نگاه شرق و غرب به روند صلح افغانستان

18 میزان 1396 ساعت 21:41


وزارت خارجه می ‌گويد كه نشست گروه تماس سازمان همکاری ‌های شانگهای روز چهارشنبه در روسیه برگزار می ‌شود و در اين نشست معاونان وزارت ‌های امور خارجه هشت کشور عضو سازمان همکاری ‌های شانگهای به اضافه افغانستان شركت خواهند كرد.
رياست این نشست را افغانستان و روسيه بر عهده خواهند داشت.

صبغت صبا؛ معاون سخنگوی وزارت امور خارجه، گفت:«مواردی که قرار است ما آنجا دنبال کنیم، یکی به عهده گرفتن ریاست مشترک شانگهای از سوی افغانستان، لابی کردن برای به دست آوردن عضویت دایمی افغانستان در شانگهای، همکاری‌ های امنیتی و اقتصادی و همکاری برای گفتگوهای صلح  است.»

نشست گروه تماس سازمان همکاری‌ های شانگهای در حالی برگرار می‌ شود که قرار است تا یک هفتۀ دیگر مذاکرات صلح افغانستان و پاکستان با حضور چین و امریکا در عمان و سه ماه پس از آن نیز نشست پروسه کابل در کابل برگزار شود.

از آنجایی که این نشست، با موضوع صلح افغانستان و با میزبانی و ریاست مشترک افغانستان و روسیه برگزار می شود، پس بی تردید، می توان از آن به عنوان تلاش تازه مسکو به منظور تقویت حضور و نقش خود در آینده سیاسی افغانستان تعبیر کرد.

با نزدیک شدن روسیه به طالبان، حضور مؤثر و محوری این کشور در هرگونه فرایند سیاسی صلح آمیز برای آینده افغانستان، غیر قابل انکار و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد و این نشست ها نیز حتی اگر هیچ دستاورد و پیامد ملموسی برای صلح و سیاست افغانستان نداشته باشند، دست کم از این کارکرد و ظرفیت برخوردار خواهند بود که جایگاه روسیه در تعیین آینده سیاسی افغانستان را در میان سایر بازیگران مؤثر و محوری این روند، تثبیت کند.
در این میان، البته سایر قدرت های شرکت کننده در نشست مسکو از جمله چین نیز اهداف مشابهی را دنبال می کنند.

در پی اعلام استراتژي جدید امریکا در قبال افغانستان و جنوب آسیا، نشست مسکو را می توان نوعی حرکت واکنشی قدرت های شرقی ارزیابی کرد که هدف از آن، ایجاد و برقراری سهم و نقشی متعادل و متوازن برای بازیگران بزرگ شرق و غرب در بازی های مورد نظر برای تعیین آینده افغانستان می باشد.
روسیه، چین، ایران، هند و ترکیه در کنار برخی دیگر از بازیگران همسو با محور شرق، از دیرباز به این سو، تلاش می کنند که به یکجانبه گرایی و سلطه تمام عیار و بلامنازع غرب به رهبری امریکا در حوزه سیاست و امنیت افغانستان، پایان دهند و با ایجاد قطب های جایگزین و غیر قابل انکار قدرت از یکسو و تلاش برای رخنه در نیروهای درگیر در جنگ و صلح افغانستان از جانب دیگر،  به این مهم دست پیدا کنند.

اعلام راهبرد جدید ترامپ در مورد افغانستان و جنوب آسیا که احتمال فاصله گرفتن اسلام آباد از کابل و واشنگتن را بیش از پیش، تقویت کرده است نیز محرکی تازه برای این هدف، فراهم کرده و به این ترتیب، نشست مسکو می تواند نوعی ارزیابی ظرفیت ها و سنجش امکان های موجود برای مهار یکجانبه گرایی غرب در افغانستان به حساب بیاید.

برای افغانستان اما این نشست، دست کم به اندازه اعلام رؤوس اساسی استراتژي ترامپ می تواند حایز اهمیت، مؤثر و سرنوشت ساز باشد.

کابل با مشارکت فعال در این روندها از یکسو می تواند توان و قدرت بازیگری خود در عرصه دیپلماسی صلح را محک بزند و از سوی دیگر، با برقراری ارتباط نزدیک تر با قطب های شرقی و غربی و بازیگران قدرتمند عرصه صلح و جنگ افغانستان، از منافع استراتژیک خود، هوشمندانه صیانت کند و اجازه ندهد که این روندها به رویارویی و تقابل راهبردی شرق و غرب بر سر افغانستان منجر شود و افغانستان به جای آنکه به نقطه تلاقی و اتصال سازنده دو بلوک تبدیل گردد، قربانی رقابت های نیابتی و جنگ های برتری جویانه بلوک های بین المللی قدرت شود.
کابل باید استقلال و وارستگی خود از بلوک های شرق و غرب را بر پایه یک سیاست منسجم، مستقل و ملی، در این روندها محک بزند و با ایجاد موازنه میان اهداف منطقی و منافع مشروع بازیگران منطقه ای و بین المللی، آینده ای مبتنی بر صلح، عدالت و همکاری سازنده شرق و غرب را برای افغانستان، تأمین کند.

این مهم، تنها از مسیر دنبال کردن یک سیاست مستقل و مبتنی بر منافع ملی قابل دستیابی است؛ در شرایطی که کابل با احتراز از ارتکاب اشتباهات تاریخی دولت های گذشته، به صورت یکجانبه به شرق یا غرب، متمایل نشود و مرعوب قدرت و سلطه امریکا یا روسیه قرار نگیرد.
 
عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور


کد مطلب: 98494

آدرس مطلب: https://www.jomhornews.com/fa/article/98494/

جمهور
  https://www.jomhornews.com