طالبان، تروریزم و مبارزه با تروریزم

شماری از کارشناسان امریکایی گفته‌اند که با اجرای توافق امریکا و طالبان، شبکه القاعده دوباره در افغانستان فعال خواهد شد.

بروس هافمن؛ عضو مرکز تحقیقات ارتباط خارجی امریکا هشدار داده است که توافق امریکا و طالبان سبب تشدید افراطیت در آسیای جنوبی خواهد شد.

آقای هافمن گفته است که در نتیجه این پیمان، آسیای جنوبی در تاریکی فروخواهد رفت و شبکه القاعده دوباره در منطقه به ویژه در افغانستان فعال خواهد شد.

او بیان داشته که روند صلح با طالبان یک روند مشکوک است و طالبان از این توافق به نفع خود استفاده می‌کنند و بر این باور اند که نیروهای امریکایی از افغانستان خارج خواهند شد.

به گفته آقای هافمن، بازداشت اسلم فاروقی؛ رهبر شاخه خراسان داعش توسط نیروهای امنیتی افغان بسیار مهم است؛ اما متاسفانه داعش، القاعده و طالبان در افغانستان هر زمانی‌که رهبران خود را از دست داده‌اند فوراً جانشین آنان را تعیین کرده، یعنی این گروه‌ها برنامه مشخصی برای ادامه فعالیت‌های خود دارند.
 
صرف نظر از هشدارهای مکرر صاحب نظران و کارشناسان امریکایی، آنچه در اردوی طالبان نیز جریان دارد، حاکی از آن است که آن گروه، امضای توافقنامه صلح را «پیروزی» خود و «شکست» امریکا می داند و از هم اکنون خود را برای برافراشتن پرچم «امارت» در افغانستان آماده می‌ کند و امارت اگرچه در تفکر سیاسی افراط گرایان، کوچک تر از دولت است؛ اما دستورات، اوامر، احکام، تصمیمات و سیاست گذاری‌ های امیری که در رأس آن گماشته می شود، از سوی افراط گرایان، بدون اعتنا به اینکه به کدام کشور و سرزمین و جغرافیای سیاسی و ملیت و هویت قومی وابسته هستند، لازم الاتباع خواهد بود. بر بنیاد همین تفکر بود که ملا عمر؛ رهبر طالبان، تنها از جانب جنگجویان بومی آن گروه «امیرالمؤمنین» نامیده نمی شد؛ بلکه حتی تروریست های صاحب نامی مانند اسامه بن لادن و ایمن الظواهری و ابو ایوب المصری و... که از سران و اساس‌گذاران شبکه القاعده بودند نیز با ملا عمر «بیعت» کرده بودند و بخشی از کارگزاران دستگاه سلطه «امارت اسلامی» محسوب می شدند.
 
اینکه افغانستان در زمان طالبان «امارت اسلامی» نامیده می شد نیز به این دلیل بود که بر اساس برنامه ارتش فراملیتی افراط گرایان، افغانستان تنها یک «امارت» یا «ولایت» از امپراتوری عظیم آنان محسوب می شد که می خواستند در سراسر کشورهای اسلامی ایجاد کنند.
 
به این ترتیب، نیروهای وابسته به القاعده که در عراق و سوریه و سومالی و لیبی و مراکش و تونس و یمن و اردن و... فعال بودند، همه در «بیعت» با «امیرالمؤمنین» ملا عمر بودند و از او تبعیت می کردند.
 
اینکه داعش به عنوان یک شاخه جدا شده از القاعده به تنهایی «دولت اسلامی» تشکیل داد، از نظر سران طالبان و القاعده یک بدعت‌گذاری نا به هنگام بود که پروژه القاعده برای ایجاد یک دولت فراگیر و واقعی را با شکست رو به رو کرد؛ زیرا بن لادن معتقد بود که برای اعلام دولت، حمایت عموم ملت های مسلمان در کنار تصرف سرزمین های وسیع و مهم تر از آن، توان حفظ آنها از نیازهای اصلی است؛ اما رهبران داعش که از «امیر» شان تمرد کرده بودند، صرف تصرف سرزمین را برای اعلام دولت، کافی می دانستند و عقیده داشتند که اقبال عمومی و توان حفظ سرزمین های متصرفه، بعدا فراهم می شود.
 
با این توضیح، پیوند طالبان با القاعده یک ائتلاف سیاسی و مصلحتی مبتنی بر منافع کوتاه مدت دوطرف نبوده و نیست؛ بلکه این دو نیرو، نسبت های عمیق ایدئولوژیک برقرار کرده اند و بر سر اصول و برنامه هایی می جنگند که به یک معنا مانیفست مشترک همه افراط گرایان در سراسر جهان را تشکیل می دهد.
 
بنابراین، با وجود آنکه اشتباه مهلک سران داعش در اعلام «دولت اسلامی» ضربه سهمگینی بر پروژه بنیادین بن لادن و دیگر سران القاعده و طالبان وارد کرد و ایده تشکیل «دولت اسلامی» به رهبری القاعده را سال ها عقب انداخت؛ اما افراط گرایان هنوز امید شان را از دست نداده اند و همچنان برای تحقق این هدف می جنگند و مبارزه می کنند. در این میان، تشکیل دولتی که طالبان در رأس هرم قدرت آن قرار داشته باشند، بدون تردید آرمان مهم همه افراط گرایان به ویژه القاعده و رهبران آن است.
 
با توجه به این موارد، اگر طالبان در افغانستان قدرت بگیرند، این کشور به سادگی بار دیگر به بهشت امن تروریست های بین المللی تبدیل خواهد شد و به این ترتیب، تعهد طالبان به مبارزه با تروریزم، به سرعت رنگ خواهد باخت.
 
محمدرضا امینی - جمهور