پرونده شکست در جنگ افغانستان روی میز کنگره امریکا

25 قوس 1400 ساعت 19:57

نفس تشکیل آن از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا امریکا پس از ۲۰ سال حضور سنگین نظامی و صرف بیش از دو هزار میلیارد دالر در افغانستان در نهایت از کشور گریخت و در حالی که ۲۰ سال قبل با سرنگون کردن دولت طالبان، افغانستان را اشغال کرده بود با خروج خود کشور را بار دیگر تسلیم طالبان کرد.


کنگره امریکا با تصویب بودجه دفاعی این کشور کمیسیونی را برای تحقیق درباره ناکامی ایالات متحده در افغانستان تعیین کرده‌است.
 
بودجه دفاعی ۷۶۸ میلیارد دالری امریکا روز چهارشنبه ۱۵ دسامبر با یک اکثریت فراحزبی تایید شد.
 
بخشی از این بودجه برای اصلاحات در سازمان قضایی نیروهای مسلح و تأسیس یک کمیسیون تحقیق درباره عملیات نظامی امریکا در افغانستان که پس از ۲۰ سال با سپردن قدرت به طالبان به پایان رسید، هزینه خواهد شد.
 
دولت بایدن به دلیل خروج پرهرج‌و‌مرج از افغانستان مورد انتقادهای شدیدی قرار دارد.
 
جو بایدن اما از نحوه خروج از افغانستان دفاع می‌کند.
 
او اخیرا با رد انتقادها از نحوه مدیریت دولت‌اش در قبال اجرای برنامه خروج امریکا از افغانستان گفت: «همه می گویند، شما می توانستید بدون اینکه کسی آسیب ببیند از افغانستان خارج شوید؛ اما هیچکس نیامد به من راهی برای اینکه این خروج بدون آسیب وارد شدن به فردی اجرا شود نشان دهد.»
 
او می‌گوید از ابتدا مخالف جنگ افغانستان بود؛ زیرا هفته ای ۳۰۰ میلیون دالر برای امریکا هزینه داشت.
 
با وجود تشکیل یک کمیته ویژه و اختصاصی از سوی کنگره امریکا به منظور بررسی دلایل و عوامل شکست ماموریت نظامی به رهبری امریکا در افغانستان و خروج پرهرج و مرج، شرم آور، مرگبار و سراسر رسوایی نظامیان امریکایی از کشور، به باور کارشناسان، انتظار نمی رود که این کمیته تصمیمات عملی درباره پیگرد قضایی عوامل مقصر در این رویداد بگیرد.
 
با این حال، نفس تشکیل آن از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا امریکا پس از ۲۰ سال حضور سنگین نظامی و صرف بیش از دو هزار میلیارد دالر در افغانستان در نهایت از کشور گریخت و در حالی که ۲۰ سال قبل با سرنگون کردن دولت طالبان، افغانستان را اشغال کرده بود با خروج خود کشور را بار دیگر تسلیم طالبان کرد.
 
موضوع دیگری که برای نمایندگان کنگره امریکا از اهمیت زیادی برخوردار است، پیامدهای شکست فاجعه بار امریکا در افغانستان برای هژمونی جهانی ایالات متحده و بلوک غرب است.
 
ناظران معتقد اند که خروج نظامیان امریکایی از افغانستان به شکافی بزرگ در میان اعضای سازمان نظامی ناتو تبدیل شده و از سوی دیگر، بسیاری از متحدان سنتی امریکا هم نسبت به تعهدات آن کشور در قبال امنیت شان و پیمان های استراتژیک ایالات متحده با این کشورها ابراز تردید کرده‌اند.
 
اگرچه فرماندهان نظامی و مقامات سیاسی واشنگتن پس از خروج پرهرج و مرج آن کشور از افغانستان بارها به متحدان و شرکای راهبردی خود در منطقه و جهان اطمینان داده اند که ایالات متحده به تعهدات خود پایبند است و همچنان به عنوان حامی راهبردی این کشورها در کنارشان خواهد ماند، با این وجود منتقدان غربی اعتقاد دارند که شکست شرم آور و نحوه خروج نظامیان امریکایی و متحدان محلی آنها از افغانستان، شباهت شگفت‌انگیزی به فرار سربازان امریکایی از سایگون؛ پایتخت ویتنام جنوبی داشت. به این ترتیب شکست در جنگ افغانستان تنها محدود به همین کشور نمی ماند؛ بلکه پیامدهای آن بر جایگاه ایالات متحده در میان قدرت های جهانی و چشم انداز رهبری راهبردی جهان توسط امریکا تاثیرات منفی شگرفی خواهد گذاشت که به سادگی قابل جلوگیری نیست.
 
موضوع مهم دیگر، بازگشت قدرت های رقیب و متخاصم با امریکا به معادلات افغانستان و منطقه است. کارشناسان می‌گویند که با خروج نیروهای نظامی امریکا و ناتو از افغانستان کشورهایی مانند روسیه، چین و ایران خود را آماده نقش‌آفرینی در افغانستان به مثابه هارتلند منطقه می کنند.
 
این چیزی است که حتی مخالفان جمهوری خواه جو بایدن؛ رئیس جمهوری امریکا نیز بارها بر آن تاکید کرده اند. از جمله آن‌ها دونالد ترامپ؛ رئیس جمهوری پیشین امریکا است که معتقد است جو بایدن با فرار مفتضحانه اش از افغانستان پایگاه های بزرگ نظامی، به ارزش ۸۵ میلیارد دالر تجهیزات جنگی و زیرساخت های راهبردی امریکا را تقدیم طالبان کرد و شهرک نظامی بگرام را به چین واگذاشت.
 
به باور او کشورهایی مانند چین اکنون در حال نمونه‌برداری از تسلیحات و فناوری‌های نظامی پیشرفته امریکا در افغانستان هستند و میراث ۲۰ سرمایه گذاری دو هزار میلیاردی امریکا را به سادگی تصاحب کرده اند.
 
صرف نظر از اینکه اتهامات ترامپ تا چه حد درست است یا نیست و نیز بی توجه به اینکه خود او به عنوان کسی که دولت اش با طالبان پیمان صلح امضا کرد تا چه اندازه در برابر پیامدهای شکست امریکا در افغانستان، مسئول است، این واقعیت را نمی توان انکار کرد که برای امریکایی ها بسیار بدیهی است که پس از خروج آنها از افغانستان رقبا و دشمنان استراتژیک شان کنترل امور را در دست می‌گیرند و این حتی می تواند پیامدهای جهانی داشته باشد و به موارد مشابه در سایر کشورها و دیگر عرصه‌های مناسبات بین المللی نیز تعمیم پیدا کند.
 
بر این اساس، پرونده شکست در جنگ افغانستان روی میز کنگره آمریکا قرار دارد تا نمایندگان کنگره ابعاد گوناگون فرار غیرمسئولانه نظامیان امریکایی از افغانستان و پیامدهای ویرانگر آن برای سیطره و هژمونی جهانی ایالات متحده را مورد ارزیابی قرار دهند. اگرچه بسیار بعید به نظر می رسد که این نوع اقدامات بتواند قدرت از دست رفته امریکا را دوباره با آن کشور بازگرداند و فروریختن نظم نوین مورد نظر ایالات متحده و غرب در پی تحولات اخیر افغانستان را ترمیم کند.
 
محمدرضا امینی - جمهور


کد مطلب: 145768

آدرس مطلب: https://www.jomhornews.com/fa/note/145768/

جمهور
  https://www.jomhornews.com