د بښنې نړیوال سازمان د جرمونو له نړیوالې محکمې (ICC) غوښتي چې په افغانستان کې د جنګي جرمونو د څېړلو بهیر چټک کړي.
دغه سازمان د یوې اعلامیې په خپرولو سره ټینګار کړی چې په افغانستان کې د طالبانو او نورو عاملانو له خوا چې تر ۲۰۲۱ کال مخکې ترسره شوي، د قربانیانو لپاره د عدالت پلي کولو ته لومړیتوب ورکړي او چټک کړي.
دغه سازمان د چهارشنبې په ورځ په نیویارک کې د جرمونو د نړیوالې محکمې د غړو هېوادونو د کلنۍ غونډې په ترڅ کې زیاته کړه چې په افغانستان کې د جرمونو د نړیوالې محکمې د څېړنو په برخه کې د پام وړ پرمختګ غوښتنه کوي او د دې څېړنې د فعالولو لپاره باید په عامه او شفافه توګه راپور ورکړل شي.
په جنوبي اسیا کې د بښنې نړیوال سازمان سیمه ییزې مشرې سمرتی سنګ وویل، په افغانستان کې له نیمې پیړۍ راهیسې د معافیت فرهنګ دود دی او د دغه هېواد خلک د معافیت د پای ته رسولو او د عدالت، حقایقو او جبران د لارې د هواري مستحق دي.
د هغه په وينا، په داسې حال کې چې په افغانستان کې د جرمونو د څېړنې د بيا پيل په اړه د نړيوالې جنايي محکمې پرېکړې د جرمونو د زرګونو قربانيانو لپاره د عدالت، حقيقت او جبران د لاسرسي لپاره هيلې پيدا کړې، د دې محکمې څارنوالۍ بايد خپل مکلفيتونه تر سره کړي. په څیړنه کې پرمختګ ثابت دی.
نوموړي ویلي، د جرمونو نړیواله محکمه په افغانستان کې د ټولو قربانیانو لپاره د عدالت د تعقیب لپاره یو حیاتي بنسټ دی.
سمرتی سنګ همداراز د امریکا د پوځ، سي آی اې او د افغانستان د ملي امنیت د پخوانیو ځواکونو له خوا د احتمالي جرمونو په اړه د څېړنو د لومړیتوب په اړه د نړیوالې جنایي محکمې د څارنوالۍ د ۲۰۲۱ کال د پرېکړې د بیا کتنې غوښتنه هم کړې ده.
د سمرتي سنګ په وینا دا پرېکړه د جرمونو د قربانيانو لپاره د عدالت د ګټو پر ځاى د زورواکو دولتونو ګټې له خطر سره مخامخ کوي.
هغه ټینګار وکړ چې "هیڅ قرباني د نورو په پرتله لږ د عدالت مستحق نه دی."
په دې اعلامیه کې د بښنې نړیوال سازمان د روم د اساسي قانون پر غړو هېوادونو غږ کړی چې ډاډ ترلاسه کړي چې د جرمونو نړیواله محکمه د جنګي جرمونو او د بشريت ضد جرمونو لکه د جنسي ځورونې په ګډون د جرمونو د اغېزمنې څېړنې لپاره اړینې سرچینې لري.
دغه سازمان د ښځو او نجونو، شیعه هزاره ګانو او نورو مذهبي لږکیو پر وړاندې د تاوتریخوالي قضیو ته هم اشاره کړې ده.
د دې سازمان په وینا، د جرمونو د نړیوالې محکمې غړي هیوادونه باید په افغانستان کې د تحقیقاتو په برخه کې د خپلو همکاریو د پیاوړي کولو او په کافي اندازه مالي او تخنیکي سرچینې برابرې کړي، څو افغان قربانیان وکولای شي په محکمه کې خپل حقونه په معقول او مؤثر ډول ترلاسه کړي.
جمهورخبري آژانس
