کرزی؛ ایران و امریکا

وی تاکید کرد که ایران از پیشتازان حمایت از افغانستان بوده و کوشش کرده که مذاکرات افغانستان و پاکستان انجام شود و اثرات حضور امریکا در افغانستان دیده نشود. ایران پول زیادی به افغانستان داد و ما قدردان هستیم.
کرزی در خصوص استراتژی ترامپ و اینکه آیا واقعا امریکا با شبکه حقانی مقابله خواهد کرد، گفت:"استرتژی امریکا در خصوص افغانستان پیامی جز ادامه جنگ ندارد. مردم افغانستان صلح می‌خواهند و من شدیدا در مقابل این استراتژی می‌ایستم".

کرزی در شرایطی به ایران سفر می کند که واجد هیچ شخصیت حقوقی مهم و رسمی در چارچوب نظام سیاسی افغانستان نیست؛ اما او همچنان از حساب و اعتبار سیاسی اش به عنوان ۱۳ سال رییس جمهوری افغانستان، هزینه می کند و همین امر، او را همچنان همسطح و همتراز رهبران سیاسی دولت کنونی افغانستان، قرار داده است.

صرف نظر از اهمیت سفر جاری آقای کرزی به تهران، به این بهانه لازم است تا نگاهی انداخته شود به سیاست خارجی دولت های مختلف به رهبری او در مورد ایران و امریکا به عنوان دو قدرت متخاصم که همزمان، هریک از آنها نقش و تأثیر مستقیم و غیر قابل انکاری بر روندهای سیاسی داخل افغانستان داشته اند.

سیاست کرزی در قبال ایران در طول ۱۳ سال حاکمیت او، برخلاف رویکرد سیاسی اش در برابر پاکستان، غالبا باثبات و پایدار بود.
این در حالی بود که او حتی با جدی ترین و بزرگترین حامی راهبردی دولت افغانستان یعنی امریکا نیز نتوانست یک سیاست پایدار و ثابت را دنبال کند.

روابط سیاسی دولت کرزی با امریکا، در مقاطع مختلفی دستخوش فراز و فرود و نوسان شد. این روابط، به ویژه در اواخر دوران حاکمیت او و پس از سلطه دموکرات ها بر کاخ سفید، به نحو ملموسی، تیره و پرتنش بود؛ به گونه ای که کرزی علیرغم فشارها و تهدیدهای سنگین و مستقیم امریکایی ها، حاضر نشد پیمان امنیتی را با آن کشور، امضا کند.

با این حال، کرزی همواره با ایران، نوعی روابط دوستانه پایدار را آزمود و تا پایان به این الگوی رفتاری دیپلماتیک، وفادار ماند.
با وجود بروز مشکلات و سنگ اندازی های چشمگیر و آشکار در برخی مقاطع در روابط دو کشور همسایه، دولت به رهبری آقای کرزی اما با هوشیاری، این مشکلات را مدیریت کرد و اجازه نداد که این روابط دستخوش تنشی ویرانگر و مستمر شود.

یکی دیگر از نقاط قوت روابط و رفتار دیپلماتیک حکومت به رهبری کرزی در افغانستان با ایران، نحوه تعامل خردمندانه دستگاه سیاست خارجی آن، با دو کشور ایران و امریکا بود.
حکومت کرزی، شاید علیرغم خواست امریکا، اجازه نداد ایران، اولویت و جایگاه مهم و مورد توجه خود را در منظومه سیاست خارجی افغانستان از دست بدهد.

این امر، حتی تا آنجا برجسته شد که در دوران وضع تحریم های سخت و سنگین واشنگتن و متحدانش بر تهران، کابل همچنان یک شریک اقتصادی مهم و جزو پنج کشور دارای بیشترین داد و ستد تجاری با ایران باقی ماند.
مدیریت روابط حسنه همزمان کابل با تهران و ریاض نیز از دیگر نقاط قوت سیاست خارجی کرزی بود. اگرچه در زمان کرزی، بی تردید، تنش میان تهران و ریاض، تا این میزان، عمیق و گسترده و فراگیر نبود و دو کشور، هنوز از روابط رسمی هرچند کم رمق دیپلماتیک برخوردار بودند و جنگ های نیابتی منطقه ای نیز به اندازه امروز، اوج و موج برنداشته بود.

البته حفظ روابط دوستانه پایدار کرزی با تهران، دلایل پیدا و پنهان زیادی داشت. دست کم، در یک مورد، عمر داوودزی؛ کسی که در سفر جاری نیز کرزی را در سفر به تهران، همراهی می کند و در آن زمان، رییس دفتر آقای کرزی در ارگ ریاست جمهوری بود، متهم به دریافت پول از ایران شد.

البته بعدها دامنه این اتهام گسترده تر شد و به دریافت پول از سوی «سیا» و «ام آی ۶» توسط دادفر سپنتا؛ مشاور امنیت ملی کرزی نیز گسترش یافت و از جانب مقام های رسمی نیز تأیید شد.

با همه اینها سابقه سفید کرزی در بازی دیپلماتیک اش با تهران در دوران حاکمیت طولانی او بر افغانستان، علیرغم فشارها و دشواری هایی که وجود داشت، اکنون به کارش می آید تا آنجا که او با وجود آنکه برای بسیاری از ناظران سیاست افغانستان، یک مهره سوخته و بی مصرف، محسوب می شود، برای ایران، روسیه، چین و هند، همچنان جذابیت و اهمیت دارد.