تظاهرات دوم جنبش روشنایی و مساله مشارکت

28 سرطان 1395 ساعت 21:25



مسوولان جنبش روشنایی دوم اسد را روز تظاهرات در کابل و سایر ولایت های افغانستان اعلام کردند. همزمان، شماری از افغان های مقیم کشور ناروی هم اعلام کردند که برای تظاهرات در روز برگزاری نشست بروکسل هم آمادگی می گیرند.
مسؤولان این جنبش از تظاهرکنندگان خواسته اند تا با خود نان و آب بیاورند چون به گفته آنان «تا زمانی که حق خود را نگیریم دست خالی برنمی گردیم».
این جنبش در خبرنامه ای، روز دوم اسد را «روز عدالتخواهی» خوانده است.

در خبرنامه آمده است که این بار زن و مرد، پیر و جوان، کارگر و کارمند، عالم و دانشجو، روشنفکر و کسبه کار، تجار و دکاندار، سیاسی و مدنی همه باهم تظاهرات می کنند.
در خبرنامه گفته شده:"چندین ماه می شود که میلیون ها انسان عدالتخواه در داخل و خارج از کشور تظاهرات می کنند و از طریق حرکت های مدنی در صدد خواست برحق خود هستند؛ اما دولت تا هنوز اندک ترین توجهی به خواست مردم نکرده است."

از سران حکومت خواسته شده که ماسترپلان تصویب شده برق از مسیر اصلی اش (بامیان) عبور کند.
اما به نظر می رسد این خواسته دیگر به اندازه کافی، قادر نیست تا به صدها هزار معترض، انگیزه و انرژی لازم برای حضور در خیابان ها و راه اندازی بزرگ ترین راه پیمایی ضد دولتی در تاریخ ۱۶ ساله اخیر کشور را اعطا کند.
این چیزی است که سران و فرماندهان کنونی جنبش روشنایی هم به خوبی از آن آگاه اند.

پس از بروز دو دستگی عمیق و جدی در میان رهبران دیروز و امروز این جنبش و بیانیه تند و هشدارآمیزی که از آدرس سرور دانش؛ معاون دوم اشرف غنی و تنها یک روز پس از آن، بیانیه مشابهی از آدرس محمد محقق؛ معاون دوم عبدالله عبدالله علیه سران و رهبران جنبش روشنایی مننتشر شد، شکاف و دوگانگی در کانون رهبری این جنبش، دیگر از حد گمان و احتمال فراتر رفت و به یقین بدل شد.

هرچند رهبران این جنبش با استفاده از شبکه های اجتماعی و رسانه های خبری سعی کردند پاسخ آقایان دانش و محقق را بدهند و با متهم کردن آنها به «خنجر زدن از پشت» بر استمرار تلاش ها و مبارزات شان به منظور رساندن بخشی از جامعه افغانستان به حق مشروع خود، تأکید ورزیدند؛ اما هنوز به نظر می رسد صدای دانش و محقق بلندتر از نواهای به ظاهر عدالتخواهانه رهبران جنبش روشنایی است. ضمن آنکه نباید انکار کرد که بخشی عظیم از جمعیتی که در راه پیمایی اول این جنبش، به فراخوان حضور در خیابان ها لبیک گفتند، ممکن است پیرو سیاست های آقای محقق و کم و بیش دانش بوده باشند.

حتی اگر تاثیر این دو چهره بر حضور گسترده مردم در خیابان ها را هم ناچیز تصور کنیم، وحدت، همسویی و یکپارچگی بی سابقه رهبران شیعه و هزاره افغانستان –اعم از چهره های درون یا بیرون نظام- در سازمان دهی اولیه تظاهرات قبلی، عامل برانگیزنده جدی در کشاندن صدها هزار معترض به خیابان های پایتخت بود.

نکته دیگر این است که عملکرد منفعلانه رهبران جنبش در برابر دیوار بلند کانتینرهای دولتی که در تظاهرات قبلی، شب هنگام در گلوگاه های اصلی کابل، قد برافراشتند تا مانع از رسیدن صدای معترضان به ارگ شوند، عامل ویرانگر دیگری در کشاندن دوباره جمعیت به خیابان هاست؛ به گونه ای که اکنون هریک از شرکت کنندگان اعتراض اول، ممکن است از خود سؤال کنند که این بار چگونه می توان به آنسوی دیوارهای کانتینری عبور کرد و صدای خود را به گوش حکومت رساند؟ و یا اینکه راه اندازی یک تظاهرات بی ثمر دیگر چه سودی خواهد داشت؟

این در حالی است که برای تظاهرات دوم اسد، رهبران جنبش، هیچیک از امتیازهای بالا را برای کشاندن مردم به خیابان در اختیار ندارند.
با این حال، هواداران این جنبش و رسانه های همسو با آن، از هم اکنون تلاش می کنند با استفاده حد اکثری از پتانسیل شبکه های اجتماعی، به مردم برای شرکت در تظاهرات، انگیزه و انرژي ببخشند.

ایده آوردن «آب و نان» به منظور راه اندازی «تظاهرات نامحدود» تا زمان رسیدن به هدف و نیز برگزاری تظاهرات همزمان در برابر مقر برگزاری نشست بروکسل برای افغانستان هم از دیگر ابتکارات تازه رهبران این جنبش به منظور امید بخشیدن به شرکت کنندگان محسوب می شود.

اما اینکه آیا این تغییرات و ابتکارات خواهد توانست بر ناامیدی ناشی از بروز شکاف و دودستگی در رهبری جنبش روشنایی غلبه کند یانه، باید منتظر نتایج عملی آن در خیابان های کابل بود.

اما صرفنظر از «مساله مشارکت» تظاهرات اول با دوم، یک تغییر مهم، پیدا کرده است و آن، انسجام و یگانگی در صف حکومت است. این بار برخلاف مرحله قبل، هزاره و غیر هزاره حکومتی در کنار هم، در برابر جنبش روشنایی، صف آراسته اند. محقق و دانش اگرچه در تظاهرات قبلی هم به نحو پرسش برانگیزی غایب بودند؛ اما دست کم، با برگزاری تظاهرات، مخالفتی رسمی و جدی نکردند.

با وجود آنکه حکومتی های هزاره و غیر هزاره، این بار خط شان را در برابر معترضان، روشن کرده اند، در خصوص صف معترضان و میزان انسجام، همگرایی، فراگیری ملی و طیف بندی های قومی یا فراقومی آن، هنوز پرسش هایی جدی وجود دارد.
فاطمه موسوی- خبرگزاری جمهور


کد مطلب: 82599

آدرس مطلب: https://www.jomhornews.com/fa/article/82599/

جمهور
  https://www.jomhornews.com