توریزم؛ صنعتی گمنام در مهد تمدن آریانا

افغانستان کشوری است که تمدن هاي كهنی را در خود جای داده و قِدمت برخـــي آثارهای باستاني موجود به دوره هاي زردشت، يونان باستان، اسكندر مقدوني و... بر مي گردد؛ اما متاسفانه صنعت توريزم در سال های گذشته، رشد چندانی در این کشور نداشته است.
 زمانی که صفحات تقویم را ورق می زنیم، می بینیم، ششم میزان را به روز بین المللی توریزم اختصاص داده اند، آنچه کمتر در کشور ما مورد توجه قرار گرفته است!
با این حال، روز گذشته با حضور دکتور سید مخدوم رهین،‌ وزیر اطلاعات و فرهنگ، از دومین کنفرانس ملی بررسی صنعت توریزم در افغانستان، به مناسبت روز جهاني جهانگردی تجلیل به عمل آمد.
رهین در سخنرانی خود، از انحطاط و کندی صنعت توریزم در کشور گلایه دارد و با ابراز تاسف می گوید که در حال حاضر حدود 1200 بنای تاریخی خراسان کهن در حال نابودی است.
حبیبه سرابی، والی بامیان نیز در این محفل، با اشاره به آثار باستانی بامیان، گفته است که این ولایت در طول تاریخ، از نظر رشد صنعت توریزم در جهان جایگاه خاصی داشته و هشت ساحهء تاریخی بامیان، شامل فهرست میراثهای فرهنگی جهان شده است.
برای درک بیشتر مقوله توریزم، ابتدا به معنای آن می پردازیم؛ لغت گردشگری(tourism)از کلمه tour به معنای گشتن گرفته شده، که ریشه اصلی آن لاتینturns  و به معنای دور زدن، رفت و برگشت بین مبدأ و مقصد می باشد؛ که از یونانی به اسپانیایی و فرانسه و در نهایت به انگلیسی راه یافته ‌است.
برخی از افراد ثروتمند، بنا به ذوقی که دارند، معمولاً به اقصی نقاط جهان سفر می‌کنند تا شاهکارهای هنری جهان را از نزدیک ببینند، زبان‌های جدید بیاموزند، با فرهنگ‌های جدید آشنا شوند و یا غذاهای دیگر کشورها بچشند.
اصطلاحات «توریسم» و «توریست» اولین بار در سال 1937 توسط جامعه ملل، مورد استفاده قرار گرفت. گردشگری یا توریسم، سفر به خارج از کشور و با مدت زمان بیش از ۲۴ ساعت اطلاق می‌شود. (ویکیپدیا)
گفته می شود، قدمت صنعت توریزم در افغانستان به بیش از 7 دهه می رسد که حاکمان وقت بنا به علایقی که داشتند شخصا از توریستان برای بازدید از جاذبه های کشور دعوت به عمل می آوردند؛ اما در سال های اخیر، به خصوص یک دهه گذشته،‌ این صنعت در افغانستان رو به پیشرفت گذاشته و طی این سالها میزبان توریستان بسیاری بوده است.
صنعت توریزم، در هر کشوری یکی از منابع مهم درآمد محسوب می شود، اما در افغانستان به علل مختلفی، چون نبود امنیت و خدمات مهمانداری درست، این صنعت آن طور که باید، رونق نیافته است.
ولایاتی چون بامیان، هرات، کابل، قندهار و بلخ  از جمله ولایاتی اند که بیشترین آثار باستانی و تاریخی را در خود جای داده اند؛ شهر غلغلـه در باميان، شهر تاریخی بلخ باستان در ولايت بلخ، تخت رستم در ولايت سمنگان، ، منار جام در هرات و بسياري ديگر از بقاياي باستاني، از جمله آثار به جامانده از عصر کهن تمدن آریانای قدیم است.
بر اساس برخی گزارشات، افغانستان یا همان خراسان قدیم، درگذشته ای نه چندان دور از کشورهای محبوب برای گردشگران خارجی بود و گردشگران نامداری چون “مارکوپولو” مدت زیادی را در این کشور سر کرده است.
اما جنگ‌های چند دهه گذشته، تاثیر منفی بر صنعت توریسم گذاشته و این صنعت مهم  را به شدت تحت تأثیر قرار داده؛ به طوری که دیگر رونق گذشته را ندارد. مناطق مختلفی از افغانستان استعداد جذب گردشگر را دارد و در صورت توجه مسئولان مربوطه، گردشگری می‌تواند از منابع مهم درآمد این کشور به شمار رود.
خبرگزاری جمهورــ زهرا یوسفی