به گزارش خبرگزاری جمهور، افغان ها در شرایطی تاریخ 28 اسد سال 1298 یا 1919 میلادی را روز استقلال و استرداد کشور از بند انگلیسی ها دانسته و بر وحدت ملی، استقلالیت، تمامیت ارضی کشور نیز تأکید می ورزند که تاهنوز هم مداخله کشورهای خارجی در عرصه های مختلف کشور مشهود است.
گفتنی است که همه ساله از این روز بزرگ در نقاط مختلف کشور با برگزاری مراسم خاصی تجلیل به عمل آمده و از نظرکارشناسان این روز، روزی بوده که حکومت دوره امان الله خان توانسته استقلال سیاست خارجی خویش را از انگلیس بگیرد.
داکتر محی الدین مهدی نماینده مردم بغلان در مجلس نمایندگان افغانستان با تأکید بر موارد فوق خاطرنشان می سازد:‌ زمانی که این استقلالیت از حکومت انگلیس گرفته شد، افغانستان به شکل کامل مانند هندوستان تحت استعمار این حکومت قرار نداشت و در این سال پادشاه وقت توانست در بعد سیاست خارجی، استقلال کشور را به دست بیاورد.
وی می افزاید:‌ در آن دوره افغانستان نمی توانست به شکل مستقلی در رابطه با تعاملات سیاسی خویش تصمیمی داشته باشد و این تعاملات بر اساس منافع انگلیسی ها و تحت سلطه آنها رقم می خورد.
وی بیان می دارد: بعد از این دوره حکومت ها تا حال در افغانستان نتوانسته اند بدون تکیه داشتن برکشورهای خارجی بقا داشته باشند؛ بدین معنا که در عصرحاضرکشورها به یکدیگر وابستگی متقابل داشته و نمی توانند بدون این وابستگی به امور خویش بپردازند.
رمضان بشردوست عضو مجلس نمایندگان نیز در گفتگو با خبرنگارجمهور میگوید:‌ در زمان امان الله خان افغانستان از بعد حقوقی، فرهنگی و اقتصادی استقلال کامل را داشت اما در بعد سیاسی برخی از سیاستمداران آن زمان تحت تأثیر شوروی قرار داشتند و سیاست خارجی نیز تحت سلطه انگلیسی ها قرار داشت.
وی می افزاید: بعد از دوره امان الله خان و استقلالی که در آن زمان به دست آمد، این استقلالیت دستخوش تغییراتی گردید که متاثر از کشورهای خارجی بوده و روی محور منافع آنها نیز می چرخید.
به گفته وی، در استقلال سیاسی بعد از سال 1298 تا حال نقش افغانیت، اسلامیت و ملیت بسیار کمرنگ بوده و منافع خارجی نیز بیشتر نقش داشته اند.
آقای بشردوست تصریح میکند: در حال حاضر حکومت افغانستان از لحاظ حقوقی استقلالیت کامل را دارد و میتواند بر اساس قانون اساسی کشور اقدام نماید اما در بخش سیاسی نیز تا هنوز هم ما وابسته به کشورهای خارجی می باشیم.
 به عقیده وی،‌ تا هنوز هم امنیت انتخابات و امنیت کشور از سوی کشورهای خارجی تأمین میگردد و همچنین اقتصاد کشور کاملاً وابسته به خارجی ها و کمک جامعه جهانی می گردد تا جایی که "پول چای ریاست جمهوری" نیز از خارج کشور می باشد.
موصوف در رابطه با نقض حاکمیت قانون و استقلال افغانستان از سوی کشورهای خارجی با انجام برخی از فعالیتهایشان مانند انجام عملیات های شبانه خاطر نشان می سازد: در ارتباط با این موضوع حکومت افغانستان اجازه به جامعه جهانی و نیروهای مستقر در کشور داده و تا هنوز آن میثاق نیز پابرجاست اما از لحاظ حقوق بین الملل این اعمال خلاف حاکمیت قانون و استقلالیت یک کشور می باشد.
این درحالی است که تا هنوز هم مداخله کشورهای خارجی به خصوص ایالات متحده امریکا در کشور جریان داشته و در اکثر موارد تصمیم گیریهای دولتمردان ما متاثر از نظرات این کشورها نیز می باشد.
 راضیه عبداللهی – جمهور