جمهور - هرات – خواف، شاهراه اسلام قلعه را خلوت می‌کند

هرات – خواف، شاهراه اسلام قلعه را خلوت می‌کند

در کشوری که راه‌های جاده‌ای پر از چاله، ازدحام و خطر هستند، خط آهن هرات–خواف در حال کاهش وابستگی به حمل‌ونقل جاده‌ای است.

در حاشیه ایستگاه روزنک، جایی که صدای فلزی چرخ‌های قطار بر ریل‌ها در دشت‌های باز غرب افغانستان می‌پیچد، مردان و زنان با نگاه‌هایی پر از امید و چشمانی خسته از سال‌ها محدودیت، شاهد تحولی تازه در جابه‌جایی کالا هستند. خط آهن هرات–خواف که اکنون ماهانه ده‌ها هزار تن بار را جابه‌جا می‌کند، در حال تبدیل شدن به شریان تازه‌ای برای اقتصاد شکننده افغانستان است.

ضیا رحمانی، مسئول نمایندگی کنسرسیوم ریلی افغانستان، در حالی که به صف واگن‌های باری اشاره می‌کند، می‌گوید: «ما هر ماه حدود چهل هزار تن کالا از این مسیر منتقل می‌کنیم. امیدواریم این رقم به ۵۰ هزار تن برسد. این برای ما یک رکورد بزرگ خواهد بود.» او صدایش را بلند می‌کند تا از میان صدای ترمز قطار شنیده شود و تأکید می‌کند که این رشد نه‌تنها به سود تجار، بلکه به نفع کل ساختار اقتصادی غرب افغانستان است.

به گزارش خبرگزاری جمهور، این خط آهن که افغانستان را به ایران متصل می‌کند، مسیر مهمی برای انتقال کالاهایی چون مصالح ساختمانی، سیمان، سنگ، مواد غذایی و حتی محصولات صنعتی است. عابدی، معاون کنسرسیوم ریلی، توضیح می‌دهد: «هر روز قطارهایی پر از آرد، برنج، آهن‌آلات و مصالح وارد هرات می‌شود. در مسیر برگشت هم محصولات صادراتی افغانستان، از سنگ مرمر گرفته تا خشکبار، به بازارهای ایران و فراتر از آن می‌رود.»

اما این مسیر تنها یک دستاورد اقتصادی نیست. در کشوری که راه‌های جاده‌ای پر از چاله، ازدحام و خطر هستند، خط آهن هرات–خواف در حال کاهش وابستگی به حمل‌ونقل جاده‌ای است. احمد احراری، یکی از تاجران باسابقه هرات، می‌گوید: «از وقتی این خط فعال شده، ترافیک جاده هرات–اسلام‌قلعه کم‌تر شده. هم امنیت جاده بیشتر شده، هم زمان انتقال کوتاه‌تر.»

مولوی غلام‌الدین محمدی، فرمانده امنیتی ایستگاه روزنک، هم روایت خودش را دارد. در گوشه‌ای از محوطه ایستگاه، زیر سایه‌بان فلزی، او از «اشتیاق تاجران» می‌گوید: «هر روز مراجعات زیاد شده. بعضی تاجرها که قبلاً با موتر باری کار می‌کردند، حالا بارشان را با قطار می‌فرستند. هم هزینه‌اش پایین‌تر است، هم خیالشان از بابت امنیت بار راحت‌تر.»

در این میان، تجار کوچک نیز از این مسیر جدید بهره برده‌اند. فرهاد رسولی، که واردات مصالح ساختمانی دارد، با لبخندی خسته اما راضی می‌گوید: «حمل‌ ونقل با قطار ارزان‌تر است. همین باعث شده بتوانیم قیمت نهایی کالا را برای مشتری‌ها پایین بیاوریم. قبلاً مسیر طولانی و پرهزینه بود، اما حالا سریع‌تر و مطمئن‌تر به مقصد می‌رسد.»

خط آهن هرات–خواف، که بخشی از پروژه اتصال افغانستان به شبکه ریلی منطقه است، نه‌تنها در کاهش هزینه‌های تجارت نقش دارد، بلکه می‌تواند به تدریج نقش افغانستان را در زنجیره تأمین کالا در آسیای میانه و جنوب آسیا تقویت کند. کارشناسان اقتصادی معتقدند که در صورت افزایش ظرفیت و ادامه همکاری با همسایگان، این مسیر می‌تواند افغانستان را از یک گذرگاه محدود به یک پل تجاری مهم تبدیل کند.

اما برای برخی تاجران، مسیر تازه هرچند امیدبخش است، خالی از نگرانی نیست. حمید میاخیل، تاجر مصالح ساختمانی در هرات، با نگاهی محتاط به ردیف واگن‌ها می‌گوید: «همه ما از این خط آهن راضی هستیم، اما هنوز مشکلاتی هست که نمی‌شود نادیده گرفت. زیرساخت‌ها کامل نیست، واگن باری به اندازه کافی نداریم و بیشتر امکانات هم دست طرف ایرانی است. اگر بار بیشتر شود ولی تجهیزات و مدیریت رشد نکند، ممکن است زمان‌بندی قطارها به‌هم بخورد و کیفیت خدمات پایین بیاید. تجارت با قطار باید سریع و دقیق باشد، وگرنه مزیتش از بین می‌رود.»

خط آهن هرات–خواف با طول حدود ۲۲۵ کیلومتر، حاصل توافق ایران و افغانستان برای اتصال غرب افغانستان به شبکه ریلی منطقه است. ساخت آن از اوایل دهه ۱۳۸۰ آغاز شد اما به دلیل جنگ و کمبود بودجه سال‌ها طول کشید. سرانجام در سال ۱۳۹۹ بخش عمده مسیر افتتاح شد و ایستگاه روزنک به مرکز اصلی جابه‌جایی کالا در این خط بدل گردید.

خبرگزاری جمهور - ولایت هرات