۰

تأخیر انتخابات؛ گره کار کجاست؟

سه شنبه ۴ جدی ۱۳۹۷ ساعت ۱۴:۵۶
به هر میزانی که انتخابات، به تعویق بیافتد یا اساسا برای همیشه تعلیق شود، نمی‌توان انتظار داشت که این تصمیم، به نفع مردم سالاری و حاکمیت مردم افغانستان بر سرنوشت خویش باشد.
تأخیر انتخابات؛ گره کار کجاست؟
کمیسیون انتخابات می‌گوید که احتمال دارد که انتخابات ریاست جمهوری که قرار بود که به تاریخ ۳۱ حمل سال ۱۳۹۸ برگزار شود، به تاخیر افتد.
 
رفیع الله بیدار؛ از کمیشنرهای این کمیسیون می‌گوید که هدف به تاخیر انداختن انتخابات، "آوردن اصلاحات و بهترشدن امور انتخاباتی است که به کار و زمان بیشتری نیاز دارد".
 
گفته می‌شود رئیس و کمیشنران کمیسیون انتخابات از چند روز پیش تاکنون با سران احزاب جهادی همانند عطامحمد نور، گلبدین حکمتیار، عبدالرب رسول سیاف و کریم خلیلی دیدار داشته‌اند.
 
طرف دیگر این مذاکرات به گفته کمیسیون انتخابات نامزدانی خواهند بود که پس از اعلام فهرست نهایی نامزدان، به عنوان نامزد مشخص خواهند شد.
 
آقای بیدار نیز گفته که درس‌های آموخته شده از انتخابات پارلمانی ۲۸ و ۲۹ میزان امسال در انتخابات ریاست جمهوری پیشرو باید مد نظر گرفته شود.
 
بیدار می‌گوید که جامعه جهانی به این عقیده است که این تغییرات و اصلاحات زمانگیر است.
 
همچنین به گفته او تاکنون هزینه برگزاری انتخابات نه وعده داده شده و نه فراهم شده‌است.
 
اگرچه تصمیم برای به تأخیر انداختن انتخابات ریاست جمهوری، هنوز نهایی نشده؛ اما این چندمین باری است که این خبر رسانه ای می شود. بنابراین، تردیدی وجود ندارد که این اتفاق، سرانجام خواهد افتاد و انتخابات ریاست جمهوری دست کم برای چند ماه دیرتر از زمان تعیین شده، به عقب انداخته می شود.
 
کمیشنران انتخاباتی برای این منظور، دلایل مختلفی را برمی شمارند که عمدتا تاکتیکی و لجستیکی است؛ دلایلی مانند ایجاد اصلاحات انتخابات، رفع کاستی های انتخابات پارلمانی، به روز کردن سیستم ثبت الکترونیک هویت رأی دهندگان، تهیه فهرست دقیق رأی دهندگان، سرد بودن هوا در برخی مناطق کشور و... با این وجود، موارد اعلام شده، اگرچه به سهم خود، مهم است؛ اما به نظر نمی رسد موانع اصلی در مسیر برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در زمان مقرر باشد.
 
به عنوان نمونه، یکی از مهم ترین مسایلی که از سوی یکی از کمیشنران کمیسیون انتخابات به عنوان مانعی در راه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری به تاریخ ۳۱ حمل، عنوان شده، عدم تأمین پول مورد نیاز برای این مهم از سوی کشورهای خارجی یا دولت افغانستان است.
 
این در حالی است که هم خارجی ها و هم دولت به خوبی می دانند که برای به جریان انداختن یک روند مهم و سرنوشت ساز ملی به نام انتخابات، نیاز به مقادیر مشخصی پول است که باید تأمین شود.
 
اما چرا چنین کاری تاکنون صورت نگرفته است؟
 
آگاهان در پاسخ به این پرسش، به دو عامل مهم اشاره می کنند: یکی تردید در سلامت انتخابات و دوم نتایج نامشخص روند جاری صلح با طالبان.
 
به باور آنها انتخابات پارلمانی افغانستان پس از سه سال از پایان کار قانونی پارلمان موجود و در پی دست کم ۷ ماه کار برای ایجاد اصلاحات انتخاباتی و آمادگی برای برگزاری انتخابات صورت گرفت؛ اما در نهایت، آنچه رقم خورد، وحشتناک، تکان دهنده، عمیقا ناامیدکننده و تماما به زیان مردم سالاری و قانون گرایی بود.
 
کمیسیون های انتخاباتی، رسما به روند انتخابات دستبرد زدند و اکنون که بیش از دو ماه از برگزاری انتخابات می گذرد، در رویدادی تاریخی و کم سابقه در تاریخ دموکراسی های مدرن، حتی نتایج ابتدایی همه ولایت ها هم اعلام نشده و مشخص نیست که اعلام نتایج قطعی و نهایی، چند ماه دیگر زمان خواهد برد.
 
در چنین شرایطی، حمایت مالی از نهادهای ناتوان، فاسد و فاقد ظرفیت انتخاباتی برای برگزاری انتخاباتی به اهمیت ریاست جمهوری، کاری آشکارا احمقانه است و هیچ توجیه عقلی و منطقی ندارد. شاید به همین دلیل، کشورها و سازمان های تأمین کننده مصارف انتخابات در افغانستان، تمایل به هزینه کردن در این روند ندارند.
 
عامل دوم هم صلح است. تاکنون بارها شایعه تعلیق انتخابات، تشکیل دولت موقت و در نهایت، اصلاح و تعدیل قانون اساسی و بازسازی ساختار سیاسی قدرت در افغانستان، مطرح شده؛ اما هربار مراجع رسمی داخلی و خارجی دخیل در روند صلح، این شایعات را مردود و بی اساس دانسته اند. با اینهمه، بعید نیست که اگر روند صلح به نتیجه ای برسد، یکی از پیامدهای تعلیق انتخابات، تشکیل دولت موقت و زمینه سازی برای تعریف دوباره ساختارهای اساسی نظام برپایه یک قانون اساسی جدید یا تعدیل شده باشد.
 
احتمالا یکی دیگر از دلایل عدم تمایل خارجی ها به تأمین مالی انتخابات ریاست جمهوری نیز همین است؛ زیرا آنها علیرغم تأکید مکرر دولت بر برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، تاکنون صریحا از چنین رویدادی حمایت نکرده اند.
 
با اینهمه، به هر میزانی که انتخابات، به تعویق بیافتد یا اساسا برای همیشه تعلیق شود، نمی‌توان انتظار داشت که این تصمیم، به نفع مردم سالاری و حاکمیت مردم افغانستان بر سرنوشت خویش باشد. این در حالی است که برگزاری انتخابات ریاست جمهوری از سوی کمیسیون های کنونی انتخابات نیز در هر تاریخی که برگزار شود، به نتیجه ای بهتر از انتخابات ریاست جمهوری ۹۳ یا انتخابات پارلمانی امسال، منتهی نخواهد شد.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور         
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین