روند راکد صلح به جریان می افتد؟

سرتاج عزیز؛ مشاور امنیت ملی و روابط خارجی نخست وزیر پاکستان روز یکشنبه برای دیدار با مقامات افغانستان وارد کابل شد.
او در دیدار با اشرف غنی احمدزی و عبدالله عبدالله از آنها دعوت کرده به اسلام آباد سفر کنند.
آقای عزیز گفته دولت پاکستان معتقد است آغاز به کار دولت جدید افغانستان زمینه اعتمادسازی بین دو کشور را فراهم کرده ‌است.
اشرف غنی هم در این دیدار گفته که ما نباید تنها به صحبت کردن در مورد صلح اکتفا کنیم؛ بلکه زمان عمل فرارسیده است. وی افزوده که باید از وارد کردن اتهامات بالای یکدیگر خودداری نموده و فضای اعتماد را به وجود آوریم.
پیشتر آقای احمدزی و اردوغان؛ رئیس جمهور ترکیه نیز اعلام کردند که نشست سه جانبه میان افغانستان، ترکیه و پاکستان را دوباره از سر خواهند گرفت.
جانان موسی زی؛ سفیر افغانستان در پاکستان نیز در صفحه توییترش نوشت که جلسه سه جانبه میان افغانستان، چین و پاکستان اکنون در اسلام آباد جریان دارد.
رئیس اجرایی هم در دیدارش با سرتاج عزیز بر نقش پاکستان در استقرار صلح عادلانه و پایدار در افغانستان تاکید کرد.
کارشناسان می گویند که این تحولات تازه، امیدواری ها برای به جریان افتادن روند راکد و به بن بست خورده صلح را به نحو فزاینده ای افزایش داده است؛ اما تجربه های تلخ گذشته نشان می دهد که صرف امیدواری در این زمینه کافی نیست و به تعبیر اشرف غنی، زمان عمل فرارسیده است.
انتظار می رود دولت تازه در کابل، از تجربه های ناکام حامد کرزی پس از ۲۰ سفر بی ثمر او به پاکستان به این درک رسیده باشد که وعده دادن و دیدارهای دوستانه دیپلماتیک، عملا تغییری را به ارمغان نمی آورد و تنها زمانی می توان به بازشدن یک فصل تازه در روابط دو کشور، امید داشت و به آن باور کرد که پاکستان به صورت جدی با تروریزم مبارزه کند، دست از راکت پرانی و تجاوز پیوسته به خاک افغانستان بردارد و منافع خود را در داد و ستدهای راهبردی و دیپلماتیک با کابل جستجو کند.
به باور کارشناسان، برداشتن گام های بزرگ در راستای اعتمادسازی میان دو ملت شاید بتواند یخ های رابطه بین افغانستان و پاکستان را آب کند.
اگر پاکستان به این اطمینان دست یابد که افغانستان در صورت دست یافتن به ثبات، توسعه، اقتدار و امنیت ملی، همچنان به عنوان یک کشور دوست و متحد پاکستان باقی خواهد ماند و به صورت افراطی و یکجانبه ای به هند متمایل نخواهد شد، شاید این امر، سبب چرخش در رویکرد اسلام آباد در قبال امنیت و سیاست در افغانستان شود.
مقام های افغانستان نیز باید نشان دهند که قدرت و توانمندی برقراری یک توازن استراتژیک در سیاست خارجی خود در قبال کشورهای منطقه را دارند و می توانند میان منافعی که پاکستان در افغانستان دارد و آنچه هند در پی دست یافتن به آن است، موازنه ای منطقی برقرار کنند.
از جانب دیگر، انتظار می رود پاکستان پس از تحولات اخیر در افغانستان به این نکته پی برده باشد که سلطه بر مقدرات افغانستان و آنچه در زمان پنج سال حاکمیت طالبان اتفاق افتاد، یک رؤیای محال است و به جای تلاش خونین برای رسیدن به این هدف، رابطه خود را با افغانستان، بر بنیاد واقعیت های جدیدی استوار کند؛ تا دست کم عرصه را به صورت یکجانبه، به جولان های استراتژیک هند در بازار سیاست و اقتصاد و امنیت افغانستان، واگذار نکند.
در این میان، بازفعال کردن محورهایی که در زمان آقای کرزی برای دست یابی به صلح ایجاد شده بود شاید بتواند امیدها برای رسیدن به یک راه حل جامع نهایی در مورد پرونده صلح و جنگ در افغانستان را افزایش دهد و تقویت کند؛ اما نباید از یاد برد که پیش از این، همه این محورها با شکست و بن بست مواجه شده اند؛ بنابراین، فعال کردن مجدد آنها به هدف رسیدن به یک نتیجه مشخص، نیازمند ایجاد تغییرات بنیادی در رویکردهای کابل و اسلام آباد در زمینه مبارزه با تروریزم و پایان جنگ است؛ در غیر آن، این تلاش ها، چیزی جز اتلاف وقت و خریدن زمان به نفع بازی های دوگانه اسلام آباد نخواهد بود.
عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور