دو رییس جمهور، دو تحلیف؛ تلفیق شکست و شرم

ظاهرا سریال بدنامی هایی که از انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ شروع شده، هنوز نه تنها به پایان نرسیده؛ بلکه وارد فصل جدیدی شده است؛ زیرا پس از پنج سال حکومت داری کژدار و مریز در یک دولت با دو رییس جمهور، اینک به دو دولت دو رییس جمهور و دو مراسم تحلیف رسیده ایم.
 
این بحران، قبل از هر چیزی یک شکست خفت بار و شرم آور برای امریکا و معماران و حامیان سیاسی نظام افغانستان است؛ آنهایی که آمده بودند تا در افغانستان دولت سازی کنند. چهره درهم‌کشیده و عمیقا سرخورده زلمی خلیلزاد؛ نماینده ویژه وزارت امور خارجه امریکا در مراسم تحلیف اشرف غنی، همه چیز را توضیح می داد. تقلای مذبوحانه او برای جلوگیری از برگزاری دو مراسم تحلیف در کابل، در نهایت بی نتیجه ماند و علیرغم میل او، رهبرانی که هر کدام خود را «رییس جمهور» مشروع و منتخب مردم افغانستان می دانند، سوگند یاد کردند و از این پس، دست به عزل و نصب افراد در سمت های مختلف می زنند.
 
در این میان، امریکا که نسبت به هیچ نهاد و جریان و مجموعه ای در افغانستان، پاسخگو نیست، دست کم باید به مردم و افکار عمومی خودش پاسخ بدهد که طی ۱۹ سال حضور همه جانبه در افغانستان، سرانجام چه نتیجه ای به دست آورد و چرا نظامی که میلیاردها دالر برای استقرار و استمرار آن سرمایه گذاری و هزینه شده بود، اینگونه با فضاحت فروریخت و درهم شکست.
 
بدون شک، هنوز هر دو «رییس جمهور» به اندازه ای مداح و مجیزگو دارند که قدرت و سلطه کاذب و پوشالی خود را باور کنند و هریک خود را «رییس جمهور همه مردم افغانستان» بخوانند؛ اما واقعیت این است که برای مردم افغانستان، همه چیز از بنیاد ویران شده و از میان رفته است.
 
امروز همزمان با برگزاری مراسم تحلیف رییس جمهورها در ارگ و سپیدار، مردم ناحیه هشتم شهر کابل، در اقدامی نمادین و بسیار پیام‌مند، رییس جمهور منتخب منطقه ۸ را معرفی کردند؛ اقدامی به ظاهر خنده دار و حرکتی طنزآمیز؛ اما با پیامی بسیار ژرف و تلخ و گزنده و معنادار.
 
نکته قابل تأمل این بود که بسیاری از کسانی که در آن رویداد نمادین، شرکت کرده بودند، به آنچه انجام می دادند، نمی خندیدند. شماری از آنها حتی در مصاحبه های خود، نسبت به وضعیت اسفبار مردم افغانستان در بازی شرم آور اقتدارگرایان ارگ و سپیدار، ابراز اندوه و نگرانی می کردند.
 
این همان احساسی است که میلیون ها نفر در سراسر افغانستان نسبت به دو رییس جمهور، دو دولت و دو مراسم تحلیف دارند؛ زیرا این رویداد تجارب تلخ و تکان‌دهنده بازگشت دولت های خودخوانده، احیای دوباره خدایان زمینی، حکومت های کوچه به کوچه و هرج و مرج و آشوب مبتنی بر نظام ملوک الطوایفی را دوباره زنده می کند و مردم را از اینکه شاید بار دیگر به سمت جنگ های خونین قدرت رانده شوند، هراسان می سازد.
 
ارباب ارگ و اصحاب سپیدار اما نشان داده اند که برای آنها هیچ اهمیتی ندارد که مردم چه می گویند؛ زیرا اولویت اصلی و غیر قابل عدول شان، رسیدن به قدرت و ثروت و کسب حد اکثر امتیاز است؛ صرف نظر از اینکه این امر، چه هزینه های سنگینی برای سیاست و سرنوشت و امنیت و حاکمیت و منافع ملی افغانستان در پی دارد و فرجام این بازی شوم و شرم آور به کجا منتهی می شود.
 
نرگس اعتماد - جمهور