فرصت های دروغین اقتصادی

چندي است دولت براي توسعه صادرات كشور محورهایى را تعيين و افتتاح مى كند. دهليز هوايى و بندر چابهار محورهاي يادشده مى باشند كه دولت آن را با بوق و كرناي خاص به تبليغ و ترويج گرفته است.
تا رسيدن به مفيديت اين دو راه، لازم است اقلام صادراتى را كمى غربال كنيم كه اين كالاها خود چه مرغوبيت براى صادر كردن دارد و چگونه مي توان تسهيلات را براى صادرات آن داشته باشيم. كالاهاي صادراتى ابتدا به چند دسته تقسيم مى شود كه هركدام دقت زمانى را براي صادر كردن ضرورت دارد.

ميوه تازه حساس ترين قلم صادراتى كشور است كه باید از سر مزرعه و باغ با دقت مراقبت شود تا به ماركيت و بازار برسد؛ يعنى باغ از حين شكوفه دهى تا برداشت آن و بعد پروسس و بسته بندى بايد مورد رسيدگى و حمايت دولت باشد.
خشكبار قلم ديگر صادرات وطن است كه دقيق به پروسس و بسته بندي نياز دارد. مثلاً درصدى از بادام تلخ با بادام شیرين مخلوط ميشود و يا نحوه پروسس بسته بندى و آفت زدايى كشمش، نامناسب است که باید مورد توجه قرار گیرد.

داروي گياهى هم از اقلام صادرات است كه هنوز مقرره لازم را جهت صادرات ندارد. در بسا موارد اقلام ممنوعه صادراتى است مثل چوخار يا صابون هندو يا پروسس آن مثل شيرين بويه... سنگهای قيمتى و نيمه قيمتى از كالاهاي صادراتى مهم ديگر كشور است كه متاسفانه هيچ نگاه براي انكشاف و صادرات آن نشده است يعنى نه دهليز هوايى و نه بندر چابهار هيچكدام به دليل نبود خط ريل، مفيد بر صادرات آن نيست.

البته كالاهاي ديگر از جمله پوست، قالين و صنايع دستى را هم داريم كه باز پروسس خوب نمى شود و بسته بندی آن هم مناسب ماركيت دنيا نيست. با اين اوضاع و احوال كه زيربناي صادرات از توليد، پروسس، بسته بندى، بروكراسي هايى اداري، پاتك هاي طالبان و دولت و انتقال درون كشورى به مشكلات مواجهه هست چگونه مي توانيم اميدوار به انتقال آن از دهليز هوايى باشيم در حاليكه هزينه انتقال را هشتاد درصد دولت متقبل مى شود و بيست درصد را تاجر. و در عين حال دهليز هوايى مسكنى براي برخى از اقلام صادراتى خواهد بود نه كل آن؛ از جمله سنگ را نمىتوان با كارگوی هوايى به مقصد رساند.

چابهار يك محور خوب و اختصاصى برای كشور ماست ولى نه مشكل تخنيكى آن كامل مرفوع شده است و نه ساز وكارهاي سياسي آن حل شده است. چابهار محصول زحمات پيگير شهيد كاظمى است كه با امضاء موافقتنامه هاي دو جانبه و سه جانبه و توافقنامه هاي دو و سه جانبه هموارشد.

همچنین توافق شد تا پنجاه هكتار زمين به منظور سرمايه گذاري، انبارداري و تجارت در اختيار بخش خصوصي افغانستان قرار گيرد و نیز قرار شد اسكله ها براي پهلوگيري كشتى غول پيكر آماده شود و همچنین مناطق بومى و مناطق آزاد براي تسهيلات سرمايه گذارى، انباردارى و تجارتى تفكيك شود كه متاسفانه هنوز تيم تخنيكى يا كميته مشترك دو كشور در آن فعال نيست بنابراين شعار دولت در راستاي انكشاف صادراتى و بيان فرصت هايى طلايى شعار بيش نيست دولت مكلف است تا سنگ بناهاي صادرات را از كشت تا ماركيت بصورت واقع بينانه فراهم كند.

خداداد فقيهى- خبرگزاری جمهور