سرگذشت و سرنوشت اتحاد نظامی کابل - واشنگتن

رییس جمهور غنی در دیدار با پاتریک شاناهان؛ سرپرست وزارت دفاع امریکا در کابل بر اتحاد نظامی دو کشور تاکید کرده است.

ارگ ریاست جمهوری با نشر اعلامیه‌ای گفته است که آقای غنی در این دیدار گفته است: "راهبرد امریکا برای افغانستان و جنوب آسیا نتایج خوبی را در قبال داشته؛ اما از بین بردن پناهگاه‌های افراد مسلح در کشور همسایه که هدف استراتژیک بوده، هنوزهم به دست نیامده است."

دوطرف خاطرنشان کردند که تامین صلح پایدار، پروسه صلح و مبارزه با تروریزم ادامه خواهد داشت و همچنین اتحاد نظامی افغانستان و امریکا  تا تامین صلح، تداوم خواهد یافت.
 
تأکید مکرر اشرف غنی بر حفظ و استمرار اتحاد نظامی کابل – واشنگتن در شرایطی صورت می گیرد که پیمان امنیتی دو کشور پس از تلاش های صلح امریکا با طالبان، بیش از هر زمان دیگری  در معرض خطر فروپاشی قرار گرفته است.
 
کابل که اکنون در پی توافق کلی امریکا و طالبان، شدیدا خود را در روند صلح با طالبان، در انزوا احساس می کند، در پی آن است تا امریکا را به مفاد پیمانی متعهد سازد که واشنگتن هیچگاه به آن، وفادار نبوده است.
 
این پیمان به صورت یکجانبه و تنها به هدف تأمین اهداف و مصالح واشنگتن برای سلطه بر افغانستان و دیده بانی استراتژيک تحولات منطقه از سوی امریکا، صورت پذیرفت و به همین دلیل، اکنون که سیاست واشنگتن در قبال افغانستان، در حال تغییرات بنیادی است، چشم انداز آینده این پیمان هم در معرض فروپاشی قرار گرفته است.
 
از سوی دیگر، تأکیدهای مکرر دولت کابل بر لزوم وفاداری واشنگتن بر مفاد پیمان نظامی دو کشور، درست به دنبال بروز اختلاف نظرهای شدید دوطرف روی روند صلح با طالبان، به یکی از واکنش های جدی افغانستان در قبال امریکا بدل شد؛ در غیر آن، اگر امریکا همچنان به حمایت کژدار و مریز خود از دولت کابل ادامه می داد، هرگز آقای غنی، از واشنگتن نمی خواست تا به آنچه در چارچوب همکاری های نظامی دوجانبه، متعهد شده، پایبند بماند. بر این اساس، موضع آقای غنی در این زمینه، سیاسی است نه امنیتی.
 
در همین حال، تصریح رییس جمهوری بر این نکته که راهبرد نظامی ترامپ در قبال افغانستان و جنوب آسیا، موفقیت آمیز بوده، نشان می دهد که او حتی به حد اقل های حفظ حمایت شکننده واشنگتن از کابل، راضی است و می خواهد همین وضعیت، ادامه پیدا کند؛ این در حالی است که استراتژي ترامپ از همان آغاز، شکست خورده بود؛ زیرا نتوانست سیاست های اصولی رژيم اسلام آباد در قبال افغانستان و طالبان را تغییر دهد و از آنسو، نه تنها هیچ کمکی به بهبود وضعیت امنیتی به نفع دولت افغانستان نکرد؛ بلکه دامنه ناامنی ها را به نحو بی سابقه ای به امن ترین ولسوالی ها و مراکز شهرهای کشور کشاند.
 
به دنبال کلیدخوردن مذاکرات صلح میان امریکا و طالبان، استراتژي ترامپ برای افغانستان و جنوب آسیا نیز همانند پیمان امنیتی کابل – واشنگتن، عملا از دستور کار مدیران کاخ سفید و پنتاگون خارج شد و امریکا بر اساس منافع اقتصادی و اولویت های سیاست داخلی و خارجی اش، شاخص های جدیدی را جایگزین این راهبرد و پیمان کرد.
 
در این میان، نکته قابل درنگ این است که اشرف غنی، در نخستین روز کاری اش از طریق حنیف اتمر؛ مشاور پیشین امنیت ملی اش، پیمان امنیتی بحث برانگیز با امریکا را امضا کرد؛ پیمانی که اکنون مذبوحانه تقلا می کند تا نظر مثبت و مساعد واشنگتن را برای بقا و دوام آن به دست آورد؛ اما وقتی صحبت از صلح امریکا با طالبان می شود، این امر را به عنوان صلحی که «بیگانگان» قصد تحمیل آن بر مردم و دولت افغانستان را دارند، محکوم می کند و اعلام می دارد که تا آخرین قطره خون اش در برابر آن مقاومت خواهد کرد. چگونه است که رییس جمهوری برای تأمین امنیت افغانستان از سوی «بیگانگان» تقلا می کند؛ اما صلح بیگانگان با طالبان را برنمی تابد؟!
 
با این وجود و علیرغم همه تلاش هایی که اشرف غنی در حال انجام آن است، پیمان نظامی امریکا با افغانستان، همانگونه که دیروز در یک شرایط نابرابر و براساس منافع و اهداف استراتژيکِ تنها یکی از طرف ها، صورت گرفت، امروز نیز بر اساس منافع و اهداف همان طرف، فروخواهد پاشید و منقضی خواهد شد.
 
محمدرضا امینی - جمهور