غنی در دوحه؛ آخرین سکانس نمایش صلح؟

رییس سابق امنیت ملی می‌گوید که مذاکرات بین‌الافغانی نمایشی است و تصمیم‌های مهم و اصلی درباره روند صلح افغانستان پیش از این گرفته شده است.

رحمت‌الله نبیل با اشاره به سفر رییس جمهور غنی به دوحه، گفته که آقای غنی این بار از طریق مقامات قطری پیام قاطعانه‌ای را در رابطه با روند صلح دریافت خواهد کرد.

آقای نبیل افزوده: "انتظار می‌رود که غنی پیام واضحی را نیز از ارتش امریکا و دیپلمات‌هایش درباره گام‌های بعدی در روند صلح دریافت کند؛ به نظر می‌رسد مذاکرات بین‌الافغانی تنها یک نمایش بوده است."

نبیل با تاکید بر اینکه افغان‌ها در روند صلح تعیین کننده نیستند و صلح نیابتی است، ادامه داد که تصمیم‌های بزرگ و مهم در این باره از پیش گرفته شده است.

به گفته او، اگر رییس جمهوری این تصمیم‌ها را نپذیرد خشونت‌ها در افغانستان افزایش داده خواهد شد.

او بیان داشته که دلیل همه این مسایل این است که اشرف غنی درک نکرده که تقویم انتخاباتی امریکا عامل اصلی در روند صلح است.
 
پیش از این نیز صاحب نظران زیادی درباره نسبت انتخابات امریکا با روند صلح با طالبان، سخن گفته اند. شماری از آگاهان حتی پیش بینی کرده اند که به احتمال قوی، صلح با طالبان، استقرار یک دولت موقت در کابل و خروج نظامیان امریکایی از افغانستان، همان «سورپرایز اکتوبر» است که غالبا پیش از انتخابات ریاست جمهوری امریکا رخ می دهد و موازنه صندوق های رأی را به نفع نامزد کاخ سفید، سنگین می کند.
 
از سوی دیگر، از مدت ها پیش، بسیاری از کارشناسان درباره یک دولت عبوری یا موقت صحبت می کنند که در آن، کرزی با طیفی از متحدان سیاسی اش با حمایت و همراهی عبدالله، محوریت داشته باشد و به این ترتیب، پرونده دولت به رهبری اشرف غنی، بسته خواهد شد.
 
در کابل، لابی گری های سیاسی پشت درهای بسته میان بازیگران اصلی، بیش از هر زمان دیگری افزایش یافته است. عبدالله طی هفته های اخیر بارها با کرزی دیدار کرده و سفر اخیر او به پاکستان هم به باور ناظران، پیش از آنکه به نمایندگی از نظام یکپارچه سیاسی مستقر در کابل باشد، مشورت و رایزنی با پاکستانی ها درباره آینده سیاسی دولت موجود و نقش خود او در دولت موقت بوده است.
 
صرف نظر از اینکه چنین برداشتی چقدر به واقعیت نزدیک است یا نیست، پاکستانی ها به طور کم سابقه ای از عبدالله، استقبال و میزبانی کردند و این در حالی بود که عبدالله از نظر سیاسی و قومی به اردوگاه جریان های ضد طالبان و پاکستان، تعلق دارد.
 
میانه او با کرزی هم در طول سال های سلطه حامد کرزی، هرگز خوب نبود و آن دو همواره به همدیگر به چشم رقیب، نگاه می کردند؛ اما به نظر می رسد که منافع مشترک، این روزها رقبای دیروز را به رفقای امروز تبدیل کرده است.
 
اینکه آیا آقای غنی با اراده خودش به دوحه سفر کرده و یا قطری ها و خلیلزاد و اسکات میلر از او خواسته اند تا برای شنیدن «پیام قاطعانه» امریکا و به منظور اجرای آخرین سکانس نمایش صلح به آنجا برود، مشخص نیست؛ اما موضع و اطلاعات رحمت الله نبیل، با قراین پیشگفته، کاملا همخوانی دارد و بعید نیست که رییس جمهوری در دوحه، در جریان تصمیم نهایی امریکا برای آينده افغانستان قرار بگیرد.
 
در میان اطلاعات آقای نبیل، یک موضوع مهم دیگر نیز برجسته بود و آن اینکه اگر اشرف غنی، به خواسته فرستادگان سیاسی و نظامی واشنگتن درباره صلح با طالبان، تمکین نکند، موج مرگبار خشونت، سراسر افغانستان را فراخواهد گرفت و آنگونه که از فحوای گفته های نبیل برمی آید، این خشونت در نتیجه همدستی پنهانی طالبان و امریکا شکل خواهد گرفت تا مقدمات سقوط دولت آقای غنی را فراهم سازد.
 
اگر این برداشت درست باشد، خشونت های مهارگسیخته جاری که پس از امضای توافق صلح میان امریکا و طالبان، به نحو محسوسی تشدید شده نیز با حمایت و دخالت امریکا، گسترش یافته و طالبان به تنهایی قادر نیستند با افزایش بی رویه خشونت، توافقنامه صلح خود با امریکا را به خطر بیاندازند.
 
بر این اساس، واشنگتن ماه ها پیش، حمایت خود از دولت مستقر در کابل را برداشته و در صدد بازگرداندن طالبان به قدرت است؛ رویکردی که تنها مانع موجود در مسیر تحقق آن، اشرف غنی است.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور