گردهمایی بلخ؛ تلاش برای احیای یک ائتلاف مرده

در گردهمایی هواداران جنرال دوستم در بلخ، عنوان شد که والی بلخ در مذاکرات و تفاهم «دروغین» با ارگ، به بازی گرفته شده و عطامحمد نور نیز به سرنوشت جنرال دوستم و احمدضیا مسعود دچار خواهد شد.
سید شمس الدین سادات؛ رئیس شورای ولایتی حزب جنبش در بلخ، اشرف غنی را متهم به توطئه علیه دوستم و تقابل با جامعه ازبک کرد.
عارف رحمانی؛ از اعضای جنبش روشنایی و دیگر سخنران این مراسم، به دولت نسبت به سیاست حذف و تبعیض علیه سایر اقوام و جریان های سیاسی هشدار داد.
رحمت الله بیژن‌پور؛ مشاور مطبوعاتی احمدضیا مسعود نیز که دیگر سخنران این گردهمایی بود، به والی بلخ توصیه کرد به جای معامله با غنی، در کنار جنرال دوستم قرار بگیرد و سیاستهای انحصارطلبانه اشرف غنی را مهار کند.
شرکت کنندگان این گردهمایی که در خانه جنرال دوستم در بلخ برگزار شد، همچنین حمایت شان را از اهداف جنبش روشنایی نیز اعلام کردند.

گردهمایی طرفداران جنرال دوستم در بلخ، دومین همایش از این نوع طی یک هفته اخیر محسوب می شود. پیشتر شمار انبوهی از هواداران این رهبر سیاسی در یکی دیگر از ولایت های شمال کشور، به حمایت از او و اقدامات اشرف غنی در برابر معاون اول ریاست جمهوری، همایش اعتراضی برگزار کردند و خواستار بازگرداندن صلاحیت های قانونی معاونت اول ریاست جمهوری به جنرال دوستم شدند.

با این حساب، به نظر می رسد که این همایش ها، تازه ترین اقدام حزب جنبش ملی اسلامی به رهبری آقای دوستم در جهت احیای حقوق، جایگاه، موقعیت و صلاحیت سیاسی او در چارچوب دولت است؛ چیزی که به دنبال طرح اتهاماتی مبنی بر تعرض جنسی جنرال دوستم و محافظانش بر احمد ایشچی از منتقدان سیاسی او، عملا از آقای دوستم، گرفته شده و او را در انزوا قرار داده است.

شرکت کنندگان در گردهمایی بلخ، بر ادامه اعتراضات خود در صورت بی اعتنایی ارگ نسبت به این خواسته ها تأکید کرده و تهدید نمودند که این بار در برابر ارگ ریاست جمهوری، کفن به تن خواهند کرد.
در این میان، یکی دیگر از تفاوت های مهم همایش بلخ، حضور و سخنرانی نمایندگانی از طرف احمدضیا مسعود؛ متحد و نماینده پیشین اشرف غنی که اخیرا برکنار شد و همچنین جنبش روشنایی بود.
همه سخنرانان، در برابر ارگ، موضع یگانه ای داشتند: شکایت از سیاست حذف و تبعیض علیه اقوام و رهبران قومی و اعتراض علیه تک قطبی شدن قدرت قومی مسلط بر ارگ ریاست جمهوری.

با این وصف، این گرد همایی و حضور نمایندگان احمدضیا مسعود و جنبش روشنایی در آن، حکایت از وقوع یک اتفاق دیگر هم داشت: تکرار تلاش برای احیای یک ائتلاف مرده.

در آخرین دوره ریاست جمهوری کرزی، سه رهبر قومی از سه قومیت مختلف یعنی احمدضیا مسعود از اردوگاه تاجیک ها، جنرال دوستم از اردوی ازبک ها و محمد محقق از سوی هزاره ها باهم در برابر حکومت کرزی، ائتلاف سیاسی تشکیل دادند. ائتلافی که پس از آنکه حکومت کرزی مانع از مذاکرات مبهم آنها با چند سناتور امریکایی در داخل و خارج از کشور شد، مهم ترین اقدام آن، راه اندازی گرد همایی بزرگ تبلیغاتی در چند ولایت بود.

با این حال، با آغاز مبارزات انتخاباتی، احمدضیا مسعود و جنرال دوستم به تیم تحول و تداوم به رهبری اشرف غنی، جذب شدند و محمد محقق، در کنار عبدالله عبدالله قرار گرفت و «جبهه ملی» به رهبری آنها اگرچه پیشتر نیز در پی فشارها و اتهامات دولت کرزی بر جنرال دوستم، از هم گسیخته بود، برای همیشه فروپاشید و پرونده آن بسته شد.

اینک که جنرال دوستم و احمدضیا مسعود به عنوان دو ضلع جبهه ملی سابق، از دامن دولت، رانده شده و منزوی گشته اند و جنبش روشنایی نیز به نمایندگی از اردوی قومی هزاره ها، پس از ناکامی در برگزاری همایش های بزرگ تبلیغاتی، دچار بی برنامه‌گی برای ادامه حیات و حضور سیاسی خود شده و نیازمند سوژه ها و محمل های جدیدی برای این مهم است، سه قطب قومی، دست به دست هم داده اند تا در کنار همدیگر هدف یگانه ای را مبنی بر تحت فشار قرار دادن حکومت دنبال کنند.

به این ترتیب، این نوع همایش ها که نخستین بار چند روز پیش با حضور رهبران جنبش ملی جنرال دوستم و احمدضیا مسعود بر مزار قربانیان فاجعه دوم اسد در کابل، کلید خورد، در واقع تلاش برای احیای «جبهه ملی» به عنوان یک ائتلاف مرده و از هم گسیخته سیاسی، این بار بر علیه حکومت اشرف غنی محسوب می شود. با این تفاوت که این بار، جای محقق را جنبش روشنایی گرفته است؛ رویدادی که به یک معنا پیشتر در محور رهبری بیرون از قدرت هزاره ها نیز رخ داده است.

در این میان، اگرچه با هشدار نمایندگان احمدضیا مسعود به والی بلخ مبنی بر اینکه دستمایه بازی اشرف غنی قرار نگیرد تا به سرنوشت دوستم و مسعود، گرفتار نشود، تلاش هایی برای جذب اعضای قدرتمند جدید به منظور تقویت این ائتلاف هم صورت می گیرد؛ اما بعید است که این تلاش ها، نتیجه ای در پی داشته باشد و با اقبال عطامحمد نور رو به رو شود.

بنابراین و با توجه به تجربه ناموفق «جبهه ملی» پیشین که بی تردید، قدرتمندتر و منسجم تر و مؤثرتر از این ائتلاف بود، به دشواری می توان چشم انداز روشنی برای این ائتلاف تصور کرد؛ به ویژه وقتی اصلی ترین درد اضلاع تشکیل دهنده آن، طرد شدن از دامن قدرت است و با یک امتیاز ساده از سوی ارگ، همه چیز به نفع حکومت، تغییر خواهد کرد و ائتلاف فروخواهد پاشید.
عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور