پیامدهای بی‌پایان یک توافق؛ ۷ هزار زندانی طالبان در انتظار آزادی

17 قوس 1399 ساعت 18:11

همانگونه که دولت کابل در آزادی ۵ هزار زندانی خطرناک طالبان، هیچ اراده و قدرت تصمیم گیری نداشت، در آزادی ۷ هزار نفر باقیمانده هم وضعیت مشابهی خواهد داشت.


امضای توافقنامه دوحه میان امریکا و طالبان، بسیاری از معادلات صلح و جنگ را جا به جا کرد. یکی از پیامدهای مهم این توافق، مشروعیت بخشیدن به طالبان و تغییر جایگاه آن از یک گروه تروریستی به یک بازیگر پرقدرت سیاسی بود. در مقابل، امضای این توافق که در غیبت کامل دولت افغانستان صورت گرفت، از اعتبار و اقتدار دولت به صورت غیر قابل ترمیمی کاست و آن را در روند صلح در حاشیه قرار داد.
 
با این حال، پیامدهای این توافق به همینجا ختم نمی شود و حتی با وجود آزادی پنج هزار زندانی خطرناک طالبان از زندان های دولتی، به نظر می رسد که ابعاد تازه این توافق در آینده نزدیک آشکار می شود. یعنی به هر میزانی که به پایان حکومت ترامپ در امریکا نزدیک تر شویم به احتمال زیاد، زوایای جدید این توافق نیز بیشتر نمایان خواهد شد؛ زیرا طالبان در تلاش اند تا پیش از آنکه ترامپ کاخ سفید را ترک کند به خواسته های اصلی و استراتژيک خود در توافق دوحه دست یابند و مهم تر تر از آن، موضع دولت افغانستان در مذاکرات برای توزیع قدرت را بیشتر از پیش تضعیف کنند.
 
در همین زمینه، راس ویلسن؛ کاردار سفارت امریکا در افغانستان می‌گوید که طالبان توقع دارند که هفت هزار زندانی دیگر این گروه نیز از زندان‌های دولت افغانستان رها شوند.
 
او گفت که طالبان با وجود اینکه توافق دوحه را به شکل درست عملی نکرده‌اند، توقع آزادی زندانیان باقی‌مانده شان را دارند.
 
او افزود: رهایی هفت هزار زندانی دیگر طالبان به گونه مشخص در توافق امریکا با طالبان پیش‌بینی شده و با در نظرداشت شرایط آن توافق‌نامه طالبان توقع دارند که در رهایی زندانیان تا اواسط دسامبر، پیشرفت صورت گیرد.
 
ویلسن علاوه کرده که «تمام بخش‌های توافق‌نامه دوحه وابسته با همدیگر و مشروط است و چنین شده نمی‌تواند که بخشی از آن عملی و به بخش‌های دیگر بی‌توجهی شود.»
 
اخیرا زلمی خلیلزاد هم در دیدار با ملا برادر در قطر در مورد سرنوشت زندانیان طالبان و حذف نام اعضای این گروه از فهرست سیاه، گفتگو کرد.
 
فرستاده دیپلماتیک امریکا در کابل در حالی از خواسته تازه طالبان پرده برمی دارد که تا پیش از اینِ اظهارات، هیچکس حتی نمی دانست که آزادی ۷ هزار زندانی دیگر طالبان نیز بخشی از توافق دوحه است. قبل از این تصور می شد که امریکا و طالبان در چارچوب این توافق، تنها در زمینه آزادی همان ۵ هزار زندانی طالبان، به نتیجه رسیده اند که چندی پیش در چند نوبت از سوی دولت افغانستان و تحت فشارهای آشکار و شدید امریکا آزاد شدند.
 
نکته قابل تأمل این است که راس ویلسن در این باره هیچ اشاره ای به موضع رسمی دولت افغانستان در خصوص آزادی ۷ هزار زندانی دیگر طالبان نمی کند و تنها بر این نکته تأکید می کند که توافقات دوحه، مشروط است و نمی توان بدون تحقق یک پیش شرط، خواستار برآورده شدن یک شرط شد.
 
این به معنای آن است که امریکا هیچ شأن و جایگاه حقوقی و قانونی برای دولت افغانستان به عنوان یک واحد مستقل و مشروع سیاسی قایل نیست و عملا آن را اداره ای دست نشانده و گوش به فرمان واشنگتن می داند.
 
این در حالی است که دولت برای فراهم کردن یک توجیه صوری برای تصمیم خود مبنی بر آزادی ۵ هزار زندانی طالبان، زیر فشار امریکا ظرف یک هفته، جرگه مشورتی را برگزار کرد. پرسش این است که آیا این بار هم نمایش مشابهی انجام می شود یا نه امریکا رأسا دستور آزادی ۷ هزار زندانی طالبان را می دهد؟
 
هر اتفاقی که رخ دهد تفاوتی در نتیجه ایجاد نمی شود؛ زیرا همانگونه که دولت کابل در آزادی ۵ هزار زندانی خطرناک طالبان، هیچ اراده و قدرت تصمیم گیری نداشت، در آزادی ۷ هزار نفر باقیمانده هم وضعیت مشابهی خواهد داشت و در نهایت، این امریکا و طالبان هستند که بدون اعتنا به مخالفت یا موافقت کابل، راه خود را می روند و مفاد توافقنامه دوحه را یک به یک، اجرایی می کنند؛ توافقنامه ای که دولت افغانستان، هیچ نقشی در آن نداشت؛ اما همچنان باید هزینه پیامدهای بی پایان آن را بپردازد و همه روزه در برابر خواسته های امریکا و طالبان با حقارت، تمکین کند.
 
این سرنوشت کشوری است که دولتمردان آن، به جای تکیه به قدرت مردم و اعتنا به خواسته ها و آرمان های آنان، بقای خود را منوط به ادامه حمایت یک قدرت سلطه گر خارجی کرده اند. در نتیجه، همان قدرت خارجی، بدون کمترین اعتنایی برنامه های خود را پیاده می کند و در این زمینه حتی توجه نمی کند که دولتی در کابل وجود دارد یا نه.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور


کد مطلب: 134185

آدرس مطلب: https://www.jomhornews.com/fa/note/134185/

جمهور
  https://www.jomhornews.com