اشرف غنی برای شرکت در اجلاس سران سازمان همکاریهای شانگهای و اجلاس سران پنج کشور موسوم به 'بریکس' شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی به روسیه سفر کرد.
در این سفر دو روزه آقای غنی قرار است در مورد توسعه همکاریهای منطقهای برای برقراری صلح و امنیت در منطقه، چگونگی مهار تهدیدهای جدید منطقهای و چالش های اقتصادی، با سران برخی کشورهای عضو این سازمانها دیدار کند.
انتظار میرود که بخشی از ملاقات های او با رهبران کشورهای منطقه، بر سر گسترش نفوذ داعش باشد.
حکومت افغانستان گفته که گروه داعش در سه ولایت هلمند، ننگرهار و فراه شروع به فعالیت کرده است و دولت برای مبارزه با این گروه برنامه های مشخصی را روی دست دارد.
افغانستان در یک و نیم دهه گذشته از متحدان نزدیک امریکا در منطقه بوده؛ اما روابط خود را با روسیه نیز در جریان حکومت ۱۳ ساله آقای کرزی حفظ کرده و توسعه داده است.
این نخستین سفر اشرف غنی به روسیه پس از روی کار آمدن او به عنوان رییس جمهور افغانستان از ۹ پیش است.
این سفر اما فقط از این حیث، حایز اهمیت راهبردی نیست؛ بلکه اجتماع رهبران مهم سیاسی و اقتصادی منطقه در روسیه، این فرصت را برای او فراهم میکند که رایزنیهای وسیعی را با مهمترین قدرتهای سیاسی، اقتصادی و نظامی منطقه در خصوص مسایل مبتلابه افغانستان و جهان، راه اندازی کند.
پیشبینی می شود مبارزه با تروریزم و داعش در محور اصلی گفتگوهای او با رهبران قدرت های منطقه ای به ویژه روسیه و چین و هند باشد.
این سه کشور، اخیرا بارها نسبت به ظهور داعش و توسعه تروریزم و ناامنی در افغانستان ابراز نگرانی کرده اند.
آنها همچنین تلاش های مشترک و سازمان یافته ای را برای مقابله با تهدید بالقوه تروریزم از افغانستان بر علیه این کشورها و حوزه های نفوذ آنان در منطقه به راه انداخته اند؛ تلاش هایی که البته مشخص نیست تا چه حد مطلوب و مورد نظر اشرف غنی و تصمیم گیران سیاسی و امنیتی ارگ ریاست جمهوری است.
تصور نمی شود او از این تلاش ها، حمایت و استقبال کند. انگیزه های متفاوت و مختلفی، احتمالا مانع از این اقدام می شوند.
از یکسو گفته می شود که حامد کرزی؛ رییس جمهوری پیشین، بعنوان حلقه وصل قدرتهای منطقه ای برای فعالتر شدن آنها در قبال تحولات افغانستان عمل می کند.
کرزی پیشتر سفرهایی را به کشورهای هند، چین و روسیه انجام داده و رایزنی های فشرده و مفصلی را با مقامات ارشد این کشورها صورت داده است.
از آقای کرزی اکنون آشکارا به عنوان یک عنصر مخالف ناتو و امریکا و از منتقدان جدی عملکرد و اهداف آنها در افغانستان یاد می شود.
او همچنین در خصوص نقش امنیتی و سیاسی قدرت های منطقه ای در افغانستان، دیدگاه هایی اساسا متفاوت با اشرف غنی دارد.
اشرف غنی برای دست یافتن به صلح، سیاست نزدیکی با اسلام آباد را در پیش گرفته و در این راستا حتی حاضر شده است قربانی ها و هزینه های سنگینی نیز بپردازد؛ بخشی از این هزینه ها عملا از میراث سیاسی حاکمیت ۱۳ ساله کرزی، به خصوص در رابطه با هند تامین می شود.
برخی خبرها حاکی از بروز تنش جدی در روابط دوجانبه کرزی- غنی پس از اعلام خبر امضای تفاهمنامه استخباراتی میان افغانستان و پاکستان است.
غنی همچنین عملا پیمان استراتژیک با هند را معلق کرده و روابط دو کشور را به سطح عادی تنزل داده است.
در برابر، سیاست تقویت روابط با پاکستان را روز به روز تقویت کرده است.
افزون بر آنکه امضای سریع و بی درنگ پیمان های امنیتی با امریکا و ناتو در ابتدای روی کار آمدن غنی، به مذاق کرزی و طبعا روسیه و چین و حتی هند خوش نیامد.
بنابراین، با توجه به مانورهای سیاسی کرزی در قطب شرقی قدرت جهان، امکان مانور زیادی برای غنی در این حوزه وجود ندارد؛ اما او بدون تردید از قدرت رو به افزایش روسیه در منطقه و جهان آگاهی دارد و همچنین همپیمانی روسیه و چین و هند در موضوع افغانستان را نمی تواند نادیده بگیرد.
با این وصف، چشمداشت های او از این سفر افزون بر مسایل اقتصادی و توسعه روابط عادی دوجانبه، به ناگزیر به حوزه امنیت و همکاری های نظامی نیز کشیده خواهد شد؛ به ویژه اینکه روسیه کماکان ترمیم تسلیحات باقیمانده از زمان شوروی در نیروهای مسلح افغانستان را بر عهده دارد.
چشم انداز این سفر نیز تحت تاثیر جو سنگین جنگ قدرت میان شرق و غرب از یکسو و جنگ قدرت میان اشرف غنی و کرزی از سوی دیگر، قرار خواهد داشت.
محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور