همه ما با چالش ها و مشکلات مواجه می شویم با این حال هر کس به شیوه خاص خود به اینگونه مسائل پاسخ می دهد. مشکلات نردبانی برای صعود انسان به بالاترین قله های زندگی است. پیام این نوشتار مشکلات انسان ساز است. هدف خداوند از مشکلات زندگی، ساختن و تعالی انسان است. مشکلات نقش با ارزش در پیشرفت و رشد افراد دارند، گستره بینش انسان را وسعت می بخشد و توان او را برای هر چه بهتر ساختن زندگی بالا می برد. حافظ می سراید:
  زمشکلات طریقت، عنان متاب ای دل
  که مرد راه نیندیشد از نشیب و فراز
زندگی جنبه های مختلفی دارد و درآن تلخی، شکست، ناکامی، اندوه و سختی های فراوانی وجود دارد، قران کریم نیز می فرماید: لَقَدخََلَقنَا الانِسانَ فی کَبَد. یعنی ما انسان را در رنج آفریدیم. این آیه بیان می کند که انسان در رنج و سختی آفریده شده و در تمام زندگی می تواند سختی ها را تحمل کند پس بهتر است که زیر بار سختی های دنیا برود تا به راحتی آخرت برسد.
اصولاً افراد در برابر مشکلات دو نوع عکس العمل نشان می دهند:
برخی از افراد نمی خواهند با مشکلات رو به رو شوند و حتی ممکن است موادمخدر یا انزوا طلبی را برگزینند تا فکر به مشکلات، آنها را نیازارد. از نظر این نوع افراد بزرگترین راه حل مسائل، پاک کردن صورت مسأله از طریق نادیده انگاشتن آن است. آنها امیدوارند با گذر زمان فرجی حاصل شود و مشکلات خودبه خود حل شوند.
اما عده ای هم هستند که به استقبال مسائل و شرایط دشوار می روند. هرچند آنها آزرده می شوند اما می دانند بهترین راه حل، فائق آمدن بر دشواری هاست.
آنتونی رابینز{ روان شناس آمریکایی} می گوید: هدف از زندگی رشد و تعالی است، هدفی که بدون وجود مشکلات راهی برای دست یافتن به آن نخواهید یافت. مشکلات به شما انگیزه پیشرفت و رشد می دهد، در واقع باید کلمه مشکل در ذهن شما به تداعی پیشرفت باشد، به طوری که هر زمان به مشکلی برمی خورید بلافاصله به جای احساس ناامیدی و ترس، از اینکه می توانید ظرفیت وجودی خود را گسترش دهید شاد شوید.))
بنابراین مشکلات، فرصت هایی هستند که به ما داده شده تا بتوانیم جوهر وجود خود را آشکار کنیم. انسان باید در برابر مشکلات به شیوه مثبت به زندگی بنگرد تا روحیه لازم برای مقابله با آن را نیز داشته باشد.
می توان راه های مقابله با مشکلات را به سه بخش مهم بیان کرد که عبارتند از:
1) مهارت خودآگاهی: (( نخستین گام برای مقابله با مشکلات، شناسایی کردن آن است. بسیاری از افراد با اینکه مشکلات زیادی دارند اما نمی توانند آن را شناسایی کنند چرا که خود را نمی شناسند. خودآگاهی به معنی توانایی شناخت نقاط ضعف، نقاط قوّت،خواسته ها، نیازها، و تصویر واقع بینانه از خود است تا حقوق فردی، اجتماعی و مسئولیت های خود را بهتر بشناسیم. فرد موفق کسی است که از یک خودآگاهی واقعی برخوردار باشد. او در برابر مشکلات و پیشامد های ناگوار  به خوبی می تواند خود را با مشکلات زندگی وفق دهد. بنابراین کسب این مهارت به ما این توان را می دهدکه مشکلات را به خوبی شناسایی کرده و با آن مقابله کنیم.))
2) مهارت پرسشگری از خود: (( یکی از مؤثرترین روشها برای مقابله با مشکلات، مهارت پرسشگری از خود است.هنگامی که اتومبیل متولد شد صدها نفر دست به ساختن آن زدند اما هنری فورد با بقیه فرق داشت، او از خود پرسید: چگونه می توانم این ماشین را به تولید انبوه برسانم.؟ بنابراین نخستین فرق میان افراد موفق و افراد ناموفق این است که افراد موفق سئوالات بهتری از خود پرسیده اند و در نتیجه پاسخ های بهتری نیز گرفته اند.
آنتونی رابینز می گوید: کیفیت زندگی هر کسی را نوع سئوالاتی که از خود می پرسد تعیین می کند.)) بنابراین اگر می خواهیم کیفیت زندگی خود را تغییر دهیم باید تغییری را در سئوالاتی که از خود می پرسیم به وجود آوریم، سئوالاتی از این دست که چگونه می توانم این مشکل را حل کنم و یا چگونه می توانم از این موقعیت استفاده کنم.؟))
3) مهارت تفکر خلاق: ((تفکر خلاق می تواند بهترین سلاح برای مبارزه با مشکلات باشد. مهارت تفکر خلاق قدرت کشف و تولید اندیشه جدید را برای ما فراهم می سازد. مهارت تفکر خلاق به ما کمک می کندکه در مواجهه با مشکلات و حوادث ناگوار، چگونه احساسات منفی خود را به احساسات مثبت تبدیل کنیم.تفکر خلاق نوع دیگر دیدن است، در این تفکر هیچگاه مشکل، یک عامل مزاحم به حساب نمی آید بلکه یک فرصت برای کشف راه حل نو و بدیع تلقی می شود که کمتر کسی به آن توجه کرده است.))
کسی که سعی می کند از یک مشکل فرار کند، دیر یا زود گرفتار مشکل بزرگتری می شود. این قانون زندگی است! یعنی کسی نمی تواند از مشکلی فرار کند. هر مشکل یک استاد است. هر سختی، درسی که نیاز داریم بیاموزیم را به ما می آموزد، در واقع بیش از آنکه مشکل بر ما نازل شود، توان مقابله با آن نیز به ما داده شده است. خداوند هرگز مسئله ای را بزرگتر از توانایی و قدرتمان پیش روی ما نمی گذارد.
یکی از مهم ترین و اساسی ترین مشکلاتی که انسان ها دارند این است که فراموش کرده اند برای چه به دنیا آمده اند. قرار نبوده زندگی راحت و بدون دردسر باشد و همچنین بدون هیچ مشکلی باشد. زندگی به این منظور طراحی شده است که ما را با چالش رشد و تغییر روبرو کند تا انسانی خودآگاه تر، مهربان تر و کمال یافته تر شویم. پس بنابراین در دل هر زحمتی، رحمتی است و بعد از هر رنجی، گنجی نهفته است.
 همینطور که قران کریم نیز می فرماید: اِنّ مَعَ العُسرِ یُسرا. یعنی مسلماً بعد از هر سختی آسانی است. آنکس که مشکلات را تحمل کند و در برابر طوفان ها ایستادگی به خرج دهد روزی میوه شیرین آن را خواهد چشید.
سید مهدی حسینی- ارسالی به خبرگزاری جمهور