زایمان خونین صلح؛ حضور دولت و طالبان در مسابقه مرگ

حمدالله محب؛ مشاور امنیت ملی اشرف غنی می‌گوید که طالبان و حامیان آنان در افغانستان صلح نمی‌خواهند؛ بلکه هدف ‌شان تنها از بین بردن نظام است.

آقای محب، روز شنبه گفت: "طالبان میز مذاکره را ترک کرده و بهانه‌جویی می‌کنند و نمی‌خواهند صلح کنند به همین دلیل ما آمادگی برای دفاع مقدس از کشور خویش را داریم".

وی با رد ادعای طالبان مبنی بر اینکه غنی مانع صلح است، گفت: "رییس جمهور ما مانع صلح نیست، در حال حاضر طالبان مانع اصلی صلح است، نه مذاکره می‌کند و نه صلح می‌خواهد و هر روز دست به مسلمان کشی می‌زند".

مشاور شورای امنیت ملی بیان داشت:" هیچ کشوری در منطقه و هیچ کسی نمی‌خواهد که باز هم امارت طالبانی در افغانستان حاکم شود".
 
این اظهارات در یک نشست خبری مشترک و کم سابقه با حضور مهره های ارشد نهادهای مهم امنیتی کشور بیان شد؛ نشستی که درست پس از گفتگوی تلفونی اشرف غنی با وزیر دفاع دولت جدید امریکا صورت گرفت.
 
آیا این نشان می دهد که در گفتگوی غنی با وزیر دفاع بایدن، واشنگتن به کابل در زمینه سرکوب طالبان، چراغ سبز نشان داده است؟
 
هنوز پاسخ این سؤال مشخص نیست؛ زیرا واشنگتن به طور رسمی از توافقنامه صلح امریکا – طالبان که در زمان سلطه ترامپ، منعقد شد، خارج نشده است؛ اما قراین حاکی است که شرایط در حال تغییر است. گزارش های پیوسته امریکا، اروپا و سازمان ملل بر نقض تعهدات طالبان تأکید می کند، ترورهای هدفمند و خشونت های سازمان یافته بدون سانسور و چشم پوشی به طالبان نسبت داده می شود و حتی زلمی خلیلزاد هم که مأموریتش در زمینه صلح افغانستان، تمدید شده، دیگر مثل گذشته، جنایت های فجیع طالبان را توجیه نمی کند. برای او به تازگی یک معاون امریکایی هم برگزیده شده، شاید به این دلیل که عقده های ترامپیستی اش در عرصه صلح با طالبان را کنترل کرده، نگاه فاشیستی اش به مسایل داخلی افغانستان را تعدیل کند و مانع از سوگیری های مبتنی بر عصبیت های قومی یا احساسات جاه طلبانه او در این زمینه شود.
 
افزون بر اینها یک گزارش دیگر نشان می دهد که حملات هوایی امریکا بر مواضع طالبان، افزایش یافته است؛ این می تواند متاثر از راهبرد آینده امریکا در قبال طالبان باشد.
 
واقعیت هرچه هست، نشست خبری مشترک سران امنیتی کابل این باور را تقویت می کند که دولت افغانستان اکنون با جسارت، قدرت و اعتماد به نفس بیشتری علیه طالبان، موضع می گیرد و صرفا یک مدافع ضربه‌پذیر نیست.
 
در سوی دیگر هم طالبان در حال تنظیم آرایش جنگی صفوف جنگجویان خود هستند. آنها احتمالا برای یک بهار خونین دیگر آماده می شوند؛ به ویژه اگر تا پایان ماه می سال جاری میلادی، نیروهای خارجی همچنان در افغانستان باقی بمانند و در نتیجه، یکی از استوانه های اصلی توافق دوحه فروبریزد.
 
همین اکنون هم نیروهای دولتی در فاریاب، قندوز، لوگر و سایر مناطق، قربانی حمله های سنگین طالبان می شوند؛ ضمن آنکه ترورهای هدفمند نیز به همان قدرت سابق ادامه دارد و هر روز در کابل، ننگرهار، پروان و... قربانی می گیرد.
 
اینهمه در حالی است که به گفته مشاور امنیت ملی اشرف غنی، نمایندگان دولت به طور یکجانبه در میز مذاکرات صلح در دوحه باقی مانده اند و هیأت های سیاسی طالبان، بی اعتنا به این امر، سرگرم سفرهای منطقه ای به کشورهای گوناگون در اطراف افغانستان هستند.
 
به نظر می رسد مسابقه مرگ از هم اکنون میان دولت و طالبان، کلید خورده است؛ مسابقه ای که به طور طبیعی، نظامیان و غیر نظامیان بیشتری را به کام مرگ خواهد کشاند تا دوطرف به امتیازهای مورد نظر خود در بازی صلح، دست پیدا کنند.
 
کابل احتمالا این اطمینان را از واشنگتن به دست آورده که طالبان برای گردن گذاردن به یک توافق بهتر، ابتدا باید در جبهات جنگ، سرکوب شوند. یکی دیگر از اهداف این رویکرد احتمالی، درهم‌شکستن قدرت جنگی طالبان و زمین‌گیرکردن ماشین نظامی آن گروه است تا طالبان دیگر نتوانند با اهرم جنگ، امتیازات مورد نظر خود را در عرصه صلح بر کابل و واشنگتن، تحمیل کنند.
 
در آنسو طالبان هم حاضر نیستند دست از ماشه بردارند. تفنگ تنها ابزار نیرومندی است که آن گروه را پایدار نگه می دارد و طالبان احتمالا در سفرهای منطقه ای هیات های سیاسی خود، برای جلب حمایت های مالی و تسلیحاتی از قدرت های منطقه برای تأمین سوخت ماشین جنگی خود هم لابی خواهند کرد.
 
علی موسوی - جمهور