واکنش های تند به برداشتن لوحه جدید دانشگاه هرات/گزارش ویژه

لوحه جدید دانشگاه دولتی هرات که با سه زبان فارسی، پشتو و انگلیسی از سوی دانشجویان پایه گذاری شده بود؛ از سوی مسوولان این مرکز، برداشته شد.
این اقدام عصر روز گذشته و پس از چند ساعت از پایه گذاری این تابلو صورت گرفته است.
مقامات دانشگاه هرات گفته اند که لوحه جدید و قدیمی را برداشته و حالا این مرکز علمی فاقد لوحه و یا نشانه ی خاصی در کنار درب ورودی است.
دانشجویان و شماری از آگاهان فرهنگی هرات، این اقدام را بیانگر موجودیت تعصبات قومی در دانشگاه دولتی هرات عنوان می کنند.
در همین حال؛ خبرگزاری جمهور، مصاحبه ای اختصاصی را با داکتر ظاهر محتسب زاده، رییس دانشگاه هرات انجام داده است.
آقای محتسب زاده گفته که این تابلوها را به دستور سیدفضل الله وحیدی، والی هرات از جایشان برداشته شده است.
- آقای محتسب زاده علت اینکه تابلوی جدید را شما مردود دانسته و آن را برداشته اید؛ چست؟
- مهمترین دلیل برداشتن این تابلو که به صورت غیر قانونی نصب شده بود؛ جلوگیری از ایجاد تشنج و نفاق میان دانشجویان هرات بوده است. من نمیدانم که چه ضرورت است تا تابلویی دیگر نصب گردد؛ در حالی که چندین سال همان تابلو با نشان "پوهنتون" جنب درب ورودی دانشگاه برپا بوده است. من نمی دانم که در پشت این مساله چه حرفهایی وجود دارد.
- اما بنا بر گفته های شماری از دانشجویان هرات؛ در تابلوی جدید هم، تمامی نکات قانونی از جمله نام دو زبان رسمی و یک زبان بین المللی و آرم وزارت تحصیلات عالی درج شده بود و هیچ تخطی قانونی صورت نگرفته است.
- تابلوی قبلی بسیار زیاد کهنه شده بود و ما قصد داشتیم تا همان تابلو را مجددا، ترمیم کنیم. این اصلا "دو پول" حرف هم نیست. چه نیاز است تا برای یک پوهنتون، ۵ و یا ۶ تابلو نصب گردد؟ شما می دانید که در دانشگاه هرات بیش از ۶۰ درصد دانشجویان از ولایات دیگر می باشند و ما قصد داریم تا از تنش ها جلوگیری کنیم. این دلیل نمی شود که هرکس از کوچه و بازار بیاید و چیزی را بنویسد. شخص والی ولایت به ما گفته که نیازی نیست تابلویی دیگر باشد و همان تابلوی قبلی کفایت می کند. ما در اینجا والی داریم، وزارت داریم و قانون داریم.
- یعنی شما این تابلو را به دستور والی هرات، برداشته اید؟
- کسی به ما دستوری نداده؛ اما نمی شود که افرادی بیایند و از بیرون از پوهنتون برای ما لوحه نصب کنند. می بایست با در نظرداشت والی ولایت، امنیت ولایت و وزارت رفتار کنیم. والی ولایت هرات چیز خاصی را به ما نگفته؛ اما فقط یادآور شده که نیازی نیست دو تابلو وجود داشته باشد. در همین حال هم استادان نظر دادند که برای جلوگیری از تشنج، لوحه ی جدید را از جا بکنیم. ما هم همان کار را کردیم. شما که در بیرون به سر می برید و نمیفهمید که در داخل پوهنتون چه می گذرد. ما در اینجا ۱۴ هزار دانشجو داریم و نمی دانید که چه وضعیتی بر سر ما می آید.
- آیا شکایتی هم از دانشجوی خاصی در این رابطه به شما رسیده است ؟
- بله. خیلی زیاد. تاکنون تماس های زیادی به من رسیده و نارضایتی خود را مطرح کرده اند از تابلوی جدید.
در رابطه با اظهارت آقای محتسب زاده و نقل قول های وی از والی هرات، با سیدفضل الله وحیدی در ارتباط شدیم. با وجود تماسهای مکرر نتوانستیم که نظر او را در این زمینه داشته باشیم.
از سویی دیگر؛ شماری از آگاهان فرهنگی و استادان دانشگاه در ولایت هرات، این برخوردها را ناشی از تعصبات قومی و زبانی عنوان می کنند.
فیصل کریمی، استاد دانشگاه و آگاه مسایل فرهنگی در ولایت هرات به خبرگزاری جمهور گفت: این حق بیش از نیمی از مردم افغانستان است که به زبان اصلی و مادری خود (فارسی) تکلم داشته باشند و یا اینکه از آن برای نوشتار و گفتار در اماکن عمومی از جمله محیط علمی دانشگاه استفاده کنند.
وی نصب تابلوی جدید را حق دانشجویان هرات دانسته و واکنش مسوولان دانشگاه دولتی را مغایر با ارزشهای دموکراتیک می داند.
بنا بر گفته های آقای کریمی، در حکومت های گذشته و به خصوص حکومت های معاصر افغانستان، به نوعی فارسی ستیزی به چشم می خورد و مشاهده شده که با استفاده از رویکردهای سیاسی، یک زبان را بر زبان دیگر، برتر دانسته اند.
این استاد دانشگاه و آگاه امور فرهنگی، تاکید دارد که زبان پشتو و فارسی، در افغانستان هیچ گونه برتری را بر یکدیگر نداشته و می بایستی که در اینگونه موارد به طور یکسان برخورد صورت گیرد.
وی در واکنش به صحبت های آقای محتسب زاده، بیان می کند که دانشجویان هرات به هیچ عنوان افراد کوچه و بازاری نیستند و در یکی از بهترین دانشگاه های افغانستان، دوره ی لیسانس را سپری می کنند.
مشابه با این واکنش، همایون نظری، یکی از خبرنگاران و فرهنگیان غرب افغانستان، عقیده دارد که این رفتارها ناشی از موجودیت فاشیزم قومی و زبانی در دانشگاه هرات است.
او تاکید دارد که وزارت تحصیلات عالی برای جلوگیری از هرگونه تنش و نزاع در صحن علمی دانشگاه، مسوولان بالای این مرکز را تغییر دهد.
آقای نظری می افزاید که این برخوردها، دیگر جایگاهی را در فضای دانش محوری و فرهنگی ولایت هرات ندارد و می بایستی که عقاید کهنه از اماکن علمی برچیده شود.
تمامی این گفته ها در حالی است که قرار است تا در آینده، درب اصلی ورودی دانشگاه هرات، گشایش یابد.
دانشجویان هرات گفته اند که اگر در تابلوی اصلی که بر سر درب ورودی جدید، نصب می شود؛ زبان فارسی، در کنار دیگر زبانها درج نشود؛ اقدامات جدی تری را خواهند داشت.
یحیا فولادی ــ هرات برای شنیدن فایل های صوتی این مطلب بر روی " فایل ضمیمه" کلیک کنید