افزایش نظامیان امریکایی، فصل جدید جنگ با تروریزم؟

وزارت دفاع از اعزام ۳۵۰۰ سرباز امریکایی به افغانستان استقبال کرده و این امر را در مبارزه با تروریزم مؤثر دانسته است.
وزارت دفاع امریکا خبر اعزام این این نظامیان را روز پنجشنبه اعلام کرد و به دنبال آن، مقام‌های وزارت دفاع افغانستان گفتند که ماموریت این سربازان آموزش نیروهای افغان است.

محمد رادمنش؛ معاون سخنگوی وزارت دفاع گفت که سربازان تازه‌نفس امریکایی به صورت مستقیم در جنگ شرکت نخواهند کرد؛ بلکه آنها در مراکز نظامی مستقر خواهند شد و نیروهای ارتش افغانستان را آموزش خواهند داد تا در میدان‌های نبرد به صورت مؤثرتری حضور یابند.
او تأکید کرد که حضور نیروهای تازه‌نفس امریکایی در افغانستان در مبارزه با تروریزم، نیازی بنیادی است.
با استقرار این نیروها، شمار کل نیروهای امریکایی در افغانستان به نزدیک به ۱۵ هزار نفر خواهد رسید، در حالی که چند هزار نظامی از دیگر کشورهای عضو ناتو نیز در افغانستان حضور دارند.

با این وجود، انتظار نمی رود که تصمیم دولت ترامپ مبنی بر اعزام شماری بیشتر از نیروهای نظامی امریکایی به افغانستان، وضعیت جاری در کشور را تغییر دهد و مبارزه با تروریزم را وارد مرحله تازه ای کند. پیش بینی می شود که این تصمیم، درست همان نتیجه ای را در قبال خواهد داشت که تصمیم رهبر طالبان به ادامه به اصطلاح «جهاد» علیه نیروهای امریکایی در افغانستان، در پی خواهد آورد.

این چیزی است که ۱۶ سال تجربه حضور سنگین و همه جانبه نظامیان امریکایی در افغانستان نیز به وضوح بر آن شهادت می دهد. بر بنیاد تجارب ۱۶ سال گذشته، کاهش یا افزایش نیروهای نظامی خارجی در افغانستان، راه حل وضعیت وخیم امنیتی حاکم بر کشور نیست.

از جانب دیگر، وزارت دفاع امریکا از یکسو تصمیم به اعزام شماری بیشتر از نیروهای نظامی آن کشور در افغانستان را اعلام می کند و از جانب دیگر، سیاست رسمی واشنگتن که اخیرا از سوی وزارت خارجه آن کشور اعلام شد همچنان حاکی از آن است که تنها راه رسیدن به صلح دایمی در افغانستان، مذاکره میان دولت افغانستان و طالبان است و بر حمایت امریکا از یک روند صلح به رهبری افغانستان، تأکید می کند.

این دو رویکرد، اصولا باهم همخوانی ندارد؛ زیرا اگر امریکا از صلح و گفتگوهای صلح آمیز میان دولت و طالبان، حمایت می کند، باید زمینه های عملی تحقق این هدف را نیز فراهم کند و آن، خروج نیروهای خارجی و امریکایی از کشور یا دست کم، امتناع از افزایش نیرو است.

طالبان بارها اعلام کرده اند که تا زمان خروج کامل نیروهای خارجی از کشور، آنها به «جهاد» شان ادامه خواهند داد؛ «جهادی» که قربانی آن فقط مردم افغانستان و نیروهای امنیتی کشور هستند.
با توجه به این مساله، به نظر می رسد که یا افزایش نیروهای نظامی امریکا به بهانه جنگ با تروریزم در افغانستان، کذب محض است و یا تأکید دستگاه دیپلماسی بر حمایت آن کشور از روند صلح، صادقانه نیست؛ زیرا تصور نمی شود که امریکایی ها پیام واضح رهبران طالبان در این زمینه را درک نکرده باشند.

موضوع دیگر این است که معادله جنگ و صلح افغانستان، به نحو مضحکی دچار یک بن بست شده است؛ زیرا طالبان، گردن گذاردن به روند صلح را مشروط به خروج کامل نیروهای خارجی می کنند و از آنسو، مقام های امریکایی ضمن اعلام تصمیم اعزام هزاران نظامی تازه امریکایی به افغانستان، عملا خروج نیروهای خارجی را مشروط به مذاکرات صلح دولت و طالبان می کنند.

این نشان می دهد که نه طالبان قرار است از مواضع خود در این زمینه، عقب نشینی کنند و نه امریکا حاضر است، پیش شرط طالبان و سایر گروه های به اصطلاح «جهادی» و تروریستی را مبنی بر پایان دادن به حضور و سلطه خود در افغانستان، برآورده کرده و به حضور نظامی خود، پایان دهد.

به این ترتیب، کاهش یا افزایش نیروهای نظامی خارجی، راه حل بحران امنیتی افغانستان نیست. این بحران اگر ریشه ها، عوامل و انگیزش های داخلی دارد، پس باید در نتیجه یک گفتگوی بین الافغانی بدون دخالت امریکا و سایر طرف های خارجی، حل و فصل شود. در آنصورت مردم افغانستان نیز با تمام قدرت از چنین ایده ای، استقبال و حمایت خواهند کرد؛ اما اگر ریشه اصلی این بحران در خارج از افغانستان قرار دارد و به تعبیر رییس جمهور اشرف غنی، این جنگ بر مردم افغانستان «تحمیل» شده است، امریکا و سایر کشورهای دخیل در این زمینه هم باید راه حل های این بحران را در خارج جستجو کنند. این راه حل ها از تشدید اقدامات نظامی علیه پایگاه، پناهگاه ها و خاستگاه های اولیه و اصلی تروریزم بین المللی در آنسوی مرزهای افغانستان تا طیفی از اقدامات و ابتکارات سیاسی را شامل خواهد شد.

در این صورت، مردم افغانستان، دیگر مجبور نخواهند بود تاوان یک جنگ تحمیلی را هم از ناحیه ادامه به اصطلاح «جهاد» طالبان و هم از جهت استمرار حضور نظامی خارجی ها پرداخت کنند.
 
عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور