حقانی ها؛ از مرگ جلال الدین تا معاونت سراج الدین

دو روز پس از تایید خبر مرگ ملاعمر؛ رهبر طالبان، اعلام شد که جلال‌الدین حقانی؛ بنیانگذار و رهبر شبکه حقانی هم درگذشته است.
این منبع گفت که آقای حقانی حدود یکسال پیش به دلیل بیماری درگذشته و در یکی از ولایت‌های افغانستان به خاک سپرده شده است.
پیشتر روزنامه پاکستانی دان نیز به نقل از "منابع موثق" نزدیک به طالبان از مرگ حقانی خبر داده و نوشته بود که او در ولایت خوست دفن شده است.
اما یکی از بستگان او گفته که رهبر شبکه حقانی نمرده اما بیمار است.
خبرگزاری رویترز هم به نقل از دو تن از اعضای خانواده آقای حقانی گفته که او هنوز زنده است؛ اما یکی دیگر از اعضای خانواده حقانی، مرگ او را در حدود یک و نیم سال پیش در اثر خونریزی مغزی تایید کرده است.
آقای حقانی رابطه نزدیکی با رهبران ارشد طالبان داشت و در رژیم طالبان، وزیر قبایل و سرحدات بود.
سراج الدین پسر جلال الدین حقانی در تازه‌ترین تغییرات رهبری طالبان، به عنوان معاون ملا اخترمحمد منصور؛ رهبر جدید این گروه منصوب شده است.
با این حال، این احتمال بعید نیست که او نیز مانند ملاعمر، رهبر گروه طالبان، مدت ها پیش مرده باشد؛ اما امتناع از تایید خبر مرگ وی، شاید به این منظور صورت می گیرد که اعضای سطح پایین گروه های طالبان و شبکه حقانی با افشای همزمان خبر مرگ رهبران آنها، در وفاداری به این گروه ها به یکباره، دچار تردید و تزلزل نشوند و دست کم به لحاظ معنوی و کاریزماتیک، آسیب سنگینی به چارچوب سازمانی و انسجام تشکیلاتی این دو گروه تروریستی وارد نشود.
با این وصف، در میانه تایید و تکذیب خبر مرگ جلال الدین حقانی؛ بنیانگذار شبکه مخوف حقانی، آنچه ثابت و قابل اتکا است این است که او حتی اگر زنده باشد، بیمار است و به همین دلیل، دیگر نمی تواند در رهبری شبکه حقانی، نقشی بارز و تعیین کننده بازی کند.
گزارش های رسانه ای هم حاکی است که مدت هاست، رهبری شبکه تروریستی حقانی عملا توسط سراج الدین حقانی؛ پسر جلال الدین حقانی، اداره می شود و خود او نقشی در این زمینه ندارد.
بنابراین، حتی اگر خبر مرگ رهبر شبکه حقانی تایید هم شود، انتظار نمی رود تغییری در شیوه عمل و ماهیت این شبکه تروریستی به وجود بیاید؛ چیزی که برای طالبان در طول سال ها پس از مرگ یا دست کم غیبت محسوس رهبر این گروه ملاعمر نیز رخ نداد.
تصور کنیم، جلال الدین حقانی؛ رهبر و بنیانگذار شبکه حقانی نیز مانند ملاعمر، سال ها پیش مرده است و خبر مرگ او درست و مطابق با واقع است؛ اما آیا باید از این خبر خوشحال بود؟
چه چیزی در این خبر وجود دارد که مایه خوشحالی مان شود؟
این خبر نیز از آنجا که دیر منتشر می شود، اساسا یک خبر مرده و بی روح و در نتیجه بی تاثیر است.
از سوی دیگر، نباید از یاد ببریم که ما امریکا نیستیم تا برای سر ملا عمر یا بن لادن یا جلال الدین حقانی جایزه تعیین کنیم و با انتشار خبر مرگ آنها، این هدف را به دست آمده تلقی نماییم. آنچه برای ما به عنوان مردم افغانستان موضوعیت دارد، زنده بودن گروهی تروریستی به نام طالبان یا شبکه حقانی سال ها پس از مرگ رهبران آن و ادامه حیات و حرکت ماشین کشتار این گروه هاست.
با این حساب، انتشار خبر مرگ ملاعمر و جلال الدین حقانی شاید برای گروهی از افغانستان و پاکستان تا امریکا و انگلیس، مایه اندوه یا شادمانی باشد؛ اما برای ملتی که هنوز به وسیله «مجاهدین امارت اسلامی» به خاک و خون کشیده می شوند و هر روز یک ولسوالی به کام آن گروه سقوط می کند، هنوز چیزی تغییر نکرده است؛ به ویژه وقتی می دانیم که شبکه تروریستی حقانی در طول این سال ها، عملا به وسیله فرد دیگری از اعضای خانواده حقانی ها به نام سراج الدین حقانی، رهبری می شد و به این ترتیب، خون ریزی ها و خشونت های مرگبار و ویرانگر سال های پسین در افغانستان نیز به دستور مستقیم او انجام شده است.
او همچنین به تازگی به عنوان معاون رهبر تازه طالبان منصوب شده و این یعنی علی رغم مرگ پایه گذاران جریان های افراط و ترور در افغانستان، ماشین کشتار و ترور، کماکان به حرکت خود ادامه می دهد و حتی بیم آن می رود که با این انتصاب تازه، نیروی تروریستی قدرتمندتری شکل بگیرد و وضعیت از این هم بدتر شود.
محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور