تیم دولت‌سازی و تعارض آرمان و عمل

رییس جمهور غنی با معاونت نخست امرالله صالح و معاونت دوم سرور دانش، در کمیسیون انتخابات ثبت‌ نام کرد.
 
شعار آقای غنی «دولت‌سازی» است و او پس از ثبت‌نام‌اش گفت که در صورت برنده شدن، از ثبات افغانستان دفاع خواهد کرد و متعهد به حکومت‌داری خوب در تمام سطوح حکومتی است.
 
آقای غنی فقر را بزرگترین چالش افغانستان خواند و محو گرسنگی را از اولویت‌های خویش در حکومت آینده عنوان کرد. او افزود که فقرا بزرگترین «قوم» افغانستان اند و برایش قابل تحمل نیست که این قوم شب‌ها گرسنه بخوابند.
 
رییس جمهور غنی در انتخابات قبلی نیز به این چالش اشاره کرده بود و تعهد کرده بود که در سفره مردم «تغییر» به میان می‌آورد.
 
آقای غنی افزود: «افغانستان نیازمند یک دولت قوی مرکزی و با اقتدار است.»
 
او گفت که اگر در حکومت آینده صلاحیت کامل برایش داده شود، همه مشکلات حل خواهد شد.
 
آقای غنی افزود: «پروسه انتخابات و نهادهای انتخاباتی به آوردن اصلاحات جدی ضرورت دارد.»
 
ضرب المثلی قدیمی وجود دارد که می گوید: آزموده را آزمودن خطاست. این روزها بسیاری از مردم افغانستان با نگاه به بازار داغ نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری، این حکمت محکم را درباره اشرف غنی و عبدالله عبدالله به کار می برند؛ زیرا آنها نزدیک به پنج سال، سکان قدرت سیاسی و اجرایی در افغانستان را در اختیار داشتند؛ دوره ای که حتی یکبار هم به یاد نیاوردند که در انتخابات پیشین ریاست جمهوری، چه شعارها و وعده هایی داده بودند و به چند درصد از آنها عمل کرده اند.
 
آقای غنی در حالی با شعار «دولت سازی» وارد کارزار انتخابات ریاست جمهوری شده که در طول چهارسال و چندماه گذشته، بسیاری از وزارتخانه های کلیدی او بدون وزیر بوده و توسط «سرپرست» اداره شده اند. آیا این همان «دولت سازی» است که آقای غنی برای آن، کمر همت بسته است؟
 
به گفته ناظران بر اعمال قانون اساسی، در هیچ دوره ای در گذشته به اندازه دوران حکمرانی غنی و عبدالله، قانون اساسی، نقض و تعلیق و تعطیل نشده است.
 
پارلمان که یک رکن اصلی نظام در سیستم سه ضلعی دولت افغانستان است، بدون هیچ توجیه مشروع و مبتنی بر قانون اساسی، سال ها بدون برگزاری انتخابات به کار خود ادامه داد.
 
وضعیت امنیتی در بدترین شرایط خود در ۱۸ سال اخیر قرار دارد و از آنسو تلفات نظامیان و غیرنظامیان، نسبت به هر زمان دیگری در گذشته، رکوردهای تازه ای ثبت کرده است.
 
آزادی بیان و رسانه هم با رقم خوردن خونین ترین سال برای خبرنگاران، روز به روز محدود و محدودتر شده و سیاست های فرهنگی دولت در این زمینه، همچنان مبهم و بی پشتوانه و فاقد تضمین های لازم برای تقویت آزادی و حمایت از رسانه های آزاد و خبرنگاران است.
 
در حوزه مبارزه با فساد، معارف، نظام قضایی، سیاست خارجی، خدمات عمومی، حقوق شهروندی و... نیز دولت به رهبری آقای غنی، بیش از دولت های به رهبری کرزی، ناکام و ناکارآمد بوده است.
 
محو فقر و گرسنگی و دستگیری از «قوم» گرسنگان، شعار آقای غنی در انتخابات قبلی هم بود؛ اما آنچه در عمل رخ داد این بود که فقرا فقیرتر شدند و ثروتمندان بیشتری از مسیر رانت و مافیا و قوم گرایی و فساد و تاراج و قانون شکنی و زورگویی، متولد گردیدند.
 
ایجاد تغییر در دسترخوان مردم شعاری است که مردم گرسنه تنها در موسم انتخابات از آقای غنی و دیگر همگنان او می شنوند و پس از انتخابات، هیچ برنامه ای راهبردی و کاربردی برای این امر وجود ندارد.
 
در این شکی نیست که «افغانستان نیازمند یک دولت قوی و با اقتدار است»؛ اما آیا در چهار سال گذشته، همه امکانات و زمینه های لازم برای این امر در اختیار آقای غنی قرار نداشته است؟ او با ایجاد شوراهای گوناگون تخصصی، صلاحیت های سکتوری وزرا و وزارتخانه ها را سلب کرد و همه را در اختیار خود گرفت. این نمایش کامل یک دولت قوی و اقتدارگرا است؛ اما آنچه در عمل رخ داد چه بود؛ جز فراگیری فقر و گسترش بحران و توسعه بی ثباتی و فساد و بروز شکاف های هولناک و ویرانگر قومی و زبانی و مذهبی؟!
 
آقای غنی می گوید که اگر در حکومت آینده، اختیارات کامل به دست آورد، همه مشکلات حل خواهد شد؛ این یعنی مسؤول و مسبب همه مشکلات در حکومت وحدت ملی، وجود ریاست اجرایی بوده است! این در حالی است که آقای غنی، عملا عبدالله را خلع صلاحیت کرده و به حاشیه رانده بود و حتی جنرال دوستم؛ معاون اول‌اش را هم بدنام و تبعید کرد و به حاشیه راند و خود رأسا اداره همه امور را در اختیار گرفت. پس چرا بحران ها همچنان ادامه پیدا کرد و دولت سازی محقق نشد؟
 
او از ضرورت جدی به اصلاحات در نهادها و نظام انتخاباتی می گوید؛ این در حالی است که بزرگترین مانع بازدارنده در برابر این اصلاحات در طول سال های گذشته خود او بود. او بود که اجازه نداد، تذکره های الکترونیکی به موقع توزیع شوند، قوانین انتخاباتی طبق نظر نمایندگان مردم، اصلاح شوند، سیستم انتخاباتی، تغییر کند، روند گزینش مسؤولان انتخاباتی اصلاح شود و...
 
با این اوصاف، تعارض های شدیدی میان آرمان و عمل تیم «دولت سازی» اشرف غنی وجود دارد و به نظر نمی رسد لازم باشد، کسانی که پیش از این آزموده شده اند، دوباره مورد آزمون قرار بگیرند.
 
علی موسوی - جمهور