۰

مأموریت یوناما دشوارتر از همیشه

جمعه ۲۷ حوت ۱۴۰۰ ساعت ۰۰:۳۱
نقش یوناما مانند گذشته صرفا به مثابه یک سازمان بشردوستانه، محدود می شود و انتظار نمی رود که این سازمان، ظرفیت لازم برای رهبری یک روند فراگیر سیاسی برای عبور از بحران، تضمین ثبات و تامین مشارکت و مشروعیت در دولت آینده افغانستان را داشته باشد.
مأموریت یوناما دشوارتر از همیشه
شورای امنیت سازمان ملل به تمدید ماموریت سیاسی این سازمان در افغانستان (یوناما) رای داد، نماینده روسیه اما رای ممتنع داد.
 
نماینده روسیه گفت در زمان تدوین پیش‌نویس قطعنامه تلاش کردیم که نظر حکومت طالبان را که نمایندگی سازمان ملل در آن فعالیت می‌کند، داشته باشیم اما کشورهایی که سال‌ها در افغانستان دخیل بودند، این موضوع نپذیرفتند.
 
نماینده ناروی گفت که یوناما بر اساس این قطعنامه مسئول پیشبرد گفتگوهای همه‌جانبه سیاسی، نظارت بر حقوق بشر و تداوم تسهیل کمک‌های بشردوستانه و همکاری همه طرف‌ها در افغانستان از جمله طالبان در تمام این موارد شده است.
 
نماینده امریکا نیز گفت که این قطعنامه به یوناما وظیفه داده که گفتگوها میان "افغان‌ها و جامعه جهانی" را با تمرکز بر ایجاد "دولت فراگیری" که از همه جامعه افغانستان نمایندگی کند، پیش ببرد.
 
نماینده چین هم گفت که "شاهدیم دولت موقت افغانستان (طالبان)... با اتخاذ تمهیدات به طور مؤثری به انتظارات جامعه بین الملی پاسخ داده است" بنابراین جامعه بین‌المللی باید "اصول رهبری و مالکیت افغان‌ها" را در نظر بگیرد و نگرانی‌های مشروع دولت موقت افغانستان (طالبان) در نظر گرفته شود.
 
مواضع ابراز شده از سوی نمایندگان کشورهای عضو شورای امنیت درباره تمدید مأموریت یوناما در افغانستان بازتاب دهنده منافع مشروع و غیرمشروع، زد و بندهای پنهانی و اهداف بلندمدت این کشورها در شطرنج افغانستان تحت سلطه طالبان است.
 
این نشان می دهد که قدرت های جهانی به تحولات جاری در کشور ما چگونه نگاه می کنند، طالبان را چطور ارزیابی می کنند و برای آینده ما چه برنامه هایی در سر دارند.
 
شماری از آنها در تلاش اند تا به طور فوری و مستقیم از طریق طالبان به اهداف راهبردی خود دست پیدا کنند. آنها نه دغدغه حقوق بشر را دارند و نه نگران دستاوردهای ۲۰ ساله هستند. آنان تصور می کنند که طالبان همان کسانی که اند که می توانند وضعیت را کنترل کنند و اجازه سر بلند کردن به هیچ نیروی بی ثبات کننده دیگری را ندهند.
 
این کشورها حتی شاید خود تلاش کنند تجربه های سرکوبگرانه خود را در اختیار طالبان قرار دهند و به آنها بیاموزند که چگونه با تهدید و سرکوب و ارعاب و آدمربایی و بازداشت و شکنجه و حتی مرگ مخالفان و منتقدان شان، وضعیت را تحت کنترل قرار دهند و سلطه خود را به طور کامل بر همه اقشار و طیف ها تحمیل کنند.
 
در این میان، حتی گفته می شود که جستجوی خانه به خانه بر بنیاد شیوه هایی صورت می گیرد که احتمالا کشورهایی مانند روسیه، چین و چند کشور سرکوبگر و غیر دموکراتیک در همسایگی افغانستان در اختیار طالبان قرار داده اند. همین برداشت درباره بازداشت های گسترده فعالان منتقد نیز وجود دارد.
 
به هر حال، تمدید یکساله ماموریت سیاسی سازمان ملل در افغانستان برخلاف تصور، یکصدا نبود و نشانگر اختلاف های عمیق قدرت های جهانی درباره ماموریت این سازمان در افغانستان زیر سلطه طالبان بود. به این ترتیب، به نظر می رسد که این سازمان این بار یک ماموریت دشوار را در افغانستان در پیش خواهد داشت؛ دشوارتر از هر زمان دیگری در گذشته.
 
سازمان دهی و تسهیل شرایط گفتگوهای سیاسی میان طالبان، مخالفان داخلی و قدرت های جهانی، نظارت بر وضعیت حقوق بشر و در عین حال، ایجاد رهیافت های مؤثر برای ارائه کمک های بشردوستانه به منظور مهار فاجعه انسانی، از عمده ترین رؤوس مأموریت یوناما عنوان شده است.
 
هیچیک از این موارد، آسان نیست؛ به ویژه در شرایطی که تعامل کشورها با طالبان همسان نبوده و هرکدام از قدرت ها اهداف و منافع خاص خود را در مد نظر دارند.
 
افزون بر این، طالبان که سیاست تعامل مستقیم با قدرت های بزرگ، بی اعتنا به اجماع بین المللی را روی دست گرفته اند، به نظر نمی رسد که به تصمیمات جمعی کشورها در نهادهایی مانند شورای امنیت سازمان ملل، اهمیتی بدهند. آنها مطمئن هستند که هریک از کشورهایی که در شورای امنیت، خواستار تشکیل دولت فراگیر، رعایت حقوق بشر، بهبود وضعیت زنان و دختران افغان و... در دولت طالبان هستند، در پشت پرده، چیز دیگری می گویند؛ بنابراین کابل مجبور نیست در برابر فشارها و خواسته های یوناما و سازمان ملل، احساس مسئولیت کند و پاسخگو باشد.
بنابراین، نقش یوناما مانند گذشته صرفا به مثابه یک سازمان بشردوستانه، محدود می شود و انتظار نمی رود که این سازمان، ظرفیت لازم برای رهبری یک روند فراگیر سیاسی برای عبور از بحران، تضمین ثبات و تامین مشارکت و مشروعیت در دولت آینده افغانستان را داشته باشد؛ زیرا از حمایت یکدست جامعه بین المللی و قدرت های جهانی برخوردار نیست و طالبان هم به خوبی از این موضوع آگاه اند.
 
محمدرضا امینی - جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین