۰

پیروزی بایدن و خواب‌های آشفته سران طالبان

دوشنبه ۱۹ عقرب ۱۳۹۹ ساعت ۱۵:۰۶
طالبان انتظار داشتند که با پیروزی ترامپ، توافق دوحه بدون قید و شرط و از هر راه ممکن، تحمیل و اجرا شود؛ اما این رویا تعبیر نشد و اکنون رویاهای رنگین جای خود را به خواب های آشفته داده است.باید
پیروزی بایدن و خواب‌های آشفته سران طالبان
علیرغم میل رهبران طالبان، دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری امریکا شکست خورد و رقیب دموکرات او جو بایدن، رییس جمهور بعدی امریکا خواهد بود. جا به جایی قدرت در واشنگتن، سران طالبان را نگران کرده است.
 
آن گروه در نخستین واکنش خود به پیروزی بایدن از او خواسته است به توافقنامه دوحه پایبند بماند. طالبان استدلال کرده اند که آنها با دولت امریکا پیمان صلح امضا کرده اند نه با یک شخص خاص.
 
با این حال، فسخ و لغو تصمیم های بحث برانگیز یک رییس جمهور توسط جانشین بعدی او، امری معمول در سیاست امریکا و جهان است. برخی منابع از هم اکنون از قول نزدیکان جو بایدن گزارش داده اند که او تصمیم دارد در نخستین روزهای کاری اش با صدور چندین فرمان اجرایی، شماری از تصمیمات ترامپ را برگرداند. در این زمینه گفته می شود که بازگشت به پیمان آب و هوایی پاریس، عضویت دوباره در سازمان صحت جهانی، لغو ممنوعیت ورود اتباع ۷ کشور مسلمان به امریکا و اعطای پناهندگی به کودکان پناهجو، بخشی از اقدامات آقای بایدن خواهد بود.
 
با این حال، هنوز روشن نیست که رویکرد او در قبال پیمان صلح ترامپ با طالبان چیست. حتی در مناظره های تلویزیونی و میتینگ های انتخاباتی او هم در این باره بحث نشده است. این همان چیزی است که سران طالبان را نگران می کند. آنها انتظار داشتند که با پیروزی ترامپ، توافق دوحه بدون قید و شرط و از هر راه ممکن، تحمیل و اجرا شود؛ اما این رویا تعبیر نشد و اکنون رویاهای رنگین جای خود را به خواب های آشفته داده است.
 
یکی از مسایلی که نگرانی های طالبان را توجیه می کند، آن بخش از مفاد توافقنامه دوحه است که به نظر می رسد در آن، امریکا بازگشت طالبان به قدرت را تضمین یا از آن قویا حمایت می کند. این در حالی است که تصور نمی شود جو بایدن قائل به قدرت گیری دوباره طالبان باشد.
 
گفته می شود بایدن روابط نزدیکی با پاکستان دارد، نقش راهبردی رژيم اسلام آباد در معادلات افغانستان را به رسمیت می شناسد و حتی ده ها بار بیشتر از کابل، رژیم اسلام آباد را دوست و متحد استراتژيک ایالات متحده می داند. این موارد می تواند موجب نگرانی دولتمردان افغانستان و اطمینان سران طالبان از ادامه توافق صلح آن گروه با طرف امریکایی باشد؛ اما در این میان، موضوعات دیگری هم وجود دارد که خواب های طالبان درباره آینده افغانستان را آشفته می کند. به عنوان نمونه، بایدن نمی تواند همانند ترامپ بر اتحاد سنتی و بسیار پیچیده طالبان و القاعده چشم پوشی کند. این چیزی است که در توافق دوحه هم روی کاغذ تصریح شده؛ اما طالبان عملا تعهدی به آن ندارند و دولت ترامپ با علم به این واقعیت، آن را عمدا نادیده می گیرد.
 
از سوی دیگر، جو بایدن برخلاف ترامپ، نمی تواند بی اعتنا به دیدگاه های مشاوران امنیت ملی، جنرال های با تجربه، مقام های ارشد پنتاگون، سیا و.. درباره خطرات سازش با طالبان، سنت سلف خود در این زمینه را ادامه دهد. او به هر میزانی که نسبت به طالبان و پاکستان، خوشبین باشد، انتظار می رود خیلی بیشتر از ترامپ، نگران القاعده و روابط پنهانی آن شبکه با طالبان، خطرات این امر برای امنیت ملی امریکا و هشدارهای مکرر درجه داران ارشد امریکایی باشد.
 
نکته دیگر این است که بایدن شرکای امریکا را در هرگونه تعامل یا تقابل با طالبان، نادیده نخواهد گرفت؛ چیزی که ترامپ هیچ اعتنایی به آن نداشت و بی پروا آن را انجام می داد.
 
از جانب دیگر، پیش بینی می شود بایدن سیاست های مسالمت جویانه تری در قبال ایران اتخاذ کند و حتی شاید به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که ترامپ از آن خارج شده بود، بازگردد. در آن صورت، یک همکاری شاید غیر رسمی میان تهران و واشنگتن درباره مسایل افغانستان و البته طیفی از مسایل منطقه ای دیگر از عراق تا سوریه و لبنان و فلسطین و... شکل خواهد گرفت و دوطرف ایران و امریکا مواضع و منافع همدیگر در رابطه با صلح افغانستان را به رسمیت شناخته و در کنار همدیگر کار خواهند کرد. در حالی که در زمان ترامپ، ایران هیچ نقشی مستقیم در روند صلح افغانستان نداشت.
 
همین موضوع درباره نگاه دولت بایدن نسبت به نگرانی های هند در زمینه صلح با طالبان نیز وجود دارد.
 
افزون بر اینها احتمال دارد خلیلزاد جمهوری خواه هم دیگر جایی در تیم سیاست خارجی بایدن در زمینه افغانستان نداشته باشد، و این برای رهبران طالبان یک خبر ناخوشایند است.
 
با این حساب، با وجود آنکه پیش بینی نمی شود نگرانی ها، مواضع و دیدگاه های دولت افغانستان برای جو بایدن، اهمیت و اولویتی داشته باشد؛ اما مجموعه ای از مسایل دیگر هستند که می توانند راهبرد دولت او در قبال جنگ و صلح افغانستان را تعیین کنند؛ راهبردی که شاید به طور کامل، به نفع طالبان نباشد.
 
علی موسوی - جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین