آتش سوزی های مهیب، گرمای بی سابقه و مرگبار و شکسته شدن رکورد گرمایش در بسیاری از مناطق جهان از دیگر نشانگان یک فاجعه عظیم زیست محیطی و اقلیمی است که در نتیجه جنون انسان طماع و زیانکار در استفاده بی رویه از سوخت های فسیلی و تولید بی پروای گازهای گلخانه ای به وجود آمده و آینده زندگی جمعی در جهان کنونی را تهدید می کند.

آنتونیو گوترش؛ دبیر کل سازمان ملل در جریان سفرش به پاکستان، خواستار حمایت عظیم بین‌المللی شد و به کشورهای جهان درباره پیامدهای تولید گازهای گلخانه‌ای گفت: دیوانگی را متوقف کنید.
 
به گفته او برآورد اولیه از خسارات ناشی از بارندگی‌ و سیل در پاکستان حدود ۳۰ میلیارد دالر است.
 
گوترش گفت سیل عظیم بیش از ۳۳ میلیون نفر را تحت تأثیر قرار داده و یک‌سوم کشور را زیر آب برده و میلیون‌ها نفر مجبور به ترک خانه‌های خود شده‌اند.
 
گوترش همچنین گفت: «هیچ خاطره‌ای از چیزی شبیه به آنچه که با تأثیر تغییرات آب و هوایی در پاکستان رخ داده‌است» وجود ندارد و تعداد تلفات و قربانیان وحشتناک است.
 
او افزود: پاکستان و سایر کشورهای در حال توسعه بهای هولناکی را برای سرسختی گازهای گلخانه‌ای بزرگی که همچنان روی سوخت‌های فسیلی شرط‌بندی می‌کنند، می‌پردازند.
 
آقای گوترش افزوده‌: من یک فراخوان جهانی صادر می‌کنم: جنون را متوقف کنید. اکنون در انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری کنید.
 
او هچنین گفت: به جنگ با طبیعت پایان دهید.
 
پیام گوترش بسیار واضح تر از آن بود که نیازمند تفسیر باشد. جهان در آستانه یک فاجعه عظیم انسانی و زیست محیطی نیست، در متن آن است و همین اکنون آن را تجربه می کند.
 
سیل در پاکستان به عنوان یکی از بزرگترین فجایع ناشی از تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین که عامل انسانی دارد، کمتر مورد توجه قرار گرفت. به ویژه در افغانستان که مردم غالبا از پاکستان کینه به دل دارند و به آن به مثابه دشمن نگاه می کنند، فجایع مرگبار اخیر، کمتر تاثرانگیز و نگران کننده به نظر آمد؛ اما برای تغییر این نگاه، به جز توصیه های انسانی و اخلاقی، یک راه دیگر نیز وجود دارد و آن هشدار درباره خطر فراگیری است که مرزها را درنوردیده و سراسر زیست بوم انسان را فراگرفته است.
 
همان گونه که در پیام آنتونیو گوترش نیز تصریح شده، این خطر ناشی از جنون و جنایت انسان است؛ چیزی که جهان را به جهنم زنده تبدیل کرده و آینده تیره و تاری را برای زندگی در کره خاکی برای انسان ها متصور می شود.
 
از این منظر، پاکستان تنها یک واحد سیاسی نیست که دولت آن به دلیل حمایت های آشکارش از تروریزم و دخالت طولانی و مستمرش در امور داخلی کشورهایی مانند افغانستان، مستوجب این فاجعه عظیم شناخته شود، این بحرانی است که به مرزهای ملی و قلمروهای سرزمینی یک کشور محدود نمی ماند و دیر یا زود دامن بسیاری از کشورهای جهان را فرامی گیرد.
 
همین اکنون بسیاری از مناطق افغانستان، شاهد خشکسالی های بی سابقه هستند. مردم حتی برای تامین آب آشامیدنی شان با مشکلات رقت انگیزی دست و پنجه نرم می کنند. به عنوان نمونه، دولت محلی طالبان در سرپل مجبور شده است برای هزاران خانواده با تانکر آب آشامیدنی برساند. این ناشی از کاهش منابع آبی، خشکسالی های طولانی و خشک شدن سفره های زیرزمینی است که عامل اصلی آن تغییرات آب و هوایی در مقیاس جهانی دانسته می شود.
 
بارش برف نابه هنگام در نخستین روز تابستان امسال در شماری از مناطق کشور نیز هرگز نشانه خوبی نیست. این نشان می دهد که طبیعت از روال طبیعی خود خارج شده و نظم هستی مختل گشته است.
 
افزون بر این، آتش سوزی های مهیب، گرمای بی سابقه و مرگبار و شکسته شدن رکورد گرمایش در بسیاری از مناطق جهان از دیگر نشانگان یک فاجعه عظیم زیست محیطی و اقلیمی است که در نتیجه جنون انسان طماع و زیانکار در استفاده بی رویه از سوخت های فسیلی و تولید بی پروای گازهای گلخانه ای به وجود آمده و آینده زندگی جمعی در جهان کنونی را تهدید می کند.
 
بنابراین اگر به هشدارهای آنتونیو گوترش توجه نشود و به سرعت برای مهار فاجعه جاری کاری صورت نگیرد، آنچه در پاکستان رخ داد در هر کشور دیگری ممکن است رخ دهد.
 
اگر همین امروز برای کاهش آلاینده های زیست محیطی از سوی اقتصادهای بزرگ، کاری صورت نگیرد بدون شک، فردا دیر خواهد بود؛ روزی که نه کشورهای ثروتمند جهان، منابع لازم برای نجات زمین و انسان را در اختیار خواهند داشت و نه تعمیق و تشدید ابعاد فاجعه، اجازه اقدامات پیشگیرانه و تمهیدات سازنده برای توقف گرمایش زمین و مهار پیامدهای فاجعه آمیز آن را خواهد داد.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور