آنچه بازداشت خبرنگاران در قندهار را مایه نگرانی تمامی رسانههای کشور قرار می دهد تبدیل این رویکرد به رویه ای معمول میان طرف های جنگ برای خفه کردن صدای خبرنگاران آزاد و رسانههای مستقل است.
آزادی بیان یا تبلیغ به نفع دشمن؟
5 اسد 1400 ساعت 20:49
آنچه بازداشت خبرنگاران در قندهار را مایه نگرانی تمامی رسانههای کشور قرار می دهد تبدیل این رویکرد به رویه ای معمول میان طرف های جنگ برای خفه کردن صدای خبرنگاران آزاد و رسانههای مستقل است.
در حالی که نهادهای حمایت از رسانهها و سازمان عفو بینالملل خواستار رهایی فوری 4 خبرنگار بازداشتشده از سوی امنیت ملی در قندهار شدهاند، وزارت امور داخله میگوید که این افراد به اتهام تبلیغ برای دشمن بازداشت شدهاند.
میرویس استانکزی؛ سخنگوی وزارت امور داخله امروز سه شنبه، 5 اسد گفته است که پس از بازداشت این 4 خبرنگار، نهادهای امنیتی تحقیقاتشان را در این زمینه آغاز کردهاند. به گفته او با تکمیل تحقیقات، این نهادها در مورد آنها با توجه به قانون تصمیم خواهند گرفت.
سخنگوی وزارت امور داخله افزوده است که حکومت آزادی بیان را ارج مینهد؛ اما برای این نوع از آزادی هم حد و حدودی در قانون اساسی و قوانین نافذه دیگر در کشور تعریف شده است.
به گفته او، تبلیغ به نفع دشمن و تروریستها و حرکت خلاف منافع ملی جرم محسوب میشود.
اکنون بحث بر سر بازداشت یا آزادی خبرنگاران به جنجالی بزرگ در عرصه آزادی بیان در افغانستان تبدیل شده است.
سازمان های مهم ملی و بین المللی که در راستای حمایت از حقوق روزنامه نگاران مبارزه می کنند همگی خواستار آزادی فوری این خبرنگاران شده و توصیه کرده اند که برخورد با آنها باید در چارچوب قانون رسانههای همگانی انجام شود.
اما آنگونه که سخنگوی وزارت داخله گفته این یک موضوع امنیت ملی است و نمیتوان با آن به مثابه یک جرم رسانه ای ساده برخورد کرد.
برخورد امنیتی با خبرنگاران همواره یکی از مسائل مورد اختلاف و جنجالی میان دولت و رسانه ها و نهادهای حامی رسانه بوده است.
برای دولت بسیار ساده است که تخطی ها و تخلف ها و یا حتی اقدامات به ظاهر ضد امنیتی خبرنگاران را در چارچوب مسائل حاد امنیت ملی قرار دارد و با آنها برخورد امنیتی کند.
اما آیا این تهدیدی علیه آزادی بیان نیست؟ اگر آزادی بیان صرفاً تبلیغ مواضع دولت و یا بازتاب بی دردسر رویدادها، اخبار و تحلیل ها باشد در آن صورت دست کم مفهوم آزادی بیان زیر سؤال خواهد رفت.
کشف حقایق و بازتاب بیپرده واقعیت ها بخشی از رسالت مهم خبرنگاری و رسان گری در همه جای جهان محسوب میشود. این اصلی است که باید در زمینه حمایت از آزادی بیان در نظر گرفته شود؛ اما تصور میشود که آنچه درباره چهار خبرنگار بازداشت شده در قندهار رخ داده مشمول این اصل نمی شود.
نکته مهم تر این است که از نظر دولت افغانستان، طالبان در منطقه اسپین بولدک مرتکب جنایت جنگی شده اند.
دولت مدعی است که آنها پس از اشغال این منطقه صدها نفر از اعضای قبیله اچکزی را از خانه هایشان بیرون برده و تیرباران کرده اند.
اچکزی قبیله متبوع جنرال رازق؛ ضد طالبانی ترین فرمانده پولیس قندهار است که در رویدادی بحث برانگیز در حضور فرمانده نیروهای خارجی در پی یک تیراندازی مرگبار که به طالبان نسبت داده شد به قتل رسید.
گفته میشود خبرنگاران بازداشت شده برای دریافت حقیقت درباره این ادعای دولت و برملا کردن واقعیت های پشت پرده این ماجرا به اسپین بولدک سفر کرده و با برخی از فرماندهان طالبان مصاحبه کرده بودند.
بازداشت آنها اما توسط نیروهای امنیت ملی قندهار حتی واکنش طالبان را نیز برانگیخته است. یکی از سخنگویان طالبان ادعا کرده که دولت با این اقدام جلو افشای حقایق را گرفته است.
صرف نظر از ادعای سخنگوی طالبان و بی توجه به کارنامه شرمآور و ننگین آن گروه در سرکوب آزادی بیان و برخورد با رسانه های آزاد، آنچه بازداشت خبرنگاران در قندهار را مایه نگرانی تمامی رسانههای کشور قرار می دهد تبدیل این رویکرد به رویه ای معمول میان طرف های جنگ برای خفه کردن صدای خبرنگاران آزاد و رسانههای مستقل است.
با توجه به فضای آشفته و ملتهبی که بر اثر غلبه جنگ در سراسر کشور به وجود آمده و خبرنگاران بی دفاع و رسانهها یکی از قربانیان اصلی این وضعیت هستند، نگاه و برخورد امنیتی با خبرنگاران و رسانه ها دامنه این تهدیدها علیه آنها را گسترش می دهد و تنگناهای موجود در راستای کار خبرنگاری و رسانه گری در کشور را تقویت خواهد کرد.
با توجه به این مسائل و صرف نظر از اینکه خبرنگاران بازداشت شده آیا مرتکب تخلف و یا حتی جرم شده اند یا نه، برخورد با آنها باید در چارچوب قانون رسانه های همگانی صورت بگیرد و پرونده آنان از چارچوب مسائل مربوط به امنیت ملی خارج شود؛ این مقتضای آزادی بیان است و دولت افغانستان باید به تعهدات خود در این زمینه وفادار بماند.
عبدالمتین فرهمند - جمهور
کد مطلب: 141164
آدرس مطلب: https://www.jomhornews.com/fa/note/141164/