بسته به اراده امریکاست و کابل در این زمینه هیچ استقلال و اختیاری ندارد و این به دامنه دار شدن بحران کمک می کند.

افزون بر این، بی ثباتی سیاسی ناشی از جاه طلبی فاشیستی تیم غنی هم کابوس ۲۰۱۸ را برای افغان ها کامل تر می کند؛ رییس جمهوری که معاون اول اش را تبعید کرده، با والی هایش درگیر است، تمایلی به برگزاری انتخابات پارلمانی ندارد، مانع از اصلاحات سیاسی و انتخاباتی می شود و همچنان با سماجت و خیره سری، از یک تیم فاسد و فاشیست و ناکارآمد سیاسی و امنیتی، حمایت می‌کند.