بازگشت دوستم؛ آنها از چه می ترسند؟

ویلیام سالوین؛ از سخنگویان ناتو در افغانستان اعلام کرده که این نیروها در تصمیم‌گیری درباره نشستن یا جلوگیری از نشستن هواپیمای عبدالرشید دوستم؛ معاون اول رئیس جمهوری دخیل نبوده‌اند.
سخنگوی ناتو گفت: "بدیهی است که این جزو مأموریت نیروهای حمایت قاطع ناتو نیست... به نظر می‌رسد، این یک مساله داخلی افغانستان و یک مساله سیاسی است و چیزی نیست که ما به راحتی درگیر آن شویم."
عطامحمد نور؛ والی بلخ خبرها درباره ممانعت از فرود هواپیمای حامل دوستم را عاری از حقیقت دانست و گفت معاون اول ریاست جمهوری در حال حاضر در ترکیه به سر می‌برد.
دفتر معاون اول ریاست جمهوری افغانستان هم خبر بازگشت آقای دوستم به افغانستان و برگشتش از فضای هوایی ولایت بلخ به ترکیه را "غیر واقعی" دانسته و رد کرده است.
دفتر آقای دوستم هم گفته که او هنوز در شهر آنکارای ترکیه به سر می‌برد.
اما یکی از سخنگویان آقای دوستم به بی‌بی‌سی گفته که جنرال دوستم در هواپیما بوده و اجازه نشستن نیافته است.

شاید حق با سخنگوی ناتو باشد و نیروهای آلمانی مستقر در شمال افغانستان، هیچ دست و دخالتی در ممانعت از فرود هواپیمای حامل دوستم نداشته اند. شاید اساسا بازگشت دوستم به افغانستان، از ابتدا بی اساس باشد و همان گونه که دفتر رسمی او مدعی شده و عطامحمد نور؛ والی بلخ و هم پیمان سیاسی آقای دوستم در ائتلاف نجات افغانستان هم آن را تأیید کرده، دوستم همچنان در آنکارا باشد و برای بازگشت به کشور، تصمیمی نگرفته باشد.

با این حال، کسی نمی تواند این حقیقت را انکار کند که حلقاتی در ارگ و در میان نیروها، نهادها و نمایندگی های خارجی، از بازگشت دوستم به کشور، هراس دارند.

این هراس را از واکنش های شتابزده سفارت امریکا و نمایندگی اتحادیه اروپا در کابل در خصوص پرونده قضایی جنرال دوستم، می توان ردگیری کرد. این موضع گیری ها که در ادامه اقدام عجولانه و غیر قانونی ارگ در به جریان انداختن دوباره پرونده دوستم با سلب استقلال از قوه قضاییه، صورت گرفت، نشان داد که غربی ها در کنار مهره های تحت الحمایه خود در ارگ ریاست جمهوری، از بازگشت دوستم به افغانستان، بیمناک اند.

معنای دیگر این سخن، آن است که آنها از تبعید خودخواسته دوستم به ترکیه، خوشحال بوده اند و به همین دلیل، تا زمان اعلام وجود ائتلاف نجات افغانستان، پرونده دوستم- ایشچی را از دستور کار خارج کرده بودند.

با این حساب، پرسش این است که خارجی ها و حلقه همسو با آنها در ارگ ریاست جمهوری، چرا از بازگشت دوباره دوستم به کشور، تا این اندازه هراس دارند؟ آیا دوستم با توپ و تفنگ از ترکیه به افغانستان بازمی گردد؟

بدیهی است که پاسخ پرسش دوم، منفی است. دوستم حتی به عنوان معاون اول ریاست جمهوری هم به کشور بازنخواهد گشت تا امریکا، اروپا و ارگ، از حضور دوباره او در رأس هرم قدرت، ناخوشنود و نگران باشند؛ زیرا او اگر چنین می خواست به بسته تشویقی پیشنهادی اشرف غنی و حامیان خارجی اش که از سوی معصوم استانکزی، بلافاصله پس از تشکیل ائتلاف نجات، برایش ارائه شد، پاسخ منفی نمی داد و آن را قبول می کرد.

پس چه چیزی آنها را نگران می کند؟

دوستم از پایه های اصلی و مهم قدرت ائتلاف نجات افغانستان است؛ ائتلافی که ایجاد آن، خواب را از چشمان غنی و حامیان خارجی اش ربوده و پایه های حکومت انحصاری به رهبری او را به لرزه درآورده است.

آنها از به هم رسیدن اضلاع سه گانه این ائتلاف قدرتمند، هراس دارند؛ از اینکه یک اپوزیسیون مقتدر واقعی، شکل بگیرد و پروژه انحصاری سازی قدرت به وسیله غنی و حامیانش، به بن بست بخورد و به دنبال آن، مجاهدین که از آغازین روزهای به قدرت رسیدن کرزی تا امروز که غنی میراث دار قدرت او شده است، قربانی یک روند حذف و تضعیف بوده اند، بار دیگر تجدید قوا کنند و منسجم تر، متحدتر و مقتدرتر از همیشه به صحنه بازگردند.

تشکیل ائتلاف نجات، برای ارگ، امریکا و اروپا، معنا و پیامدی جز این نخواهد داشت. آنها می دانند که این ائتلاف تنها در برابر انحصارگرایی و فاشیزم یک حلقه کوچک مسلط بر ارگ، به میان نیامده است؛ بلکه آمده است تا از یک جریان صاحب حق‌، مردمی، قدرتمند و دارای ظرفیت های عظیم ملی، اعاده حیثیت کند و آن را احیا کرده و به صحنه بازگرداند و این همان چیزی است که آنها را نگران و هراسان کرده است.

آنها که از ابتدا تاکنون با استفاده از هر وسیله ممکن، اقدام به حذف و حاشیه نشین کردن مجاهدین کرده و تلاش نموده اند تا این طیف سیاسی و جهادی را با توسل به ابزارهایی مانند ترور و تفرقه و طرد از قدرت، سلب هستی و خلع هویت کنند، این بار با مانع بزرگتری برخورده اند: ائتلاف نجات افغانستان یا به بیان بهتر: ائتلاف نجات مجاهدین.

عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور