طالبان متحدان خود را از دست می‌دهند؟

 

محمد بن عبدالرحمن آل‌ ثانی در مجمع اقتصادی داووس سویس گفت که دوحه همچنین در حال رایزنی با سایر کشورهای مسلمان برای برقراری گفتگو با رهبران طالبان در قندهار است و در حالی که این روند «کار آسانی نخواهد بود»؛ اما ادامه تلاش‌ها مهم است.

 

او همچنین در مصاحبه با سی‌ان‌بی‌سی خاورمیانه گفت: «قطر متعهد است در کنار زنان افغان در برابر ادامه محدودیت‌های غیرمعقول حکومت طالبان علیه زنان بایستد.»

 

او گفت که قطر با حکومت طالبان در تماس است تا منطق پشت سیاست محدودکننده آنها در مورد زنان و دختران را درک کند.

 

این دیپلمات ارشد قطری تاکید کرد دوحه نمی‌تواند از منظر دینی و فرهنگی به این گونه سیاست‌ها نگاه کند.

 

طالبان ممنوعیت‌های شدیدی را بر آموزش دختران و کار زنان وضع کرده اند.

 

تاکنون بسیاری از کشورهای اسلامی از جمله متحدان و حامیان رسمی طالبان مانند رژيم های پاکستان قطر از این تصمیم طالبان، انتقاد کرده و خواستار بازگشت زنان به کار و بازگشایی دروازه دانشگاه ها و مکاتب به روی دختران شده اند.

 

طالبان اما همچنان در برابر فشارهای خارجی برای تجدید نظر بر تصامیم زن ستیزانه شان، مقاومت نشان می دهند و در مقابل، جهان را از دخالت در امور داخلی افغانستان برحذر می دارند.

 

این رویکرد، موجب شرمساری و سرافکندگی رژيم هایی شده که طالبان را تقویت کرده، از آنان حمایت به عمل آورده و زمینه های بازگشت طالبان به قدرت را تسهیل کرده اند.

 

قطر که سال ها میزبان تنها نمایندگی سیاسی طالبان در منطقه بوده و توافقنامه استعماری منجر به قدرت گیری دوباره طالبان در آن کشور به امضا رسید، اکنون در کنار پاکستان، تحت فشار فزاینده افکار عمومی و رسانه های گروهی قرار دارد تا بر طالبان تاثیر بگذارد و سیاست های تندروانه آنان را تعدیل کند.

 

شاید به دلیل همین فشارها است که وزیر خارجه رژيم قطر، از تلاش خود برای گفتگو با رهبران طالبان در قندهار، سخن گفته است؛ تلاشی که انتظار نمی رود به نتیجه برسد؛ زیرا رهبر طالبان در قندهار که گفته می شود تصمیم های زن ستیزانه و دیگر سیاست های کلان طالبان را او تعیین می کند تاکنون با هیچ مقام خارجی دیدار نکرده و حتی از گفتگو با رهبران سیاسی افغان که خارج از تشکیلات طالبان قرار دارند نیز پرهیز می کند. او یا اصلا وجود ندارد و یا اینکه اختفای مقدس مآبانه اش بخشی از سیاست غیرقابل تغییر طالبان به حساب می آید.

 

با اینهمه، علیرغم اینکه وزیر امور خارجه قطر با وجود «بسیار ناامیدکننده» توصیف کردن تصمیمات طالبان بر ادامه «تعامل» با این رژيم تاکید کرده؛ اما واقعیت این است که طالبان به هر میزانی که ماهیت و هویت واقعی خود را به نمایش بگذارند به همان میزان موجب سرشکستگی و شرمساری متحدان و حامیان نزدیک خود می شوند و این امر در بلندمدت ممکن است بر روابط رژيم طالبان با رژیم های حامی تروریزم مانند پاکستان و قطر نیز تاثیر منفی بگذارد و آنان را از طالبان دور کند.

 

مواضع تند پاکستان علیه طالبان درباره تروریزم و رشد گروه های مسلح ضد پاکستانی شاید بهتر از مواضع دوگانه و ریاکارانه قطر بتواند این برداشت را توضیح دهد.

 

این نشان می دهد که طالبان با ادامه سیاست های رادیکال خود به نام شریعت علیه زنان و نیز با حمایت پیدا و پنهان از گروه های تروریستی دیگر، بیشتر از پیش به سمت انزوا حرکت می کنند و در این میان، حتی رژيم های بدنام حامی تروریزم مانند قطر و پاکستان نیز راهی جز فاصله گرفتن از آنها ندارند.

 

بنابراین، اگرچه هم قطر و هم پاکستان، مانند امریکا به «تعامل»‌ خود با طالبان ادامه می دهند؛ اما این تعامل تا زمانی قابل ادامه خواهد بود که امیدی به «تغییر» وجود داشته باشد؛ امیدی که با تسلط هرچه بیشتر جناح تندرو طالبان، روز به روز کمرنگ تر می شود.

 

نرگس اعتماد - جمهور