افغانستان چگونه به مرکز فرماندهی تروریزم تبدیل شد؟

روزنامه تایمز اوراسیا در گزارشی نوشته‌است که هم اکنون ۲۳ گروه بزرگ «تروریستی» در افغانستانِ زیر اداره طالبان فعالیت دارند و رهبری اصلی القاعده و این گروه‌ها عملا از افغانستان صورت می‌گیرد.

 

این تازه ترین گزارش درباره تبدیل شدن افغانستان زیر سلطه طالبان به پایگاه اصلی تروریزم منطقه ای و بین المللی است که نشان می دهد چگونه بازگشت طالبان به قدرت در عمل به بازگشت تروریزم به افغانستان نیز منجر شده و اکنون افغانستان به جایگاه همیشگی خود یعنی منبع تهدیدهای مستمر علیه امنیت منطقه بازگشته است.

 

در این گزارش که روز چهارشنبه، ۲۷ ثور منتشر شده، از گروه‌هایی مانند تحریک طالبان پاکستان، داعش خراسان، القاعده، جنبش اسلامی ترکستان شرقی، جنبش اسلامی ازبکستان، تحریک طالبان تاجیکستان و گروه بلوچ راجی آجوی سنگر، نام برده شده که بر اساس گزارش هرکدام شاخه‌های متعددی زیر چتر خود را دارند.

 

این نشان می دهد که تروریست ها علیرغم تمام اختلاف هایی که ممکن است در زمینه توزیع قدرت، سلطه بر سرزمین، کنترل جغرافیا یا تعارض منافع حامیان خارجی شان داشته باشند، در یک همزیستی نسبتا مسالمت آمیز در سایه حکومت طالبان دست یافته اند و این امر، خطر گسترش تروریزم و ناامنی از مبدأ افغانستان به کشورهای پیرامون را چندین برابر نسبت به گذشته، تشدید می کند؛ زیرا به نظر می رسد که یک نیروی قدرتمند خارجی در هدایت و رهبری و سامان دهی ظرفیت های تروریزم مستقر در افغانستان، دخیل است و آنها را برای اهداف راهبردی در میان مدت، مورد حمایت قرار می دهد.

 

هرچند که طالبان فعالیت گروه‌های تروریستی در خاک افغانستان را بارها رد کرده‌اند؛ اما این گزارش می‌گوید که این گروه‌ها در افغانستان فعال هستند و علیه منافع کشورهای دیگر تحرکاتی انجام می‌دهند.

 

ادعای طالبان درباره عدم حضور گروه های تروریستی در خاک افغانستان، بارها زیر سؤال رفته و به چالش کشیده شده است. حتی داعش که طالبان مدعی مبارزه با آن هستند، همچنان به حیات خود ادامه می دهد؛ اما طالبان تلاش می کنند با ذکر اینکه داعش «حتی یک وجب خاک افغانستان را در کنترل خود ندارد» بر ناکامی واضح خود در مقابله با این گروه، سرپوش بگذارند و حملات مرگبار گاه به گاه آن را کم اهمیت جلوه دهند.

 

در این گزارش آمده است: «رهبری اصلی القاعده در افغانستان است و توانایی عملیاتی خود را بسیج می‌کند». پیشتر سازمان ملل نیز از موجودیت ۸ پایگاه القاعده در چهار ولایت افغانستان گزارش داده بود اما طالبان آن را رد کرده بود.

 

القاعده متحد نزدیک و کلیدی طالبان محسوب می شود که علاوه بر رابطه خویشاوندی میان بنیانگذاران این دو گروه، از نظر ایدئولوژيک و اقتصادی و حتی آموزش تکنیک های نظامی و تروریستی نیز همواره از طالبان حمایت کرده و به این گروه در تحقق اهداف راهبردی اش کمک رسانده است.

 

حتی پس از امضای توافقامه دوحه و بازگشت طالبان به قدرت برای بار دوم نیز امریکا ادعا کرد که ایمن الظواهری؛ جانشین اسامه بن لادن را در کابل کشته است؛ ادعایی که طالبان تا امروز آن را نپذیرفته اند؛ اما ناظران می گویند که واقعیت دارد و تایید می کند که روابط طالبان و القاعده تا چه اندازه عمیق و ناگسستنی است.

 

در گزارش اوراسیا تایمز نیز آمده است که القاعده همه گروه‌های تروریستی فعال در افغانستان به‌شمول تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) را آموزش می‌دهد و برای سربازگیری از این گروه‌ها حمایت و کمک ایدئولوژیک می‌کند.

 

گزارش افزوده که شبکه القاعده هم‌اکنون در حال آموزش بمب‌گذاران انتحاری احتمالی تحریک طالبان پاکستان در ولایت کنر، تحت رهبری «حکیم المصری» است.

 

در صورتی که این داده ها درست باشد، به معنای آن است که ادعاهای پاکستان درباره وجود پناهگاه ها و آموزشگاه های تی تی پی در افغانستان، کاملا درست است و طالبان نیز در قبال ادای دین خود به طالبان پاکستانی و نیز به جهت اشتراکات غیرقابل تفکیک در ایدئولوژی، از آنان حمایت می کنند و القاعده هم در این زمینه همان خدماتی را که پیش از این به طالبان افغان ارائه می کرد، اکنون به طالبان پاکستانی می دهد.

 

روزنامه تایمز اوراسیا همچنین گفته است که در حال حاضر، داعش خراسان تنها در ولایت‌های کابل، نورستان، ننگرهار و کنر، حدود ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ هزار نیرو دارد.

 

این به معنای آن است که برخلاف ادعای طالبان، داعش به طور سازمان یافته در افغانستان فعال است و اینکه در شرایط کنونی، هیچ نقطه ای از خاک کشور را به طور مستقل و مستقیم، کنترل نمی کند، نشان دهنده استراتژی پنهانکارانه این گروه اهریمنی است و این امر، لزوما به معنای فقدان قدرت آن نیست.

 

در این گزارش به درآمد میلیارد دالری القاعده از قاچاق مواد مخدر افغانستان و استفاده دیگر گروه‌ها از خاک کشور برای حمله به دیگر کشورها نیز اشاره شده است.

 

در این گزارش آمده است: «القاعده با طالبان افغانستان مسیرهایی را که از طریق آن‌ها مواد مخدر قاچاق می‌شود را کنترل می‌کنند و میلیاردها دالر از این آدرس به دست می‌آورند.»

 

پیش از این نیز گزارش هایی درباره تقسیم بخشی از عواید استخراج معادن طالبان میان این گروه و القاعده، منتشر شده بود؛ نکته ای که نشان می دهد طالبان چگونه منابع ملی افغانستان را در اختیار گروه های تروریستی قرار داده و از آن برای تقویت تروریزم استفاده می کنند؛ در حالی که ۲۳ میلیون نفر از جمعیت کشور از فقر و گرسنگی رنج می برند و ده ها هزار نفر همین اکنون به دلیل سیلاب، زلزله و آوارگی به کمک های فوری ضرورت دارند.

 

روزنامه تایمز اوراسیا در ادامه نوشته است: «جنبش اسلامی ترکستان شرقی از خاک افغانستان برای انجام حملات برون‌مرزی علیه چین استفاده می‌کند و طالبان افغانستان از گروه جدایی طلب اویغور نیز به نوعی حمایت می‌کنند.»

 

در این گزارش آمده است که «جنبش اسلامی ترکستان شرقی اخیراً پایگاه خود را از بدخشان به ولایت بغلان انتقال داده و دامنه عملیاتی خود را گسترش داده است.

 

اگر این اطلاعات درست باشد، چین در قمار خود با طالبان، مرتکب اشتباهی بزرگ و راهبردی شده است؛ زیرا علیرغم امتیازات مالی وسوسه انگیزی که این قمار برای چینی ها دارد و زمینه تسلط، تصاحب و تاراج معادن افغانستان از سوی آنها را تسهیل می کند، از نظر امنیتی و استراتژيک، طالبان متحدان و تروریست های متحد خود را تقویت می کنند تا «نظام اسلامی» را فراتر از مرزها گسترش دهند و به مسلمانان اویغور برای تاسیس یک دولت اسلامی مستقل از سلطه پکن، کمک کنند.

 

این روزنامه در مورد ظهور و فعالیت تحریک طالبان تاجیکستان نیز نوشته است که این گروه وابسته به القاعده و به طالبان افغانستان وفادار است.

 

در گزارش این روزنامه آمده که این گروه در حال برنامه‌ریزی برای سرنگونی حکومت سکولار تاجیکستان و تحمیل شریعت در این کشور است.

 

این شاید نحستین بار باشد که از «تحریک طالبان تاجیکستان» نام برده می شود و نشان می دهد که طالبان، تنها یک نیروی داخلی در افغانستان نیست، یک شبکه تروریستی بسیار مخوف و پیچیده است که در صدد آن است که همان کاری را که در افغانستان انجام داده، در پاکستان، تاجیکستان و سایر کشورهای همسایه و منطقه نیز به اجرا بگذارد تا زمینه برای تاسیس «خلافت اسلامی» به عنوان کنفدراسیونی از کشورها فراهم شود. 

 

به این ترتیب، افغانستان همانند دوره اول سلطه طالبان، جایگاه خود به عنوان مرجعیت و مرکزیت تروریزم منطقه ای و بین المللی را بازیافته و تروریست ها با برخورداری از حمایت رژيم طالبان به سرعت در حال تکثیر اند تا در فرصت مناسب، نفوذ و قدرت خود را به کشورهای هدف، گسترش دهند.

 

محمدرضا امینی - جمهور