برخلاف انتظارهای اولیه، هم در نشست کابل و هم در نشست قندهار، رؤوس اصلی سیاست های طالبان که بخش اعظم آن براساس همان رویکردهای دوره اول سلطه «امارت» بنا شده و در واقع همان نسخه طالبان در حال احیای مجدد است، مورد تاکید قرار گرفت تا این پیام صریح به جهان ارسال شود که تغییری در کار نیست و طالبان تحت تاثیر فشارهای خارجی، حاضر به تغییر هویت و ماهیت خود و سیاست و حاکمیت شان نیستند.

روز پنجشنبه نشست بزرگی در قندهار با اشتراک شماری از «علما»، مقام‌های حکومت طالبان و بزرگان قومی آغاز شد.
 
طالبان ادعا کرده اند که حدود ۳۰۰۰ نفر در این نشست یک روزه دعوت شده‌اند.
 
مقام‌های طالبان گفته‌اند که شرکت کنندگان در نشست قندهار در مورد «مسائل مهم ملی» گفتگو خواهند کرد.
 
هبت الله آخوندزاده؛ رهبر طالبان که در قندهار به سر می‌برد هم در این نشست شرکت و سخنرانی کرده است.
 
امیرخان متقی؛ وزیر خارجه طالبان در این نشست گفت که آنها «خواهان تعامل مثبت با جهان» هستند.
 
این نشست در حالی برگزار شده که کشته شدن ایمن‌الظواهری؛ رهبر القاعده در حمله پهپادی امریکا در کابل، گفتگوها میان امریکا و طالبان را تحت الشعاع خود قرار داده است.
 
این دومین نشست بزرگ طالبان، پس از نشست بزرگ علما در ماه گذشته در کابل است؛ نشستی که درست مانند نشست کابل، هیچ شفافیتی درباره آن وجود ندارد و شاید حتی شرکت کنندگان آن نیز نمی دانند که به جز گوش دادن به سخنرانی های احساسی رهبران طالبان درباره چه چیزی باید بحث و گفتگو کنند و در نهایت، خروجی و برایند این نشست چه باید باشد و در زمینه چه مسایلی باید تصمیم گرفته شود.
 
به نظر نمی رسد که دلیل این ابهام، اهمیت فوق العاده این گونه نشست ها باشد؛ بلکه همانگونه که در نشست کابل هم مشخص شد، این سوء مدیریت و ناتوانی در سازمان دهی، اداره و نتیجه گیری از این نوع نشست ها از سوی کارگزاران طالبان است که موجب ابهام، پیچیدگی، فقدان شفافیت و سرانجام، بی حاصل بودن آن می شود.
 
با این همه، یک نتیجه از هم اکنون مشخص است و آن اینکه سیاهی لشکر هزاران شرکت کننده در نشست های کابل و قندهار، از نظر رهبران طالبان،‌ محملی برای نمایش قدرت است.
 
آنها می خواهند با برگزاری این نوع نشست ها نشان دهند که از اقبال عمومی برخوردار اند و «علما»، بزرگان قومی و رهبران سیاسی از آنها و حکومت شان حمایت می کنند.
 
به همین دلیل، رهبران طالبان در جریان سخنرانی در نشست های کابل و قندهار، پیوسته تلاش کردند تا توجه جامعه جهانی را به آن جلب کنند و در عین حال، سیاست های تندروانه شان درباره اجرای «شریعت» و استقرار «نظام اسلامی» را تجدید و تکرار کردند.
 
به این ترتیب، برخلاف انتظارهای اولیه، هم در نشست کابل و هم در نشست قندهار، رؤوس اصلی سیاست های طالبان که بخش اعظم آن براساس همان رویکردهای دوره اول سلطه «امارت» بنا شده و در واقع همان نسخه طالبان در حال احیای مجدد است، مورد تاکید قرار گرفت تا این پیام صریح به جهان ارسال شود که تغییری در کار نیست و طالبان تحت تاثیر فشارهای خارجی، حاضر به تغییر هویت و ماهیت خود و سیاست و حاکمیت شان نیستند.
 
نکته دیگری که از اینگونه نشست ها اراده می شود «بیعت» افراد شرکت کننده در آن با ملا هبت آخوندزاده؛ رهبر طالبان است. از نظر طالبان، تنها رأی «علما» و سران قبایل، مبنای مشروعیت «نظام اسلامی» را تشکیل می دهد و عموم مردم، از عقل و دانش و تشخیص و تدبیر کافی برای گزینش رهبران سیاسی شان برخوردار نیستند. بنابراین، یکی دیگر از اهداف نشست های کابل و قندهار که شرکت کنندگان آن بر بنیاد یک سنت قبیله ای با بلند کردن دست با «امیرالمؤمنین» طالبان «بیعت» می کنند، نشان دادن «مشروعیت داخلی» دولت طالبان است.
 
بنابراین، رهبران طالبان به زعم خویش با برپایی اینگونه نشست ها دو پیام متفاوت را به مردم افغانستان و جامعه جهانی ارسال می کنند. به مردم می گویند که نخبگان و نمایندگان شایسته شما یعنی علمای دینی و بزرگان قومی «امارت اسلامی» را تایید کرده و با «امیرالمؤمنین» دست «بیعت» داده اند، پس نظام مشروع است و هرگونه مخالفت با آن «بغاوت» محسوب می شود.
 
به جهان هم پیام می دهند که این نشست های «سه هزار نفری» حکایت از قدرت و نفوذ طالبان در افغانستان دارد؛ پس جهان باید در برابر این قدرت، تمکین کند و دست از اعمال فشار و تلاش برای انزوای «امارت اسلامی» بردارد.
 
با اینهمه، نشست قندهار حتی به اندازه نشست کابل هم بازخورد سیاسی، تبلیغاتی و رسانه ای نداشت. یکی از دلایل آن شاید این بود که افکار عمومی در داخل و خارج از کشور با عنایت به نشست بی نتیجه کابل، پیشاپیش به این جمع بندی رسیده که نشست قندهار هم چیزی بهتر از آن نخواهد بود، و دومین دلیل آن هم این بود که در پی کشته شدن ایمن الظواهری در کابل، تلاش تبلیغاتی طالبان برای کسب مشروعیت داخلی یا نمایش قدرت خارجی، بی فایده است و نمی تواند بر ده ها پرسش بی پاسخ درباره ارتباطات پیچیده طالبان و القاعده، سرپوش بگذارد.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور