داعش در افغانستان؛ خیلی دور، خیلی نزدیک

جان نیکلسون؛ فرمانده نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان در یک سفر اعلام نشده، به ننگرهار رفت.
 
ننگرهار که هم مرز با پاکستان است از مراکز اصلی داعش در افغانستان است.
 
آقای نیکلسون قبلا گفته بود که داعش را در سال ۲۰۱۷ میلادی در افغانستان شکست خواهند داد؛ اما این گروه همچنان قدرتمندتر از پیش در افغانستان فعال است.
او در پاسخ به سؤالی در مورد سرنوشت داعش در سال جاری گفت: "داعش به شکلی از اشکال از خود مقاومت نشان داده است. آنها به استخدام و آوردن خارجی‌ها برای جنگ و حمله به مردم افغانستان ادامه داده‌اند ولی مخالفت افغانستان علیه داعش همچنان ادامه دارد."
 
او گفته است که داعش در پی ایجاد خلافت «اسلامی» با مرکزیت شهر جلال آباد بود؛ اما به طور تدریجی به کوه‌های دوردست جنوب ننگرهار عقب رانده شد.
 
به باور او اکنون حضور داعش تنها محدود به همین مناطق است و این گروه موفق نشده فعالیت‌هایش را در مناطقی چون کنر و جوزجان گسترش بدهد.
 
فرمانده امریکایی آشکارا از وعده پیشین خود مبنی بر نابودی داعش در سال ۲۰۱۷ میلادی، عقب نشینی کرده و اکنون به جای شکست و نابودی داعش، از ناتوانی آن گروه در پیروزی سخن می گوید.
 
بدیهی است که معیارهای عدم پیروزی می تواند متفاوت باشد. ممکن است برای امریکا و ناتو و نیکلسون، اینکه داعش نمی تواند یا نمی خواهد به پایگاه هوایی بگرام یا سفارت امریکا یا مقر ناتو حمله کند، به معنای ناتوانی در پیروزی آن گروه باشد؛ اما برای مردم و نیروهای امنیتی افغانستان، گسترش داعش از دو ولسوالی در ننگرهار به ۳۰ ولسوالی در چندین ولایت افغانستان، یک پیروزی بسیار مهم برای آن گروه است.
 
بپذیریم یا نپذیریم داعش امروز از روزی که جان نیکلسون وعده نابودی آن گروه را داد، قدرتمندتر شده است. این گروه از آن زمان ده ها حمله مرگبار و فاجعه آمیز تروریستی را در سراسر کشور، راه اندازی کرده و به بسیاری از اهداف تعیین شده خود، حتی شاید زودتر از آنچه محاسبه کرده بود، دست یافته است.
 
نیروهای این گروه، امروزه بسیار منسجم تر عمل می کنند، هسته های داعش حتی در کابل پایتخت نیز قویا فعال اند و تاکنون چندین مرکز مربوط به این گروه از سوی نیروهای امنیتی در کابل، شناسایی و منهدم شده و چندین نفر از اعضای آن که مشغول عضوگیری، تبلیغ و انتقال تجهیزات و نیرو برای انجام عملیات های تروریستی بوده اند، بازداشت یا کشته شده اند.
 
داعش همچنین اخیرا در اقدامی بی سابقه، ساختمان جدید وزارت داخله را با موترها، تسلیحات و یونیفورم های امریکایی، آماج قرار داد.
 
این نیرو در عین حال در مناطق دنج و دورافتاده کنر و بغلان و سر پل و فاریاب و جوزجان و... به علاوه مرکز اصلی آن در  ننگرهار، مشغول تربیت نیرو، استحکام پایگاه های نظامی، ایجاد سازوکار و نظم اداری و اشاعه و القاء آموزه های ایدئولوژيک خود به کودکان است؛ ضمن آنکه اعضا و جنگجویان این نیروی تروریستی فراملیتی، از فرانسه و الجزایر و کشورهای عربی و جمهوری های آسیای میانه با خانواده های خود به افغانستان، منتقل شده اند؛ مواردی که پیش از این، حتی تصورش هم سخت بود.
 
در همین ننگرهار که امریکا با استفاده از «بمب مادر» سعی کرد خود را در مرکز و محور مبارزه با داعش نشان دهد، اکنون این گروه نه تنها نابود نشده؛ بلکه در تبانی با طالبان و امریکا و اروپا معادن تالک این ولایت را استخراج، پروسس و مستقیما به اروپا و امریکا صادر می کند.
 
بنابراین، جنرال نیکلسون در اعلام وعده نابودی داعش، یا دروغ گفته و یا به عنوان یک فرمانده نظامی، دچار اشتباهی شرم آور و ویرانگر در محاسبات استراتژیک خود شده است.
 
صرف نظر از این، نباید فراموش کرد که همه این موارد، در افغانستانی اتفاق افتاده که سراسر تحت سلطه و اشغال همه جانبه امریکاست. بنابراین، نباید کسی تصور کند که معجزه ای رخ داده که در نتیجه آن، داعش به جای آنکه نابود شود، قدرتمندتر گشته است.
 
بی توجه به اینکه یافته های تکان دهنده سرویس های جاسوسی روسیه و هم پیمانان آن در باره ارتباط پروژه داعش با مأموریت نظامی امریکا در افغانستان و اهداف استراتژيک آن کشور برای آینده منطقه چه می گوید، خطر داعش اکنون در افغانستان، هم خیلی دور است، هم خیلی نزدیک. خیلی دور برای امریکا و فرماندهان امریکایی که هنوز به دروغ پراکنی و فرافکنی و فریب افکار عمومی در زمینه مهار داعش ادامه می دهند، بدون آنکه به پرسش ها و ابهام های عمیق و جدی موجود در زمینه ارتباط قدرت های خارجی با توسعه پروژه داعش در افغانستان، پاسخ دهند و خیلی نزدیک هم برای مردم و نیروهای امنیتی افغانستان و البته قدرت های ضد داعش در منطقه و فرامنطقه که از سرعت توسعه دامنه قدرت این گروه مهیب و خونریز، به شدت نگران اند.
 
محمدرضا امینی- جمهور