اشرف غنی؛ رئیس جمهوری، پیروزی جو بایدن و کاملا هریس را در انتخابات ریاست جمهوری امریکا تبریک گفته و افزوده که مشارکت استراتژیک با امریکا تداوم خواهد یافت.
آقای غنی گفته است که واشنگتن شریک استراتژیک کابل است. این مشارکت استراتژیک در روند مبارزه با دهشتافکنی و برقراری صلح و ثبات در افغانستان تقویت و تداوم خواهد یافت.
روابط دولت اشرف غنی با دونالد ترامپ، پرفراز و فرود و گاه تیره و پرتنش بود.
ترامپ در زمستان سال گذشته گفته بود، پس از خروج امریکا از افغانستان"احتمالا طالبان بر حکومت افغانستان غلبه" کند. او همچنین با طالبان موافقتنامه صلح امضا کرد که براساس آن دولت افغانستان مجبور شد، ۵ هزار جنگجوی این گروه از زندانها رها کند.
آقای ترامپ در سپتامبر ۲۰۱۹ به خبرنگاران در کاخ سفید گفت که طالبان "گروه بسیار با هوش و سرسختی است، در عین حال این گروه از جنگ خسته است."
در چنین شرایطی کاملا واضح است که اشرف غنی و دولت او طرفدار پیروزی جو بایدن بودند؛ اما این طرفداری پیش از آنکه به خاطر خود بایدن و سیاست های او در قبال صلح و جنگ افغانستان باشد، به منظور شکست ترامپ بود.
کابل انتظار دارد با رفتن ترامپ، سیاست اصولی کاخ سفید برای خروج غیر مسئولانه و سریع نیروهای امریکایی از افغانستان، متوقف شود و پیمان صلح دوحه که میان طالبان و نماینده دولت ترامپ امضا شده نیز بی اعتبار گردد.
یکی دیگر از انتظارات دولت آقای غنی این است که جو بایدن با برخورد مسئولانه در قبال مساله افغانستان به پیمان های دوجانبه میان کابل و واشنگتن بازگردد؛ پیمان هایی که در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما امضا شدند؛ هنگامی که جو بایدن معاون او بود.
بنابراین از نظر دولت آقای غنی، جو بایدن باید «اتحاد استراتژیک» کابل – واشنگتن را که تحت الشعاع یکجانبه گرایی ترامپ، اراده معطوف به خروج او و پیمان صلح امریکا – طالبان، عمیقا مورد خدشه و سؤال قرار گرفته، دوباره احیا کند.
با این حال، هنوز مشخص نیست که بایدن چه برخوردی با میراث ترامپ درباره افغانستان خواهد کرد. آنچه در حال حاضر وجود دارد این است که امریکا با طالبان یک پیمان رسمی صلح امضا کرده است و بایدن هم در دوران کارزارهای انتخاباتی خود، هیچ انتقادی بر آن وارد نکرد.
از سوی دیگر، شواهد نشان می دهد که جو بایدن حتی زمانی که معاون باراک اوباما بود با حضور نیروهای نظامی امریکا در افغانستان، مخالف بود، پاکستان را ۵۰ بار مهم تر از افغانستان می دانست و باور داشت که طالبان، دشمن امریکا نیستند و مشکل داخلی دولت افغانستان محسوب می شوند.
بنابراین با وجود آنکه آرزوی اشرف غنی درباره شکست دونالد ترامپ، تحقق یافته است؛ اما هیچ اطمینانی وجود ندارد که امریکا در سایه رهبری جو بایدن بار دیگر به تعهدات پیشین خود با کابل بازگردد، «اتحاد استراتژيک» دوباره احیا شود و حتی پیمان صلح ترامپ با طالبان، فسخ گردد.
دست کم شواهد محکمی وجود دارد که نشان می دهد، بایدن هم خواستار خروج نیروهای امریکایی از افغانستان است؛ زیرا مصمم است به «جنگ های بی پایان» پایان دهد و خروج، تنها راه پیش روی او خواهد بود.
با این حال، پیش بینی می شود رییس جمهور جدید امریکا بیش از سلف خود به نگرانی ها و دغدغه های متحدان سنتی و استراتژيک آن کشور به ویژه درباره جنگ و صلح در افغانستان، احترام و اعتنا نشان دهد و هر تصمیمی درباره آینده این جنگ را در مشورت و همکاری نزدیک با شرکای راهبردی ایالات متحده در ناتو اتخاذ و عملیاتی کرد؛ کاری که ترامپ اعتقادی به آن نداشت و این امر، موجب نارضایتی و نگرانی اروپا و ناتو شده و در شراکت استراتژيک اروپا با امریکا شکاف ایجاد کرده بود.
از این منظر، یکی از مواردی که می تواند اشرف غنی را همچنان نسبت به آینده امیدوار نگه دارد، نگرانی های اروپا از بازگشت طالبان به قدرت و از میان رفتن دستاوردهای دو دهه اخیر افغانستان در حوزه دموکراسی، حقوق بشر، حقوق زنان و مبارزه با تروریزم است. آقای غنی اگرچه شاید نتواند بهتر از سلف خود کرزی، توجه و حمایت بایدن از مواضع اش در برابر طالبان را جلب کند؛ اما شاید از رهگذر اروپایی ها قادر به تغییر رویکرد دولت کنونی امریکا در این زمینه شود؛ چیزی که البته لزوما به معنای همکاری های پایدار و بلندمدت استراتژیک میان کابل و واشنگتن نخواهد بود و به احیای اتحاد به اصطلاح استراتژيک میان آنها کمکی نخواهد کرد؛ زیرا بایدن حتی زمانی که معاون اوباما بود به آن اعتقادی نداشت.
علی موسوی - جمهور