شمال؛ حضور داعش، غیبت حکومت

معاون دوم ریاست اجرایی می گوید که تروریست‌های داعشی به صورت سیستماتیک و برنامه ریزی شده در ولایت‌های شمالی کشور جا به جا شده اند و در این ولایت‌ها پایگاه‌های مستحکمی ایجاد کرده اند.

محمدمحقق گفت:"پس از شکست گروه داعش در عراق و سوریه، تروریستان این گروه به صورت سیستماتیک به افغانستان انتقال یافته و در مناطق مختلف به ویژه شمال افغانستان جابجا شده اند".
وی افزود:"هم اکنون گروه داعش در شمال افغانستان به یک تهدید جدی علیه مردم بدل شده و در ولایت های جوزجان، فاریاب و سرپل پایگاه‌های مستحکم ایجاد کرده اند".
معاون دوم ریاست اجرایی تاکید کرد که شمار زیادی از مردم در ولایت‌های شمالی به دلیل تهدید روزافزون داعش، برای فرار از کشور آمادگی گرفته اند.

آقای محقق همچنین گفت که اختلاف میان جناح‌های حکومت در سه سال گذشته باعث شده که به ضرورت‌های اساسی مردم، مهار جنگ و پروژه‌های زیربنایی کمتر توجه شده و وضعیت کشور همچنان آشفته باقی بماند.
نگرانی های معاون دوم ریاست جمهوری از نفوذ و هسته گذاری زیرزمینی و مستحکم داعش در شمال کشور، کاملا قابل درک است و این چیزی نیست که از دید کارگزاران امنیتی حکومت کابل، پنهان باشد.

داعش در حالی در شمال، مشغول هسته گذاری و تحکیم پایگاه های خود است که حکومت تمام وقت، سرگرم نقشه کشی، توطئه چینی، دوسیه سازی و دسیسه پردازی علیه منتقدان سیاسی خود است که هرگز هیچ خطری را متوجه نظام نمی کنند.

از جانب دیگر، همانگونه که در اظهار نظر آقای محقق نیز آمده است، اختلاف نظرهای سنگین سیاسی جاری در درون دولت نیز به تروریست های داعش امکان داده است که با فراغ بال، به توسعه سازمان یافته و هدفمند قلمروهای خود در شمال کشور بپردازند.

نکته دیگر مؤثر در این زمینه، عطف تمام توجهات سیاستگذاران امنیتی دولت به ناامنی های جنوب و شرق کشور است. فرقی نمی کند که این سیاست، آگاهانه به منظور انحراف اذهان از هسته گذاری و استحکام پایگاه های قدرت داعش در شمال اعمال می شود یا نه.

در این میان، موضوع مهم این است که دولت نه در جنوب و نه در شمال، هیچ برنامه ای برای مبارزه با تروریزم ندارد و این چیزی است که نشانه های بارز آن‌ در دیگر اقدامات، کنش ها و واکنش های دولت در قبال عملکردهای فاجعه بار و جنایتکارانه تروریست های خون آشام از طالبان تا داعش و حزب اسلامی و... هم کاملا مشهود است.

با این وصف، ادعای معاون دوم ریاست اجرایی مبنی بر حضور سازمان یافته و برنامه ریزی شده داعش در شمال کشور، کاملا درست و مطابق با واقع است و سازمان دهی و برنامه ریزی آن نیز بعید نیست که بدون اطلاع و هماهنگی و حضور مهره های امنیتی حکومت و قدرت های خارجی دخیل در تنظیم و تعیین مقدرات سیاسی و امنیتی افغانستان، صورت بگیرد.

همین امر نیز موجب بی اعتمادی گسترده مردم، آگاهان امنیتی و جریان های فعال سیاسی، نسبت به اقدام مؤثر و کوبنده حکومت علیه هسته های تروریستی داعش در شمال شده است.

بنابراین، نیروها و جریان هایی که همچنان خود را نسبت به سرنوشت امنیتی و سیاسی شمال کشور، مسؤول و متعهد احساس می کنند، لزوما باید رهیافت هایی بیرون از چارچوب حکومت را برای مقابله و مهار تروریزم تکفیری، جستجو کنند.

این تنها الگویی است که می توان نسبت به اثرگذاری و ثمربخشی آن در مهار و کنترل تروریزم تکفیری، امید داشت؛ الگویی که پیشتر و به دنبال ضعف و آسیب پذیری حکومت های ملی در مصاف با تروریزم بین المللی در عراق و سوریه نیز به اجرا درآمد و ماحصل آن، شکست پروژه پیچیده توسعه تروریزم در خاور میانه بود.

در افغانستان اما تنها ضعف نیست که مانع از مقابله مؤثر حکومت با داعش می شود؛ بلکه مشکل بزرگتر از ضعف، همسویی و همدستی عناصر قدرتمند درون دستگاه های امنیتی و نیز حمایت ضمنی نیروهای خارجی مستقر در افغانستان از این پروژه خونین و خطیر است که ابعاد بحران ناشی از توسعه تروریزم بین المللی به ویژه در شمال را چندین برابر افزایش داده است.

این امر حتی مانع از شکل گیری یک حرکت فراحکومتی قوی، منسجم و فراگیر علیه تروریزم نیز شده است؛ زیرا حکومت و حامیان خارجی آن، نه تنها هیچ مبارزه ای با داعش انجام نمی دهند، بلکه با حذف و به حاشیه راندن عناصر ضد تروریستی و سرکوب اراده آنها در مبارزه با داعش، عملا مانع از مبارزه دیگران نیز می شوند.

با این وصف، مبارزه با داعش در شمال، بی تردید آسان نیست؛ زیرا پیش نیاز آن، لزوم مقابله با موانع قوی و نیرومندی است که کابل و حامیان خارجی اش در این مسیر ایجاد کرده اند.