آزادی زندانیان؛ ضربه‌ای به سبک «متحد استراتژيک»

سرور دانش؛ معاون دوم ریاست‌ جمهوری می‌گوید امریکا و طالبان به تعهدات‌شان در کاهش خشونت عملی نکرده‌اند. او می‌گوید، زلمی خلیلزاد در نشستی با رییس ‌جمهور با لحنی تهدیدآمیز گفته بود در صورتی که ۴۰۰ زندانی خطرناک طالبان رها نشوند، خشونت‌ها تشدید می‌شود؛ اما با رهایی این افراد، خشونت نه تنها کاهش نیافت؛ بلکه افزایش نیز پیدا کرده است.
 
او همچنین طرح حکومت موقت را به معنای بازگشت به گذشته و فروپاشی نظام خواند و گفت که لغو نظام و قانون اساسی منجر به صلح نه؛ بلکه باعث بروز خشونت‌ها به انواع و اشکال مختلف خواهد شد.
 
دانش در ادامه افزود که مذاکرات دولت و طالبان در حالت نسبی بن‌بست قرار گرفته است.
 
او طالبان را مسئول این وضعیت خواند و گفت که این گروه برای تأمین صلح در کشور از خود صداقت و جدیت نشان نداده و تعهدات امریکا و طالبان برای کاهش خشونت‌ها نیز عملی نشده است.
 
اظهارات تازه معاون دوم ریاست جمهوری نشان می دهد که از نظر دولت افغانستان، آزادی هزاران زندانی طالبان از جمله ۴۰۰ زندانی خطرناک و نیز سرشاخه های مافیا و قاچاق که در خشونت، طراحی و اجرای مرگبارترین نقشه های نظامی، هدایت و رهبری باندهای مخوف و خطرناک ترور و تبهکاری و حمایت های گسترده مالی از تروریزم، دست داشتند، از سوی امریکا تحمیل شده و زلمی خلیلزاد مستقیما و با تهدید، این خواسته را عملیاتی کرده است.
 
بنابراین، خشونت های جاری که پس از آزادی هزاران تروریست زندانی، چندین برابر تشدید و تقویت شد، تنها یک عامل به نام طالبان ندارد؛ بلکه در عین حال، دولت امریکا نیز در این زمینه مسئول است و شخص زلمی خلیلزاد، مستقیما باید مورد مؤاخذه قرار بگیرد.
او که پس از روی کار آمدن دولت بایدن همچنان به مأموریت خود به عنوان نماینده ویژه امریکا برای صلح افغانستان ادامه می دهد به دلیل زاویه شدیدی که رویکرد جاری دولت جدید امریکا در قبال میراث مشترک او و ترامپ در زمینه صلح با طالبان، پیدا کرده، عمدتا سکوت اختیار می کند و دیگر مثل گذشته با استفاده از تریبون توییتر، خشونت های جنایتکارانه طالبان را توجیه نمی کند؛ زیرا می داند که برخلاف گذشته، دولت جدید امریکا طالبان را مسئول این کشتارها و حملات می داند و آن را مانعی در مسیر خروج نیروهای امریکایی در پایان ماه می و نیز خطری برای توافق صلح دوحه می داند.
 
با اینهمه، انتقادهای محافظه کارانه و غیر مستقیم دولتمردان کابل دیگر قادر نیست تا آب رفته را به جوی بازگرداند؛ زیرا خلیلزاد به خیانت مورد نظر خود جامه عمل پوشاند و آرمان بزرگ طالبان برای آزادی هزاران زندانی آن گروه را محقق کرد.
 
این اما تنها کار یک شخص نیست؛ بلکه ضربه ای سنگین و جبران ناپذیر از سوی متحد به اصطلاح استراتژيک است. امریکا که در قبال امنیت افغانستان و مبارزه با تروریزم به دولت کابل، تعهد داده است، به جای عمل به این تعهدات خود، آزادی هزاران زندانی تروریست را تسهیل و تحمیل کرد و در نتیجه، وضعیت امنیتی افغانستان را چندین برابر بدتر ساخت.
 
این خیانت عظیم، قابل جبران نیست و حتی اگر دولتمردان محافظه کار کابل، جسارت لازم برای انتقاد صریح از عملکرد دولت امریکا و «متحد استراتژيک» خود در این باره را نیز پیدا کنند، این انتقاد، چیزی را تغییر نمی دهد؛ زیرا هدف اصلی امریکا و طالبان، تقویت نیروی جنگی آن گروه با آزادی ۶ هزار تروریست جوان و آماده بود که تحقق یافت.
 
اکنون نه تنها سراسر افغانستان به ویژه کابل پایتخت در آتش خشونت و ترور می سوزد و دولت قادر به مهار این موج خونبار نیست؛ بلکه در عین حال، خدشه ای شدید و عمیق بر «اتحاد استراتژيک» کابل و واشنگتن نیز وارد آمده است؛ زیرا امریکا عمدا و آگاهانه به همه تعهدات خود به طور یکجانبه، پشت پا زد و کابل را در یک معرکه مرگبار تنها گذاشت، به تروریست های مطرود و منزوی، قدرت، مشروعیت و اعتبار بخشید و مردم و نیروهای امنیتی افغانستان را مستقیما در معرض ماشین ترور طالبان قرار داد.
 
اگرچه کابل امیدوار است که با روی کار آمدن دولت جو بایدن، بخشی از این خیانت و خنجر زدن از پشت به سبک «متحد استراتژيک» جبران شود؛ اما روند مذاکرات دوحه، توافق امریکا – طالبان و اقدامات خاینانه خلیلزاد، به طالبان به نحو بازگشت ناپذیری قدرت و مشروعیت بخشیده و این چیزی نیست که قابل جبران باشد.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور