تنش با پاکستان، آزمون استقلال طالبان

امروز شنبه (۲۷ حمل) گزارش‌ هایی از حملات هوایی پاکستان به ولایت ‌های کنر و خوست افغانستان نشر شد. منابع محلی وقوع این حملات را تایید کردند و از کشته و زخمی شدن ده‌ ها تن از جمله شماری از غیرنظامیان خبر دادند.
 
ساکنان ولسوالی سپیری خوست می‌ گویند سحرگاه شنبه ۴ روستا در این ولسوالی مورد حمله هوایی قرار گرفتند که بر اثر آن ده ‌ها نفر کشته شده‌ اند.
 
بنا به گزارش ‌ها، قربانیان بیشتر از بی‌جاشد‌گان وزیرستان پاکستان هستند که به این روستاها پناه آورده‌ اند.
 
مقامات طالبان در خوست وقوع حملات را تأیید کرده ‌اند.
 
نجیب‌الله؛ رئیس اداره اطلاعات و فرهنگ طالبان در ولایت کنر گفته است که در حمله هوایی در ولسوالی شلتن هم‌مرز با پاکستان "یک زن و سه کودک کشته و یک کودک ز‌خمی شده‌ است."
 
طالبان در اعتراض به این حملات، سفیر پاکستان را به وزارت خارجه احضار کرده‌اند. پاکستان هم سفیر آنها را در اعتراض به آنچه حمله طالبان پاکستانی بر ارتش آن کشور از خاک افغانستان خوانده شده، فراخوانده است.
 
این رویداد در زمانی بسیار مهم صورت می گیرد؛ درست زمانی که طالبان با ایران؛ دیگر همسایه بزرگ افغانستان نیز دچار تنش  های جدی شده و تهران و کابل، سفرای همدیگر را در اعتراض به رخدادهایی که در دو کشور واقع شده، احضار کرده اند.
 
طالبان همچنین شماری از هواداران ایران را در کابل و هرات بازداشت کرده اند و مسئولان دیپلماتیک دوطرف، وارد جنگ لفظی شده اند.
 
به این ترتیب، این اهمیت زیادی دارد که آیا طالبان در قبال پاکستان نیز درست همانگونه که در برابر ایران، واکنش دادند، قاطع و صریح و جدی برخورد می کنند یا خیر.
 
در این میان البته نباید فراموش کرد که آنچه از سوی پاکستان صورت گرفته با آنچه به ایران، نسبت داده می شود، اصولا قابل مقایسه نیست. ایران با وجود آنکه یک تروریست افغان‌تبار در صحن حرم امام رضا دست به کشتار و خون ریزی زد، تلاش فراوانی به خرج داد تا از تاثیرگذاری این رویداد بر روابط خود با طالبان بکاهد و دو کشور را در زمینه مبارزه با تروریزم، همسو نشان دهد. با اینهمه، طالبان تحت تاثیر جوسازی های مجازی و تحریکات سازمان های اطلاعاتی خارجی قرار گرفتند و به تنش و تقابل با ایران به طور گسترده دامن زدند. تا آنجا که مانع از حملات خرابکارانه آشوبگران بر سفارت و کنسولگری ایران نشدند؛ اما وقتی هواداران ایران در برابر این جریان دست به تظاهرات زدند، آنها را سرکوب و بازداشت کردند.
 
پاکستان اما تنها بر بنیاد یک ادعای ثابت نشده، خاک افغانستان را به طور گسترده، هدف حملات هوایی قرار داد و افزون بر نقض صریح حاکمیت ملی و تجاوز آشکار به تمامیت ارضی کشور، ده ها غیرنظامی را کشت.
 
این رویداد حتی در اوج تنش های کابل و اسلام آباد در دوره دولت سرنگون شده هم رخ نداده بود. این نشان می دهد که در دوره طالبان، پاکستان بر زمین و فضای افغانستان، ادعای مالکیت دارد و بدون اعتنا به وجود دولتی در کابل، به صورت مستقیم اقدام به تجاوز نظامی و بمباران مرگبار هوایی می کند.
 
با اینهمه، واکنش طالبان به این حملات، هرگز با آنچه از سوی آن گروه در مقابل ایران، نشان داده شد، قابل قیاس نیست. امیرخان متقی در دیدار با سفیر پاکستان، تجاوز آشکار رژيم اسلام آباد به خاک افغانستان را صرفا «تخطی های نظامی» توصیف کرد و خواستار توقف آن شد.
 
این در حالی است که مردم خوست در اعتراض به این حملات به خیابان ها ریخته و با شعار «مرگ بر پاکستان» خشم و نفرت و انزجارشان را نسبت به تجاوز نظامی همسایه جنوبی ابراز داشتند.
 
از سوی دیگر، پاکستان ده ها نفر از غیرنظامیان را در داخل خاک افغانستان کشته است. آیا این امر، صرفا با ابراز یک اعتراض ساده سیاسی، قابل حل است؟ این نقض بی شرمانه حاکمیت ملی و استقلال سیاسی و تمامیت سرزمینی یک کشور مستقل به حساب می آید و نیازمند پاسخی متناسب می باشد.
 
انفعال، کنش پذیری و حقارت طالبان در برابر این تجاوز هرگز قابل پذیرش نیست و بدون شک، تفاوت فاحشی که میان خشم و خون جاری در خوست و کنر و نرمش و انعطاف وزارت امور خارجه طالبان در واکنش به آن وجود دارد، استقلال این گروه را بیش از هر زمان دیگری زیر سوال می برد و وابستگی و سرسپردگی آنان به پاکستان را احراز می کند.
 
انتظار می رود طی روزهای آینده، طالبان با اتخاذ یک سیاست خارجی مستقل، نشان دهند که لیاقت، اهلیت و ظرفیت دفاع از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشور در برابر تجاوز پاکستان را دارا هستند و برای حفظ وابستگی خود به رژيم متجاوز اسلام آباد، سرزمین، مردم و خون شهروندان کشور را معامله نمی کنند؛ در غیر آن صورت، خشم و عصیان و اعتراض ملت افغانستان، افزون بر پاکستان، طالبان را نیز به مثابه گروه وابسته به رژیم اسلام آباد، هدف قرار خواهد داد.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور