طالبان و امریکا؛ از لبخند متقی تا تهدید حقانی

6 دلو 1400 ساعت 13:55

آیا رفتار بردبارانه آقای متقی در گفتگوهای ناروی را مصداق واقعی رویکرد طالبان در مواجهه با جنبش‌های اعتراضی و خواسته‌های جامعه جهانی در نظر بگیریم یا تهدیدهای جدی و مستقیم سراج الدین حقانی علیه امریکا و هشدار او درباره خطر ادامه دشمنی مردم افغانستان با ایالات متحده را؟


سراج‌الدین حقانی؛ رهبر شبکه حقانی و سرپرست وزارت داخله طالبان امریکا را تهدید کرده که اگر حکومت طالبان را به رسمیت نشناسد به تهدید علیه آن کشور ادامه می‌دهند.
 
سراج‌الدین حقانی در مصاحبه با الجزیره گفته است: «امریکا با امتناع از به رسمیت شناختن طالبان، دروازه‌های دشمنی علیه مردم افغانستان را کاملاً باز نگه می‌دارد.»
 
او تاکید کرد که ادامه به رسمیت نشناختن دولت، مسدود کردن منابع مالی افغانستان و قرار گرفتن او در لیست تروریستی یک مجازات جمعی برای مردم افغانستان است.
 
حقانی اما افزوده زمانی که به رسمیت شناخته شوند، دیگر تهدیدی برای کسی نخواهند بود.
 
اگرچه مصاحبه سراج الدین حقانی با شبکه الجزیره چند روز قبل از آغاز گفتگوهای اسلو انجام شده؛ اما به نظر می‌رسد که این اعتقاد بنیادین آقای حقانی به حساب می‌آید. او به عنوان یکی از اصلی ترین مسئولان امنیتی دولت کنونی طالبان نسبت به امریکا و شیوه مواجهه با سیاست‌های جامعه جهانی در قبال آن گروه رویکردی به مراتب سختگیرانه، تندروانه، ستیزه جویانه و تهاجمی داشته باشد.
 
آقای حقانی همان کسی است که از نظر امریکا و سایر قدرت های غربی در فهرست سیاه امنیتی قرار دارد و برای دستگیری یا اطلاعاتی که منجر به دستگیری او شود میلیون‌ها دالر جایزه تعیین شده است. این اگرچه مضحک است و صرفا برای ادامه بازی غرب با طالبان معنی دارد؛ اما ضدیت و خصومت سراج الدین حقانی با غرب کاملاً قابل درک است. در این میان، حضور او در یکی از قدرتمندترین ادارات امنیتی دولت طالبان چالشی است که بر روابط آینده طالبان با جامعه جهانی کاملاً سایه می اندازد.
 
مشخص نیست که مواضع تازه آقای حقانی درباره دشمنی احتمالی طالبان با امریکا تا چه اندازه بر اساس تصمیم جمعی سایر رهبران طالبان بیان شده و تا چه میزان، منبعث از اعتقادات شخصی و افکار فردی او در قبال ایالات متحده و بلوک کشورهای همپیمان آن می باشد. با این وجود، تردیدی نیست که اینگونه ابراز نظرها راه طالبان برای تعامل سازنده با جامعه جهانی به ویژه امریکا را سخت‌تر می‌کند و ماموریتی که اخیراً امیرخان متقی؛ سرپرست وزارت امور خارجه طالبان که چهره‌ای نسبتا معتدل به حساب می‌آید، برای گفتگوهای سیاسی با غرب و شماری از فعالان معترض در اسلو؛ پایتخت ناروی انجام داد را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.
 
پرسش این است که دلیل این دوگانه رفتاری طالبان در تقابل یا تعامل با جامعه جهانی چیست؟ آیا آنها می خواهند از همه ابزارهای شان از جمله قدرت نرم و سخت برای شکستن انزوای سیاسی و تحریم های بین المللی استفاده کنند و به این ترتیب انتظار دارند که جامعه جهانی تهدیدهای آنان را جدی بگیرد و مجبور به تعامل با دولت جدید کابل شود یا اینکه اینگونه ابراز نظرها و دوگانه رفتاری ها ناشی از فضای قطبی حاکم بر ارکان رهبری طالبان می باشد و طالبان میانه رو و تندرو در زمینه شیوه مواجهه یا معامله با امریکا دچار اختلافات جدی هستند؟
 
اگرچه سراج‌الدین حقانی حتی همان گونه که پیش از این انس حقانی از دیگر سران شبکه حقانی، وجود این شبکه را انکار کرده و اعلام می‌کنند که غرب برای ایجاد شکاف و دودستگی در صفوف «امارت اسلامی» ادعای وجود چنین سازمانی را مطرح می کند؛ اما به نظر می رسد که رهبری طالبان از یک سیاست واحد و استراتژی یکدست پیروی نمی‌کند و طالبان میانه رو چالش‌های سنگینی با طالبان تندرو دارند و این امر بدون شک بر چشم انداز روابط آن گروه با جامعه جهانی تاثیر می گذارد و حتی ممکن است که بی اعتمادی جامعه بین المللی نسبت به تعهدات دولت طالبان را افزایش دهد؛ زیرا مشخص نیست که به راستی کدامیک از جناح های طالبان در تعیین خطوط و رؤوس اساسی سیاست‌های آنان تعیین کننده هستند و اینکه آیا به طور نمونه رفتار بردبارانه آقای متقی در گفتگوهای ناروی را مصداق واقعی رویکرد طالبان در مواجهه با جنبش‌های اعتراضی و خواسته‌های جامعه جهانی در نظر بگیریم یا تهدیدهای جدی و مستقیم سراج الدین حقانی علیه امریکا و هشدار او درباره خطر ادامه دشمنی مردم افغانستان با ایالات متحده را؟
 
به هر حال حتی اگر رویکرد کنونی طالبان مبتنی بر استفاده دوگانه از ابزار زردک و آچماق در تعامل یا تقابل با جامعه جهانی باشد به نظر می رسد که آن گروه برای استقرار دولت خود در افغانستان نیازمند تعدیل رویکردهای تندروانه خود باشد و کمی بیشتر از آنچه اکنون هست در برابر مبارزات عدالتخواهانه جنبش‌های اعتراضی و پیش شرط های مطرح شده از سوی جامعه بین المللی، شکیبایی، بردباری، تعامل، تسامح و مماشات نشان دهد، در غیر این صورت اگر چهره هایی مانند سراج الدین حقانی در راس دستگاه‌های تصمیم‌ساز طالبان حضور داشته باشند و خطوط اساسی سیاست خارجی و داخلی آن گروه در زمینه‌های مختلف را تعیین کنند انتظار نمی‌رود که دولت کنونی طالبان سرنوشتی بهتر از سرگذشت نه چندان گوارای دوره اول سلطه امارت به دست آورد.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور


کد مطلب: 147163

آدرس مطلب: https://www.jomhornews.com/fa/note/147163/

جمهور
  https://www.jomhornews.com