بحران ناامنی؛ حکومت چقدر فرصت دارد؟

عبدالله عبدالله؛ رییس اجرایی پس از یک حمله خونین دیگر در شهر کابل، از مردم خواسته تا به حکومت فرصت دهند که با آوردن اصلاحات، در وضعیت امنیتی تغییر ایجاد کند.
آداکتر عبدالله روز دوشنبه در نشست شورای وزیران گفت که مردم از وضعیت کنونی راضی نیستند و حق دارند راضی نباشند.
او با اشاره به حمله انتحاری صبح روز یکشبنه در غرب کابل که ۳۰ کشته و ۵۰ زخمی بر جای گذاشت گفت که با این حمله، یک جنایت دیگر به نام تروریست ها و جنایتکاران ثبت شد.
عبدالله گفت که در شرایط کنونی - با درک و احترام به همه تفاوت‌ها و دیدگاه‌ها- باید در مبارزه با دشمن در صف واحد قرار گیریم.
تفاوت موضعگیری عبدالله با غنی در خصوص رویدادهای بزرگ و خونین و مرگبار امنیتی در کابل و سایر نقاط کشور، در این است که به نظر می رسد آقای عبدالله، قدرت واقعی خطر را درک کرده و می داند که با هر رویداد ضد امنیتی، موقعیت شکننده و بی ثبات دولت وحدت ملی، شکننده تر و آسیب پذیرتر می شود.

او می داند که ناامنی های پایتخت، بیش از هر زمان دیگری، آینده و بقای حکومت وحدت ملی را در معرض آسیب و تهدید قرار داده و اگر دولت نتواند برای تأمین امنیت پایتخت، فکری اساسی کند، خطر سقوط حتمی است.

ابراز دیدگاه اخیر عبدالله عبدالله در خصوص حمله انتحاری مرگبار دیروز که نزدیک به ۳۰ تن از نیروهای نخبه و تحصیلکرده عضو دولت را به کشتن داد و ده ها نفر دیگر را زخمی کرد، نشان می دهد که او نسبت به تبعات و هزینه های مستقیم ناامنی های جاری برای بقا و استمرار سلطه دولت وحدت ملی، عمیقا نگران است.

این در حالی است که واکنش های اشرف غنی در این زمینه، مبتنی بر همان کلیشه های رایج همیشگی و محدود به انتشار اعلامیه های از قبل آماده شده و تکراری حاوی محکومیت و همدردی می باشد.

شاید یکی از اصلی ترین عوامل این تفاوت ماهوی واکنش های دو رهبر یک حکومت در برابر ناامنی های جاری، این باشد که عبدالله بیشتر از دیگر شریک اش در قدرت، خود را منصوب و منتخب مردم می داند و هنوز در قبال آرای واقعی که از مردم در انتخابات به دست آورده بود، احساس دین و مسؤولیت می کند و یا در زمینه آینده سیاسی خود با سلب اعتماد مردم، احساس خطر می نماید؛ اما اشرف غنی، از آنجایی که قدرت اش را محصول محور تقلب و حمایت های آشکار امریکا و قدرت های خارجی می داند، هیچ هراسی از فاصله مردم از حکومت ندارد و چه بسا این امر را برای اقتدارگرایی، تحکم، خودمحوری و استبدادی که به آن تعلق خاطر عمیق و بنیادی دارد، مفید و مؤثر می داند.

صرف نظر از این مسأله، متاسفانه آنچه اهمیت دارد و مردم می توانند آن را در محاسبات خود نسبت به بهبود یا بدتر شدن وضعیت در آینده بگنجانند، نگاه اشرف غنی نسبت به مسایل است نه دیدگاه داکتر عبدالله.

عبدالله برای همان اصلاحاتی از مردم وقت و فرصت می خواهد که از قضا اشرف غنی باید انجام دهد؛ زیرا خود او نه صلاحیت تصمیم گیری و اجرایی مستقلی در این زمینه دارد و نه از قدرت و نفوذ سیاسی برای اعمال نظر بر تصمیمات راهبردی اشرف غنی در حوزه ایجاد اصلاحات در بخش های امنیتی، بهره مند است.

از جانب دیگر، آقای عبدالله در حالی از مردم برای انجام اصلاحات و بهبود اوضاع، فرصت می خواهد که آقای غنی نزدیک به سه سال، همه فرصت ها در این زمینه را نابود کرده و اکنون نیز هیچ گونه تمایلی به انجام اصلاحات اساسی و زیربنایی ندارد.

اشرف غنی می داند که ریشه مشکلات در کجاست. او این مهم را بارها از زبان مردم، منتقدان سیاسی و حتی مشاوران نزدیک خود شنیده است؛ اما عملا نشان داده که نمی خواهد اصلاحاتی انجام دهد.

اصلاحاتی هم اگر بعضا صورت می گیرد، بیشتر با این رویکرد انجام می شود که از نفوذ و قدرت این یا آن قوم یا جناح سیاسی در وزارت دفاع، داخله، امنیت ملی، شورای امنیت و... بکاهد و بر قدرت و نفوذ قوم و جناح مورد نظر خود او بیافزاید؛ فارغ از اینکه اصلاحات مورد نظر، لزوما به بهبود و تغییر وضعیت به نفع مردم و تأمین امنیت، حاکمیت قانون و تحقق نیازهای مردم کمکی می کند یا نه.

بنابراین، عبدالله خود یکی از قربانیان همان اصلاحاتی است که برای انجام آن، از مردم فرصت می خواهد.

از سوی دیگر، فرصتی هم اگر وجود داشت، طی نزدیک به سه سال از عمر حکومت وحدت ملی، سوخت و تمام شد. اکنون کارد به استخوان رسیده و مردم همه روزه شاهد گسترش ناامنی تا امن ترین پناهگاه های خود هستند. ملت روز به روز تابوت های بیشتری را بر شانه می برند و به عزای عزیزان شان می نشینند.

در این میان، بیم آن می رود که روزی فرابرسد که در فوران آتش خشم و عصان مردم، حتی برای بازی با کلمات و صدور بیانیه های تشریفاتی و اظهار نظرهای گمراه کننده هم فرصتی وجود نداشته باشد.
عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور