دولت آلمان میگوید برای آمادهسازی پروازهای بعدی جهت بازگرداندن مهاجران افغان، با اعزام دو مأمور کنسولی طالبان به این کشور موافقت کرده است. آلمان هفته گذشته ۸۱ افغان را که «مجرم» شناخته شده بودند، به کابل بازگرداند.
سید مصطفی هاشمی و نبراسالحق عزیز به عنوان سکرتر دوم سفارت افغانستان در برلین معرفی شدهاند.
اشتفان کورنلیوس، سخنگوی دولت آلمان گفته که مأموران طالبان در سفارت افغانستان در برلین و کنسولگری افغانستان در بن مستقر خواهند شد تا بازگرداندن شمار بیشتری از مهاجران افغان دارای سابقه کیفری امکانپذیر شود.
فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، اعلام کرده که روابط دیپلماتیک با افغانستان بهطور کامل قطع نشده، اما رسمیت شناختن حکومت طالبان نیز در دستور کار نیست.
اقدام آلمان در پذیرش دیپلماتهای طالبان با واکنشهای گستردهای در افغانستان و آلمان مواجه شده است. بسیاری از فعالان حقوق بشر، مخالفان طالبان، مقامات حکومت پیشین افغانستان، و شماری از چهرههای برجسته سیاسی در آلمان، اقدام دولت برلین در پذیرش دیپلماتهای طالبان را گامی در مسیر مشروعیت بخشیدن به رژیمی میدانند که بر اساس استانداردهای آلمانی و اروپایی، ناقض حقوق بشر، حامی تروریزم، و دارای سوابق غیرقابلدفاع در سرکوب سیستماتیک زنان، حذف اقلیتها از ساختار قدرت، انتقامجویی مرگباراز مخالفان خود و روابط پیچیده با گروههای تروریستی فراملیتی فعال در افغانستان و منطقه است.
اگرچه دولت آلمان تسهیل روند اخراج پناهجویان مجرم از این کشور به افغانستان را بهانه پذیرش دیپلماتهای طالبان عنوان میکند، اما کارشناسان و ناظران مستقل میگویند که این تنها پوششی برای برقراری یک رابطه گستردهتر و در نهایت مشروعیت بخشیدن به رژیم طالبان از سوی دولت آلمان است.
آنها در این زمینه به تجربههای مشابه از سوی کشورهای دیگر اشاره میکنند و میگویند که رسیدگی به نیازهای کنسولی و ارائه خدمات به مهاجران و پناهجویان افغان در موارد مشابه نیز پوششی اولیه برای عادیسازی رابطه با رژیم طالبان بوده است—کاری که آلمان نیز اکنون انجام داده است.
از جانب دیگر، طالبان نیز از این شگرد شیطنتآمیز در سایر موارد استفاده کرده و کشورهای دیگر را مجبور ساخته اند که برای دریافت خدمات کنسولی و فعال نگهداشتن نمایندگیهای دیپلماتیک، نمایندگان طالبان را بپذیرند و به این ترتیب، به حاکمیت این گروه مشروعیت غیررسمی اعطا کنند.
منتقدان میگویند دولت آلمان نیز در نتیجه لابیگری قطر—که عملاً به عنوان حافظ منافع طالبان در منطقه و جهان عمل میکند—در پشت پرده موافقت کرده است که به بهانه زمینهسازی برای اخراج پناهجویان مجرم، نمایندگیهای سیاسی و کنسولی افغانستان را به طالبان واگذار کند و در گام بعدی، به رژیم حاکم بر افغانستان مشروعیت کامل دهد. همین موضوع در واکنش صریح رنگین دادفر سپنتا، وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی دولت پیشین افغانستان (که بهنظر میرسد شهروندی آلمان را نیز داراست) بهوضوح بازتاب یافته است.
نکته نگرانکننده دیگر این است که آلمان، در کنار برخی دیگر از کشورهای اروپایی مانند ناروی، ممکن است از سوی امریکا مجبور شده باشد که گامهای اولیه برای مشروعیت بخشیدن به رژیم طالبان را بردارد تا در نهایت زمینه برای شناسایی رسمی رژیم طالبان توسط آمریکا و جامعه جهانی فراهم شود.
با این حال، اگرچه مقامات آلمانی تحت فشار واکنش شدید افکار عمومی و احزاب مخالف حزب حاکم، در حال حاضر بهطور مذبوحانهای تلاش میکنند پذیرش دیپلماتهای طالبان را توجیهپذیر جلوه دهن و با بزرگنمایی خطر حضور پناهجویان مجرم در خاک آلمان، سعی در مدیریت افکار عمومی و القای این باور دارند که حضور دیپلماتهای یک رژیم حامی تروریزم در خاک آلمان کمخطرتر از حضور تروریستهایی است که هر روز در خیابانهای این کشور دست به حملات مرگبار میزنند و امنیت آلمان را با خطر روبرو میکنند، منتقدان اما میگویند این شگرد، بازی در زمین طالبان است، زیرا چهبسا طالبان با اعزام تروریستهای مورد حمایت خود به کشورهای هدف، دست به ایجاد ناامنیهای کنترلشده در این کشورها می زنند تا دولتهای حاکم را مجبور به تعامل با خود کنند—بهمنظور کاهش تهدیدهای ناشی از این اقدامات. این الگو پیشتر در ایران، پاکستان، روسیه، و برخی دیگر از کشورها نیز اعمال شده و به نتایج مورد انتظار طالبان منتهی گشته است.
در نهایت، همانگونه که در واکنشهای گسترده به تصمیم بحثبرانگیز دولت آلمان نیز بازتاب یافته، پذیرش دیپلماتهای یک رژیم نامشروع و حامی تروریزم در خاک این کشور، ناقض شعارهای حقوق بشری و ژستهای شبهدموکراتیک دولتهای اروپایی است و خطر مشروعیت بخشیدن به رژیم طالبان توسط دولتهای غربی را بیشازپیش تشدید و تقویت میکند.
محمدرضا امینی – جمهور