۰

همکاری استراتژیک، بدون مشارکت استراتژیک؟

پنجشنبه ۲۶ حمل ۱۴۰۰ ساعت ۱۹:۱۶
دوطرف به صورت صریح از بحث درباره «فصل جدید رابطه» سخن می گویند. یکی از معانی روشن فصل جدید رابطه، پایان فصل قبلی است. یعنی دیگر «همکاری استراتژيک» وجود ندارد؛ زیرا امریکا به طور یکطرفه این رابطه را ترک کرده و کابل که همواره نیازمند پشتیبانی های راهبردی امریکا بوده، کاملا تنها مانده است.
همکاری استراتژیک، بدون مشارکت استراتژیک؟
آنتونی بلینکن؛ وزیر خارجه امریکا در سفر به کابل با اشرف غنی و عبدالله عبدالله دیدار کرده است. همزمان گروه طالبان از تصمیم خروج نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان استقبال کرده و گفته‌است که این کار دستیابی به صلح را سهل‌تر می‌کند.
 
آقای غنی در دیدار با بلینکن از همکاری امریکا و دیگر شرکای بین‌المللی در طی دو دهه گذشته به افغانستان قدردانی کرده و افزوده که به تصمیم امریکا مبنی بر خروج نیروهایش از افغانستان احترام می‌گذارد و در روند خروج همکاری خواهد کرد.
 
آقای غنی گفته است نیروهای امنیتی افغانستان "قابلیت دفاع از سرزمین و کشورشان را دارند".
 
وزیر خارجه امریکا هم گفته است که خروج نیروهای امریکایی "به معنی تضعیف مناسبات استراتژیک میان دو کشور نخواهد بود. امریکا به تعهدات خویش با دولت و مردم افغانستان پایبند است".
 
گفته شده هر دو طرف در مورد "آغاز فصل جدید همکاری‌ها میان دو کشور" به صحبت‌ها و مباحث خود ادامه خواهند داد.
 
سفر بلینکن به کابل اگرچه با پیام تأکید بر استمرار همکاری استراتژيک صورت می گیرد؛ اما در عمل، این همکاری دیگر معنی محصلی ندارد و خروج کامل قوای خارجی از افغانستان رسما به آن پایان خواهد داد.
 
وزیر امور خارجه دولت بایدن در حالی بر ادامه همکاری های استراتژيک و حمایت واشنگتن از نیروهای امنیتی افغان تأکید کرده که حتی پیش از خروج نیز امریکا از تعهدات صریح خود در قبال مردم، دولت و نیروهای مسلح ملی افغان، عقب نشینی کرده بود.
 
علیرغم امضای پیمان های راهبردی و امنیتی میان کابل و واشنگتن، امریکا در تصمیمی یکجانبه، مسئولیت جنگ جهانی علیه ترور را به نیروهای ناتوان، غیر حرفه ای و فاقد تجهیزات پیشرفته نظامی افغان واگذاشت و به این ترتیب، در نتیجه آن، زمینه برای غلبه طالبان و قدرت گیری جبهه ترور، به خوبی فراهم شد و نیروهای افغان در یک نبرد نفسگیر و فرسایشی مجبور به مبارزه برای حفظ مراکز شهری و حضور حد اقلی خود در مراکز ولسوالی ها شدند.
 
اکنون که نیروهای باقیمانده امریکایی و ناتو نیز به طور کامل، خاک افغانستان را ترک می کنند، دوطرف به صورت صریح از بحث درباره «فصل جدید رابطه» سخن می گویند. یکی از معانی روشن فصل جدید رابطه، پایان فصل قبلی است. یعنی دیگر «همکاری استراتژيک» وجود ندارد؛ زیرا امریکا به طور یکطرفه این رابطه را ترک کرده و کابل که همواره نیازمند پشتیبانی های راهبردی امریکا بوده، کاملا تنها مانده است.
 
بایدن گفته است که امریکا دیگر به صورت نظامی در افغانستان حضور نخواهد داشت. این در حالی است که حتی اهداف اعلام شده امریکا برای آغاز این مأموریت ۲۰ ساله هم محقق نشده؛ زیرا طالبان در حال بازگشت به قدرت هستند و القاعده نیز همچنان زنده است و به ارتباط و همکاری خود با طالبان، شبکه حقانی و دیگر ایادی و اقمار شبکه پیچیده ترور، ادامه می دهد.
 
جالب توجه است که مأموریت نظامی امریکا در ۱۱ سپتامبر سال جاری به طور رسمی به پایان راه خود می رسد؛ این یک پیام نمادین بسیار مهم دارد. اینکه هدف دولت بایدن از انتخاب این تاریخ چیست، روشن نیست؛ اما برای مردمان امریکا و افغانستان، این مناسبت، یادآور یک مبدأ تاریخ است. امریکا در حالی در بیستمین سالگرد وقوع حملات ۱۱ سپتامبر، افغانستان را ترک خواهد کرد که ۲۰ سال پیش به همین بهانه به افغانستان لشکرکشی نظامی کرد. بنابراین، کمترین انتظار این است که ایالات متحده به اهداف اعلام شده اش دست می یافت و بعد افغانستان را ترک می کرد؛ اتفاقی که رخ نداده و این به معنای شکستی شرم آور و مفتضحانه است که تجربه خروج قوای امریکایی را به تجربه خروج نیروهای شوروی پیشین، پیوند می زند و میان این دو رویداد در یک بازه زمانی چندده ساله، شباهت های عمیق و معنادار ایجاد می کند.
 
در چنین شرایطی پرسش بعدی شاید این باشد که آیا دولت مورد حمایت امریکا در کابل که همچنان سرخوش از «ادامه همکاری استراتژيک» امریکاست؛ اما عملا از مشارکت استراتژيک واشنگتن، بهره ای ندارد، می تواند به بقای خود ادامه دهد یا به همان سرنوشتی دچار خواهد شد که رژیم کمونیستی مورد حمایت شوروی پس از خروج قوای نظامی اتحادیه، دچار شد؟
 
پاسخ به این پرسش زیاد طول نخواهد کشید.
 
علی موسوی - جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین